تصور کنید تا همین اواخر در خانه صدای فرزندانتان پیچیده بود، شما مشغول تهیه غذا و نظافت منزل و یا در حال آموختن چگونگی مستقل شدن به آنها بوده اید. اما اکنون فرزندانتان زندگی مستقلی را شروع کرده اند و شما احساس تنهایی دارید. ممکن است از رسالت زندگی خود راضی باشید اما نگاه کردن به خانه خالی از فرزند باعث می شود احساس بدبختی کنید.

سندروم آشیانه خالی چیست؟

سندروم آشیانه خالی به احساس تنهایی و ناراحتی اطلاق می شود که توسط والدینی که فرزندان آنها به دلیل تحصیلات عالی، کار یا ازدواج منزل پدری را ترک کرده اند تجربه می شود. با این وجود این سندروم یک اختلال ذهنی یا شرایط بالینی نیست بلکه دوره ای گذرا است. فردی که این احساسات را پشت سر می گذارد به سندروم آشیانه خالی مبتلا شده است.

تاثیرات سندروم آشیانه خالی بر والدین:

طبیعی است که والدین با ترک فرزندانشان خصوصا فرزند آخر احساس غم و تنهایی کنند اما سرانجام این تنهایی تاثیرات منفی نیز به همراه خواهد داشت از جمله:

1. احساس قابل توجهی از تنهایی که منجر به افسردگی می شود. همچنین ممکن است منجر به بروز بحران هویت، مشکلات رفتاری یا درگیری در رابطه با دیگران نیز شود.
2. براساس مطالعات، تنهایی و افسردگی در سالمندان منجر به ناتوانی های شناختی می شود.
3. والدین به ویژه مادران ممکن است احساس هدف خود را از دست دهند زیرا در حال حاضر کسی برای مراقبت از آنها نخواهد بود.
4. همچنین مشاهده شده است که احساسات آشیانه خالی در زنان خانه‌دار نسبت به زنان شاغل بیشتر است.

تاثیرات مثبت:

1. روانشناسان بیان می کنند که دوری از فرزندان لزوما برای والدین بد نیست زیرا این فرصت فراهم شده است تا روابط خود با دیگران را تقویت کنند.
2. والدین اکنون می توانند زمان خود را کنار هم گذرانده و مجدد رابطه خود را احیا کنند.
3. این فرصت فراهم شده است تا والدین هریک سرگرمی ها و علایق خود را دوباره کشف کنند، کیفیت زندگی شان را بهبود بخشند و مجددا با خانواده خود ارتباط برقرار کنند.

این تاثیرات ممکن است متناقض به نظر برسد اما می توان گفت پدر و مادر سالخورده (معمولا بالای ۶۵ سال) تاثیرات منفی بیشتری نسبت به افراد میانسال خواهند داشت.

چرا برخی از والدین سندروم آشیانه خالی را تجربه می کنند؟

دلتنگی برای فرزندان امری طبیعی است اما این احساس در برخی افراد بیشتر است. عواملی که شانس ابتلا به این سندروم را در والدین افزایش می دهد عبارت است از:

۱٫ سن والدین:

والدین سالخورده از نظر جسمی و مالی به حمایت فرزندانشان احتیاج دارند. آنها مستعد این سندروم هستند زیرا کسی در کنارشان نیست که به او وابسته شوند.

۲٫ یک ازدواج ناپایدار:

ازدواجی ناپایدار باعث می شود تا زندگی والدین به فرزندانشان محاصره گردد. عدم حمایت از شریک زندگی در آنها باعث می شود فرد بسیار تنها شود. آنها تمایل دارند به فرزند خود وابسته شوند زیرا تنها حضور آنها ثابت و همیشگی بوده است.

۳٫ احساس هویت:

برخی والدین علاوه بر اینکه خود را سرپرست فرزندانشان می‌دانند در این شرایط احساس هدف خود را از دست می دهند. والدینی که فقط توسط فرزندان خود تایید می شوند عملکرد و پیشرفت آنها مستعد احساس افسردگی می شود زیرا فرزندان، دیگر در کنارشان نیستند.

۴٫ دشواری در پذیرش تغییرات:

برخی از افراد تغییر را به سختی می پذیرند. اگرچه والدین بر این باور هستند که روزی فرزندان آنها بزرگ می شوند و زندگی مستقلی خواهند داشت اما هنگامی که زمان جدایی فرا برسد از پذیرش واقعیت خودداری می کنند و اگر فرزندان زودتر از حد انتظار آنها را ترک کنند، احساسات والدین وخیم تر خواهد شد.

