مازندران اهالی روستای «بالاده» بخش چهاردانگه ساری تاکنون سه بار نام و مزه چاشنی محبوب مازندرانی‌ها یعنی «رب آلوچه» یا همان «هَلی‌تِرشی» را با برگزاری جشنواره به نمایش گذاشتند و امروز پنجشنبه ۶ شهریورماه اقدام به برگزاری چهارمین جشنواره کردند تا با این اقدام نام و ظرفیت روستای خود را معرفی کنند.
بانوان روستانشین مازندرانی با فرا رسیدن فصل پاییز تهیه انواع رب شامل آلوچه و انار را در برنامه‌های خود قرار می‌دهند و چاشنی‌های متنوع و خوشمزه‌ای تولید می‌کنند که مزه اصلی غذاهای محلی مازندران هستند.
جشنواره‌ای «هلی ترشی» فرصتی برای کشاورزان مازندران و اهالی این روستا فراهم کرد تا هنر دست خود را به نمایش درآورند و برگزاری چنین جشنواره‌هایی علاوه بر جذب گردشگر موجب احیای فرهنگ‌های بومی مناطق روستایی و انتقال آن به نسل‌های بعد می‌شود.
رب آلوچه یا «هَلی تِرشی» یکی از چاشنی‌های خاص و منحصربفرد مازندرانی‌ها است که بانوان روستانشین این استان تابستان هر سال با فرآوری سنتی آلوچه‌ها تولید می‌کنند.
توسعه اقتصادی و اجتماعی، حفظ فرهنگ بومی، جلب توجه به محصولات طبیعی از اهداف این جشنواره است.
عین اله آزموده مدیر انجمن فرهنگی سادوای روستای بالاده درباره چگونگی برگزاری جشنواره هلی ترشی به ایسنا گفت: نیاکان ما از دیرباز هلی ترشی را به عنوان چاشنی ترش غذاهای گوشتی استفاده می‌کردند اما کم کم فرآوری این محصول به فراموشی سپرده شد چراکه فرآوری چند کیلو هلی ترشی مستلزم زحمتی دو سه روزه است اکنون ما با رویکردی دوباره به غذاهای سالم نیاکان خود، برگزاری جشنواره هلی ترشی را برنامه ریزی کردیم که خوشبختانه با اقبال خوب مردم بالاده و روستاهای همجوار روبرو شد.
رویداد هلی‌ترشی ثبت کشوری شد
وی با اعلام اینکه رویداد جشنواره هلی‌ترشی در تقویم گردشگری ایران ثبت شد، اظهار کرد: لوح ثبت کشوری رویداد جشنواره هلی‌ترشی بالاده با امضای محسنی بندپی توسط سیدعلی فاطمی‌نیا مدیر بازاریابی و تبلیغات گردشگری اداره کل میراث و گردشگری مازندران تحویل شد.
مدیر انجمن فرهنگی سادوای روستای بالاده درباره حفظ محیط زیست و بهره‌برداری توسعه محور از جنگل گفت: برای ما جنگل نشینان حفظ محیط زیست منطقه به ویژه جنگل و خاک و آب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و همواره تلاش کردیم ضرورت حفظ محیط زیست را برای مردم بازگو کنیم که اگر طبیعت را حفظ کنیم از نعمت‌های آن نیز می‌توانیم بهره‌مند شویم.
آزموده یادآور شد: آلوچه (هلی) و ازگیل (کاندس) و وَلیک و گلابی وحشی (تِلکا) و دیگر میوه‌ها و گیاهان خوراکی و دارویی از جمله مواهب طبیعت هستند که فقط با حفظ محیط زیست امکان بهره‌برداری متوازن از آن وجود دارد.
آزموده درباره تامین هزینه‌های جشنواره هلی ترشی گفت: مردم روستای بالاده همواره آستین همت را بالا زده و منبع تامین مالی جشنواره را بر عهده گرفتند و برای رشد و اعتلای فرهنگ شان پای کار آمدند.
مدیر انجمن فرهنگی سادوای بالاده، با قدردانی از دست اندکاران اجرایی جشنواره هلی ترشی، آنان را پیشاهنگان فرهنگ بالاده معرفی کرد و بیان کرد: در اجرای جشنواره در کنار یکدیگر هستیم و از اقشار تحصیل‌کرده و دانشگاهی و روحانیون و جوانان و به ویژه بانوان و زنان خانه‌دار گرفته تا اعضای شورای اسلامی و بسیج و دهیاری و انجمن فرهنگی سادوا خود را صاحب این جشنواره می‌دانند و با جان و دل تلاش می‌کنند. وی ادامه داد: این مردم ثابت کردند که در کار گروهی به ویژه از نوع فرهنگی، با همدیگر یک دل و یک صدا هستند و برای حفظ فرهنگ شان و انتقال به نسل آینده ارزش قائل هستند.
دبیر چهارمین جشنواره هلی ترشی مازندران درباره همکاری و حمایت مسئولان شهرستان ساری و استان مازندران گفت: در طول سال‌هایی که در بالاده فعالیت فرهنگی انجام می‌دهیم، هیچ مسئول فرهنگی و اداری و نمایندگان ادوار مجلس هیچ حمایت مالی و معنوی نکردند.
