محمدرضا تختکشیان تهیه کننده سینما در نشست تخصصی گفت و گوی کارگردان با عوامل در پیش تولید فیلم گفت: از نظر من فیلم نامه موجود زنده است چون می تواند متولد شود. من وقتی کاری را میپذیرم دغدغه و سخت گیری خودم را دارم و کیفیت کار برایم مهم است.
به نقل از ستاد خبری چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران، نشست تخصصی گفت و گوی کارگردان با تهیه کننده با حضور کمال تبریزی و محمدرضاتخت کشیان در سالن ۱۲ پردیس سینمایی ملت برگزار شد.
در ابتدا محمدرضا تخت کشیان در پاسخ به اینکه تمایل به ساخت چه آثاری دارد، گفت: معتقدم کسی که میخواهد اثری بسازد در مرحله اول باید آن را بفهمد. معتقدم یک سری فقط کاری را انجام میدهند و نسبتی با اثر پیدا نمیکنند. این فیلمنامه اثری است که میشود با آن ارتباط برقرار کرد و حرفی برای گفتن دارد. احساس کردم در نوشته بهتر میشد کار کرد، اما در مجموع کاری است که میشود روی آن سرمایهگذاری کرد، ایستاد و بهتر کرد تا تاثیر گذار شود.
تختکشیان با توجه به شخصیتهای فیلمنامه ارائه شده چند پیشنهاد جزیی را برای بهتر شدن فیلمنامه داد و افزود: خروجی فیلم باید تاثیرگذار شود در کل فلسفه وجودی ما از دنیا آمدن این است که بتوانیم همدیگر را متاثر کنیم.
تختکشیان در پاسخ به سوال کمال تبریزی که برای شروع یک فیلم چه اتفاقاتی به لحاظ اجرایی باید بیافتد و انتخاب و نگاه کارگردان چگونه باید باشد، گفت: در سالهای همکاری ام با دوستان فیلم ساز یک شیوه خاص وجود ندارد و نگاههای آنها متفاوت است. هر فیلمی سختیهای خاص خود را دارد. به نظر من کارگردان تعیین میکند که تا کجا تهیه کننده اجازه دخالت داشته باشد. من به عنوان تهیه کننده تا یک جایی اختیار کامل دارم، من خود به نمونه کار اعتقادی ندارم و به گفت و گو معتقدم. در گفت و گو باید ببینیم در کجا ایستادهایم و باید بیینم فیلمساز جسارتش را دارد یا نه، آرتیست هست یا نه در نمونه کاری که کارگردان ارائه میکند، ممکن است تمام کار هنر آن کارگردان نباشد.
وی ادامه داد: من کاری را انجام میدهم که بتوانم حتی یک درصد کارگردان را بالاتر ببرم. تاجایی اختیار دارم که بگویم با کارگردان کار میکنم یا نمیکنم. من تا قبل از انجام فیلمبرداری اگر بتوانم کاری میکنم. کارگردان اگر بتواند برآیند همه نیروها را در مسیری که تعیین کرده بکشاند کار درستی انجام داده است.
تختکشیان درباره اهمست توانایی کارگردان فارغ از فعالیت تهیه کننده گفت: در فیلم سازی کارگردان تمام زورش این است که خوب بشنود کار خود را درست انجام دهد و از کلیت کار خود دفاع کند. در واقع کارگردان باید بداند از طراح صحنه و گریمور چه چیزی میخواهد. اینکه چطور بتواند در صحنهای آن ظرفیت را استخراج کند.
این تهیه کننده درباره این که تا چه اندازه پر مخاطب بودن اهمیت دارد و اینکه محتوا مهمتر است یا مخاطب، گفت: در جلسات پیش تولید و رسمی بیشتر کلی حرف میزنیم، من با سلیقه و فهم و سواد خودم نمی توانم بگویم فیلم نامه را فهمیدم یا خیر و در کارنامه خود فیلمهای بد هم دارم.
یقینا مخاطب باید فیلم را بپسندد اما این را من نمیتوانم تشخیص دهم. اینکه فیلمی موفق میشود یا خیر در سالن سینما و بعد اکران مشخص میشود. مگر اینکه اتفاقاتی بیافتد؛ به طور مثال امکان دارد فیلم معمولی بسازی و جامعه حالش خوب باشد و مردم ارتباط بگیرند و برعکس. در مورد پسندیدن مخاطب نیز مقطع زمانی هم تاثیر دارد، حال مخاطب به حال خودم ما نیز بستگی دارد.
تختکشیان درباره توافق مالی با کارگردان گفت: از نظر من فیلمنامه موجود زنده است چون میتواند متولد شود. من وقتی میپذیرم دغدغه و سختگیری خودم را دارم و کیفیت کار برایم مهم است. من با کارگردان اول خیلی کار کردم و وارد بحثهای بودجه نمی شوم و سعی من این است هر کارگردانی را دو سه نمره بالا ببرم. اگر کسی فقط به خاطر جذب سرمایه با من کار کند با او کار نمیکنم، اگر هم به خاطر پول میخواهد بیاید حداقل به من نگوید. بازیگر یا عوامل باید کار را درست انجام دهند کم نیستند افرادی که اصلا برای دستمزد کار نمیکند.
این تهیه کننده درباره تخصیص درست بودجه برای شرایط و احوالات مناسب کار گفت: یقینا وقتی عوامل را جمع میکنیم تا کاری انجام دهیم باید بدانیم برای چه چیزی میخواهند فیلم بسازند وقتی قرار است فیلمی ساخته شود به نظرم باید فکر کنیم قرار است مهمانی راه بیندازیم و باید در این مهمانی اول محل برگزاری را در نظر داشته باشیم و بعد هزینهای که قرار است انجام شود و تعداد کسانی که دعوت کردیم و تمام وسایل و خوراکیهایی که برای جشن در نظر میگیریم سعی میکنیم بهترین باشد با توجه به مکان و بودجه.
وی ادامه داد: برای من مهم است عوامل حس و انگیزه مثبتی به کار داشته باشد و اینکه قلبا بخواهند در کار باشند. در هنگام کار و انتخاب نیرو باید بدانیم هر کاری دست چه شخصی است که اگر مشکلی داشت با او صحبت کنیم. ما باید با همه عوامل یک خانواده باشیم و همه چیز را فردی نکنیم. معکوسش هم همینطور اگر فیلم خوب فروخت برای فیلم بعدی هم با خیال راحتتری کار میکنیم.
کمال تبریزی در ادامه مطرح کرد: مدل تهیهکنندگی این است که همه با هم سرمایه گذاری میکنند که اثری خلق شود. هماهنگی بین کارگردان و تهیه کننده از مهمترین اتفاقات فیلمسازی است.
محمدرضا تختکشیان در پاسخ به این سوال که نحوه دسترسی به تهیه کننده چطور است و فیلم ساز جوان چطور فیلم نامه خود را معرفی میکند، گفت: تجربه من این است که فیلمساز آن اثری را که میخواهد ارائه دهد، چطور ارائه دهد. به نظرم اول باید تهیهکننده را شناسایی کند و خودش احساس کند فیلم خوبی به او ارائه میدهد. باید بیینید چه کسی فیلم کوتاه کار می کند یا علاقه مند است و البته این را نمیشود منکر شد که تعداد فیلمسازان خیلی بیشتر از تهیه کنندگان است و پیدا کردن تهیهکننده دشوار خواهد بود.
چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران تا ۲ آبان ۱۴۰۲ در حال برگزاری است.
ایلنا