۵٫ والدین تنها:

پدر یا مادری که تنها هستند نسبت به یک زوج که با هم هستند حساس تر هستند زیرا آنها کسی را ندارند تا پس از ترک فرزند، زمان خود را با او سپری کنند یا تجربیاتشان را با یکدیگر به اشتراک بگذارند.

۶٫ دیگر شرایط استرس زا:

اگر والدین با برخی از اوضاع استرس زا مانند:ازدست دادن همسر، بازنشستگی یا تغییرات بیولوژیکی قابل توجهی مانند یائسگی سروکار داشته باشند. احتمالا احساس غم و تنهایی شان بیشتر خواهد بود. اگرچه اعتقاد عمومی بر این بود که زنان بیشتر از مردان حساس هستند اما بر اساس مطالعات شدت احساسات در هر دو جنسیت می تواند یکسان باشد.

۷٫ کیفیت روابط والدین – فرزندی:

چنانچه در این بخش از نمناک اشاره کرده ایم معمولا والدینی که رابطه خوبی با فرزندانشان داشته اند تجربه سندروم آشیانه خالی برای آنها از دشواری کمتری برخوردار خواهد بود، زیرا آنها می‌دانند که سال ها وظیفه بزرگ کردن فرزندان خود را انجام داده اند. واقعیت آن است که فرزندان ممکن است برای همیشه در کنار والدین نباشند. هرچه والدین زودتر به این واقعیت برسند، شرایط برایشان آسان تر خواهد بود.

چگونه می توان با سندروم آشیانه خالی مقابله کرد؟

۱٫ بفهمید که باید برای خودتان وقت بگذارید:

پس از سال ها اولویت دادن بچه ها و خانواده به همه چیز، حال فرصت آن فراهم شده است که به فعالیت های مورد علاقه خود بپردازید، با دوستان خود بیرون بروید و فیلم های مورد علاقه تان را تماشا کنید.

۲٫ تمرکز بر سایر روابط:

به غیر از روابط فرزند – والدین روابط دیگری نیز وجود دارند. با والدین، خواهر و برادر، همسر، همسایگان و دوستان خود پیوندی برقرار کنید. اکنون این شانس مهیا شده است تا خوشحال بمانید.

۳٫ رویاهای خود را دنبال کنید:

پس از سال ها تلاش و فداکاری، وقت آن است که علایق خود را که در این مدت از آنها غافل بوده اید را دنبال کنید.

۴٫ خانه خود را تمیز و مرتب نگه دارید:

از خانه خود غافل نشوید بلکه آن را همانند زمانی که فرزندانتان در خانه بودند مرتب و تزیین شده نگه دارید.

۵٫ با فرزندانتان در تماس باشید:

چنان چه فرزندانتان فاصله زیادی با شما دارند اما می توانید با آنها از طریق تماس های تلفنی، پیامک زدن، ایمیل زدن یا گپ های ویدئویی با آنها در تماس باشید.

۶٫ فرزندانتان باز خواهد گشت:

مثبت فکر کنید زیرا فرزندانتان برای ملاقات با شما دوباره به خانه پدری باز خواهند گشت و حتی ممکن است چند روزی در کنارتان بمانند. منتظر این زمان و میزبانی از آنان باشید. این امر خانه شما را به مکانی از خاطرات و موفقیت های عالی تبدیل می کند.

۷٫ به خودتان تبریک بگویید:

آرزوی هر والدینی این است که فرزندان خود را مستقل ببینند. با دیدن این استقلال در فرزندان آن را به عنوان موفقیت خود بدانید و به خودتان از این بابت تبریک بگویید.

۸٫ به دنبال یک حامی باشید:

احساسات خود را با عزیزان، دوستان و فرزندان خود به اشتراک بگذارید. اگر احساس افسردگی دارید با یک پزشک روانشناس یا مشاور سلامت روان ملاقاتی داشته باشید زیرا او می تواند شما را با این تغییر عمده در زندگی سازگار کند.

همان طور که قبلا گفتیم، نبودن فرزندان همیشه بد نیست، زیرا به شما فرصت های متنوعی می دهد پس چرا اجازه می دهید که این سندروم را تجربه کنید ؟!

آیا می توان از سندروم آشیانه خالی پیشگیری کرد؟

بله، هنگامی که فرزندان خانه را ترک می کنند این احساس ممکن است تجربه شود از این جهت برای خود برنامه ریزی کنید.

فرصت های جدید زندگی خود را بیابید و خود را درگیر کار و چالش های جدید کنید تا پس از ترک فرزندان زندگیتان بی هدف نشود. شما باید واقعیت را بپذیرید و بیاموزید که بدون آنها زندگی کنید. پس چرا سعی نمی کنید آشیانه خالی تان را به مکانی زیبا برای زندگی تبدیل کنید !

پردیس آنلاین