- سبک زندگی, سلامت

نگاهی به منابع آلودگی محیطی در اطراف ما | میکروب‌های دوروبرت را بشناس

 دوستی تعریف می‌کرد برای مشکل پوستی روی دستش به پزشک مراجعه کرده بود. دکتر با کمک یک ذره‌بین که دقت بالایی داشته است نقاط مختلف پوستش را بررسی کرده و جزئیات بسیاری را دیده بود. می‌گفت دقت تصاویری که از روی صفحه نمایش می‌دیده آن‌قدر بالا بوده که محل رویش مو‌های پوستش هم دیده می‌شده است.

از این‌رو کنجکاو شدم در فضای مجازی این ذره‌بین را جست‌وجو کنم که به ویدئو‌های مختلفی از بلاگر‌ها (کاربران فعال صفحات مجازی) رسیدم. برخی از این بلاگر‌ها برای جذب دنبال کننده سعی می‌کردند با ذره‌بین‌های قوی سطح بعضی اشیا را نشان دهند. برای نمونه یکی از آنها کفِ دستی را که به ظاهر بسیار تمیز بود، نشان می‌داد. 

برخلاف آن تمیزی، ذرات عرق و آلودگی‌هایی که به‌صورت نوار‌های نازک سیاه دیده می‌شدند، بیننده را متحیر می‌کردند. این آلودگی‌ها آن‌قدر زیاد بودند که نمی‌شد از آنها چشم‌پوشی کرد، ولی بیشتر وقت‌ها ما با همان دست‌های آلوده میوه پوست می‌کنیم یا خوراکی برمی‌داریم و در دهانمان می‌گذاریم. با این همه، آلودگی دست‌ها آ‌شکارترین موضوعی است که از آن خبر داریم، وسایل آلوده پرشمار دیگری در خانه، محیط کار و مکان‌های عمومی اطراف ما هستند که قصد داریم اشاره‌ای به آنها داشته باشیم.

حقیقت‌هایی درباره اشیای آلوده اطرافمان

تا به حال به وسایل آلوده اطرافتان فکر کرده‌اید؟ به نظر شما چه زمانی یک وسیله آلوده محسوب می‌شود؟ ظاهر آلودگی چگونه است؟ آیا برای هر وسیله‌ای بخش آلوده‌ای هم در نظر می‌گیرید که با چشم دیده نمی‌شود یا آلودگی را فقط در رنگی شدن ته یک لیوان یا بقایای مواد غذایی روی یک قاشق و موارد مشابه می‌دانید؟ 

چقدر از «فوت» برای تمیز کردن خوراکی‌هایی که روی زمین می‌افتند استفاده می‌کنید؟ پاسختان و عادت‌های روزمره را فراموش کنید. بیایید یک چالش برای خود طراحی کنیم و وسایل آلوده اطرافمان را بیشتر بشناسیم. شیر آبِ محل کار، خودکار روی پیشخوان بانک، عینکی که هر روز استفاده می‌کنیم، فنجای چای محل کار، نمکدان روی میز رستوران‌ها، کوسن‌هایی که هر روز به آنها تکیه می‌دهیم یا زیر دستمان قرار می‌دهیم، دستمال‌های آشپزخانه و اسکاچ‌ها بعضی از این وسایل هستند. 

به‌طور کلی وسایلی که در معرض رطوبت یا استفاده همگانی قرار دارند یا شیار‌ها و فرورفتگی‌های عمیقی دارند، بستر مستعدی برای رشد میکروب‌ها هستند و آلودگی را به دست‌های ما منتقل می‌کنند. در رویارویی با این منابع آلودگی و رعایت بهداشت همه ما خطا‌های بزرگی داریم، خطا‌هایی که به خاطر در دسترس نبودن لحظه‌ای برخی امکانات مانند آب یا تنبلی و کاهلی مرتکبش می‌شویم. برای همین به متداول‌ترین وسایل آلوده اطرافمان که بیشتر وقت‌ها نسبت به آنها بی‌تفاوتیم و راهکار‌های رفع آلودگی از آنها می‌پردازیم.

 

 

گوشی تلفن همراه و تبلت

این جمله معروف را که گوشی تلفن همراه به مراتب از سنگ دست‌شویی آلوده‌تر است، بیشتر ما شنیده‌ایم. همچنین می‌دانیم این نسبت را به سایر وسایل الکترونیکی مانند تبلت، گوشی‌های بی‌سیم همراه، صفحه کلید و … هم می‌دهند، زیرا ما در هر شرایطی به گوشی‌ها و این وسایل دست می‌زنیم، وقتی در مترو ایستاده‌ایم و از میله نگهدارنده آن گرفته‌ایم، وقتی اسکناس شمردیم، وقتی مطلبی را تایپ کردیم، وقتی رانندگی کردیم و …. بهترین راه برای رهایی از این آلودگی‌ها، شستن کامل دست‌هاست، بعد از آن هم بهتر است وسایل پرکاربرد را روزانه و دیگر وسایل را هفته‌ای یک‌بار ضدعفونی کنیم.

دستگیره‌ها

یکی از آلوده‌ترین وسایلی که روزانه و به‌ناچار به آنها دست می‌زنیم دستگیره‌های در هستند. دستگیره‌های درِ دست‌شویی‌های عمومی در محل کار، اتاق‌ها، کمد‌ها و کشو‌ها و به طور کلی دستگیره درِ هر محیطی که به آنجا رفت‌وآمد داریم پر از میکروب و جرم است؛ بنابراین بهتر است پس از هر بار دست زدن به دستگیره‌ها اگر ممکن است دست‌هایمان را بشوییم یا سعی کنیم به‌طور مستقیم به آنها دست نزنیم یا اینکه دست‌هایمان را ضد عفونی کنیم. در خانه هم بهتر است دستگیره‌های در را نظافت و ضدعفونی کنیم.

