کتاب مفهوم واقعیت در هنر و سینما، تلاشی برای بررسی چگونگی نمایش واقعیت در هنرهای بصری به ویژه سینما است و نویسنده با استفاده از نظریه‌های فلسفی و تحلیل‌های نظری درباره واقع‌گرایی به خواننده کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از معنا و مفهوم واقعیت در این آثار پیدا کند.

اجزایی از واقعیت که در فیلم با آن‌ها روبه‌رو می‌شویم، به واسطه جدا شدن از کل واقعیت و قرار گرفتن درون قاب تصویر یا چهارچوب کادر، واقعیتی بازسازی شده یا دستکاری شده یا واقعیتی آرمانی را می‌سازند که بر مبنای گزینش و انتخاب فیلم‌ساز شکل گرفته‌اند و با واقعیت خارج از فیلم تفاوت دارد.

«مفهوم واقعیت در هنر و سینما»، نوشته محمد صدری، با زبانی شیوا و از منظری عمیق به بررسی و شناخت واقعیت‌ها می‌پردازد. این کتاب شما را به جهانی می‌برد که در آن هنر و سینما به عنوان آینه‌ای تمام‌نما برای بازتاب واقعیت‌های متفاوت مورد بررسی قرار می‌گیرند.

کتاب «مفهوم واقعیت در هنر و سینما» توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده و موضوع خاص این کتاب، سوژه مصاحبه سیدمحمد صدری با خبرنگار خبرگزاری کتاب شده است.

سیدمحمد صدری در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) با اشاره به شکل‌گیری ایده کتاب «مفهوم واقعیت در هنر و سینما» اظهار داشت: سال‌های سال با فیلم مستند سر و کار داشتم و از زمان جنگ تحمیلی، فیلمبردار روایت فتح بودم و از همان زمان برایم مهم بود که رویکرد سینما واقع گرایانه باشد.

وی بیان کرد: ایده نوشتن درباره این موضوع سال‌ها پیش در ذهنم شکل گرفت و مفهوم واقعیت، از ۲۹ سال پیش دغدغه من بود.

نویسنده کتاب «مفهوم واقعیت در هنر و سینما» با اشاره به مطالعات فلسفی در هنر و سینما عنوان کرد: اساساً کسانی که در کار تالیف هستند، چندان در این زمینه فعالیت نداشتند از سوی دیگر، فیلمسازان نسبت به ریشه‌های نظری و مباحث فلسفی در سینما توجهی نشان نداده‌اند و بسیار کم اتفاق افتاده که کسی هم سینماگر باشد و هم به مباحث فلسفی و مطالعات در این زمینه علاقه نشان دهد.

فیلمسازان همواره دستمایه اصلی کار خود را از واقعیت می‌گیرند

صدری با بیان اینکه فیلمساز همواره دستمایه اصلی کار خود را از واقعیت می‌گیرد، اظهار داشت: ورود به مفهوم واقعیت به فیلمساز کمک می‌کند تا ببیند کجای کار قرار گرفته؛ از واقعیت فاصله گرفته یا به آن نزدیک شده است.

وی ادامه داد: گاهی وقت‌ها عمیق شدن در مفهوم واقعیت، باعث دور شدن سینماگر از واقعیت می‌شود بنابراین اول باید واقعیت و سپس ظرافت سینما را شناخت و دید که چقدر می‌تواند از موضوع دور یا به آن نزدیک شود و در واقع، راهی جز شناخت در این زمینه نیست.

صدری عنوان کرد: نزدیک شدن به واقعیت صرف، کمک چندانی به رئالیسم اثر نمی‌کند مثلاً در هنرهای تجسمی، هنرمندان بسیاری مدعی واقع گرایی هستند اما مفهوم واقعیت در آثار آنها به درستی درک نمی‌شود.

وی ادامه داد: در اشکال هنری، تصویر متحرک می‌تواند تصویری از واقعیت در مخاطب ایجاد کند اما ارزش اینکه واقعیت را به هر شکل ممکن مطرح کنیم، باید مشخص شود مثلاً در نقاشی افراطی گرایی در واقع گرایی در پیش گرفته شده اما باید دید که واقعیت چطور تعریف شده و چطور باید شناخته شود.

صدری در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه یکی از چالش‌های بزرگ در مسیر نگارش این کتاب، تعریف دقیق مفهوم پیچیده‌ای مانند واقعیت بود، بیان کرد: اجزایی از واقعیت که در فیلم با آن‌ها روبه‌رو می‌شویم، به واسطه جدا شدن از کل واقعیت و قرار گرفتن درون قاب تصویر یا چهارچوب کادر، واقعیتی بازسازی شده و دست کاری شده یا واقعیتی آرمانی را می‌سازند که بر مبنای گزینش و انتخاب فیلم‌ساز شکل گرفته‌اند و با واقعیت خارج از فیلم تفاوت دارد.

ایبنا