کنترل تلویزیون

وسایلی مانند تلویزیون و کولر‌های گازی کنترل دارند و یکی از آلوده‌ترین و کثیف‌ترین وسایل هر خانه همین کنترل‌ها هستند. کنترل‌ها در طول روز بار‌ها بین اعضای خانواده دست به دست می‌شوند که راهی برای انتقال میکروب‌ها و آلودگی‌های بیشتر است. از طرف دیگر کنترل‌ها پر از شکاف و شیار هستند که به طور معمول پس از مدتی جرم می‌گیرند. بهتر است هر چند وقت یک‌بار با دستمال آنتی‌باکتریال یا پد الکلی تمیز شوند. برای تمیز کردن فاصله بین دکمه‌ها و شیار‌ها هم گوش پاک‌کن بهترین ابزار است.

کلید و سوئیچ

اگر صبح موقع خروج از خانه و قفل کردن در، دست‌هایمان تمیز باشد به‌طور حتم وقتی که به خانه برمی‌گردیم دست‌هایمان آلودگی زیادی دارد و با همان دست‌ها باید کلید‌ها را بگیریم و در را باز کنیم. از طرفی کلید‌ها مانند سوئیچ خودرو، کنترل دزدگیر، انگشتر‌ها و ساعت، اشیایی هستند که در هر جایی قرار می‌گیرند و آلودگی‌های زیادی دارند. بهتر است کلید‌ها را هرچند وقت یک‌بار بشوییم و سایر وسایل را هم ضدعفونی کنیم.

اسکناس‌ها و کارت‌های بانکی

اسکناس‌ها به دلیل اینکه دست‌به‌دست بین افراد مختلف می‌چرخند یکی از اصلی‌ترین راه‌های انتقال ویروس و آلودگی هستند. توصیه می‌شود برای جلوگیری از انتشار بیشتر آلودگی، کارت‌های اعتباری را جایگزین پول کنید. البته این جایگزینی به معنی آلوده نبودن کارت‌های بانکی نیست و ضروری است این کارت‌ها را ضدعفونی یا پس از استفاده از آنها، دست‌هایمان را کامل بشوییم.

کلید‌ها و پریز‌ها

میکروب‌ها روی کلید‌ها و پریز‌های برق که چند بار در روز لمس می‌شوند هم زندگی می‌کنند. بهتر است در زمان نظافت خانه به ضدعفونی کردن کلید‌ها و پریز‌های برق هم توجه داشته باشیم.

کلید‌های آسانسور

کلید‌های آسانسور به‌ویژه در مطب‌ها، مراکز درمانی، محیط‌های عمومی پر رفت‌وآمد مانند قطار شهری، پل‌های هوایی عابر پیاده، اداره‌ها و … از آلوده‌ترین وسایل کاربردی هستند که با آنها سروکار داریم. از آنجا که به‌طور معمول آسانسور جایی نصب می‌شود که چندان شخصی نیست و ضدعفونی کردن کلید‌های آن هم در محیط‌های عمومی نه‌تن‌ها عاقلانه که شدنی نیست بهتر است از دستکش استفاده کنیم یا تا پیش از شستن دست‌ها، از تماس آنها با صورت به ویژه بینی و دهانمان بپرهیزیم.

پد‌ها و برس‌های آرایشی

پد‌ها و برس‌های آرایشی هم از آلوده‌ترین وسایل میز آینه در هر خانه‌ای است. این برس‌ها به دلیل برخورد با مواد آرایشیِ چرب، محل مناسبی برای تجمع گرد و خاک و باکتری‌ها هستند از این‌رو گاهی در زمان کشیدن روی پوست سبب بروز جوش و حساسیت می‌شوند. برس‌های مو هم به دلیل برخورد با پوست سر، چربی این بخش را به خود می‌گیرند و در دفعات بعدی استفاده، به پوست منتقل می‌شوند. برای شست‌وشوی برس‌های آرایشی می‌توانید از شامپو بچه و آب استفاده کنید.

 

فرمان خودرو

فرمان خودرو هم یکی از آلوده‌ترین سطح‌ها‌ست که به دلیل رنگ تیره‌اش، کثیفی‌های آن دیده نمی‌شود. بهتر است پیش از دست زدن به فرمان دست‌هایمان را ضدعفونی کنیم، ولی اگر تکرار این کار به پوستمان آسیب می‌رساند شستن دست‌ها پس از رانندگی راه‌حل اصلی است. همچنین به طور منظم باید فرمان و اجزای داخلی خودرو را تمیز و ضدعفونی کرد.

اسباب‌بازی‌ها

اسباب‌بازی‌ها به دلیل اینکه دائم روی فرش و سرامیک می‌افتند در عین اینکه سرگرم‌کننده‌ترین وسایل برای کودکان هستند یکی از آلوده‌ترین آنها هم محسوب می‌شوند. به‌ویژه اینکه اگر کودکتان درخواست یا عادت داشته باشد اسباب‌بازی‌هایش را با خود به پارک هم ببرد.

یکی از مناسب‌ترین راه‌های شست‌وشوی اسباب‌بازی‌ها با قید اینکه جنسشان پلاستیک فشرده و شست‌وشو شونده باشد ماشین‌های ظرف‌شویی و لباس‌شویی است. برای شست‌وشوی اسباب‌بازی‌ها با ماشین لباس‌شویی، آنها را در یک کیسه پارچه‌ای قرار دهید و ماشین را روی دور کند و دمای پایین روشن کنید. همچنین آن بخش از شکاف‌ها و شیار‌ها را که جرم و آلودگی دارند با خلال دندان از بین ببرید.