داوود امیریان با تاکید بر اینکه نباید سوال کودکان درباره جنگ را بی‌پاسخ گذاشت، ادامه داد: کودکان و به طور کلی افراد کم سن و سال نخستین قربانیان جنگ هستند و پیامدهای جنگ تا سال‌ها بر روان آن‌ها تاثیر می گذارد. در جنگ ایران و عراق هم خرمشهر و آبادان و شهرهای مرزی مورد بمباران قرار گرفته و وحشت مردم را فراگرفته بود، هنوز اثرات مخرب جنگ در ذهن کودکان آن روزها که به میانسالی رسیدند، وجود دارد. این افراد کابوس می‌بینند و اگر کشته شدن نزدیکان خودشان را دیده باشند، هنوز هم آرامش ندارند.

هنوز اثرات مخرب جنگ در ذهن کودکان آن روزها که به میانسالی رسیدند، وجود دارد

نویسنده کتاب «دوستان خداحافظی نمی‌کنند» با اشاره به اینکه ادبیات باعث می‌شود کودکان تجربه کسب کنند، گفت: در هر صورت باید امید داشت، هر داستان و هر رمان یک دریچه به جهان دیگر است و کودکان با خواندن داستان و رمان با جهان‌های دیگر آشنا می‌شوند. کودکان متوجه می‌شوند که در کشورهای دیگر مانند چین، امریکا و ژاپن هم چنین مسائلی مطرح بوده است و همچنین کشورهای افریقایی و مصر و کشورهای عربی هم زمانی دچار جنگ بوده است.

به گفته او هیچ جنگی شرافتمندانه نیست و دامن همه را می‌گیرد. جنگ کاری ندارد که مردم با کدام مذهب، نژاد و آیین هستند و بمبی که در سرزمینی رها شود به همه صدمه می‌زند. این‌هایی که گفته می‌شود که فقط فرماندهان را مورد هدف قرار دادند، درست نیست. مردم ایران و طرف مقابل همه آسیب دیدند.

جنگ ۱۲ روزه دامن همه را گرفت

امیریان با تاکید بر اینکه واقعیت‌ها باید به کودکان گفته شود، ادامه داد: کودکان متوجه حقایق می‌شوند، آن‌ها می‌فهمند که ما جنگ را شروع نکردیم. می‌توانیم برای تعریف حقیقت جنگ به کودکان، به ادبیات دفاع مقدس رجعت کنیم، پیشنهاد می‌کنم، کودکان کتاب «شب‌های بمباران» را که خاطرات کودکان از جنگ است، بخوانند. این کتاب در سال ۶۸ و ۶۹ گردآوری، توسط داوود غفارزادگان و محمدرضا بایرامی ویرایش و در سال ۱۳۹۶ منتشر شده است.

کودکان متوجه حقایق می‌شوند، آن‌ها می‌فهمند که ما جنگ را شروع نکردیم

نویسنده کتاب «خمپاره‌های فاسد» با اشاره به اینکه بهترین کار برای کودکان نوشتن تجربه از جنگ است، گفت: کودکان می‌توانند از این راه خود را تخلیه و شور، هیجان و ناراحتی خود را پیاده کنند. روان‌شناسان تاکید دارند که همیشه باید این اتفاق بیفتد. مسئولان بخش‌های مختلف هوشمندانه عمل و فراخوانی منتشر کنند که بر اساس آن کودکان کمتر از ۱۳ یا ۱۴ ساله نوشته‌ها و نقاشی خود را به دبیرخانه بفرستند. اینگونه سندی برای آیندگان گردآوری خواهد شد، همچنین کودکان تخلیه روانی و همچنین متوجه می‌شوند که یک قطره از اقیانوس بودند و در این جنگ ۱۲ روزه نقش داشتند و دیده شدند.

به گفته او کتاب شامل آثار کودکانی که جنگ را پشت سر گذاشتند، می‌شود و بعد از انتشار باید در دسترس خانواده‌ها قرار بگیرد. چند سالی بود که خانواده‌ها اجازه نمی‌دادند کودکشان درباره جنگ چیزی بداند، اما بعد از جنگ ۱۲ روزه این مساله دامن همه را گرفت، موافقان یا مخالفان همه با جنگ مواجه شدند.

کودکان باید داستان بخوانند

امیریان با تاکید بر اهمیت کودکان در ساختن آینده جامعه توضیح داد: کودکان امروز باید آگاه‌تر از دیروز باشند، این جنگ بسیار مخرب بود، برخی از افرادی که نفوذ کردند شاید نزدیک ما بودند باید این موارد مورد توجه قرار بگیرد زیرا آن‌ها از بیرون از ایران نیامدند. باید یاد بگیریم که کشور خود را دوست داشته باشیم و این موارد باید آموزش داده شود. بهترین راه آموزش وطن دوستی ادبیات است و کودکان باید داستان بخوانند.

مادران و پدران کتاب‌ها را در اختیار کودکان قرار دهند و همچنین با آن‌ها صحبت کنند

نویسنده کتاب «مترسک مزرعه آتشین» با اشاره به اینکه مسائل وحشتناکی مانند جنگ را در کتاب‌هایش با زبان طنز بیان کرده است، افزود: در این ۱۲ روز اتفاق‌های بامزه‌ای هم رخ داده است. اگر بتوانم از تلاطم ذهنم کم کنم، یک رمان درباره کودکانی که در تهران ماندند و شهر را ترک نکردند خواهم نوشت و همچنین درباره نفوذی‌ها که پهپاد فرستادند، می‌نویسم.

او با بیان اینکه چندین مورد شناسایی جاسوس‌ها در زمان جنگ توسط کودکان انجام شد، توضیح داد: کودکان هشیار هستند و به مسائل کوچک توجه می‌کنند. بهتر است که در حوزه ادبیات هم از توانایی‌های کودکان استفاده کنیم. مادران و پدران کتاب‌ها را در اختیار کودکان قرار دهند و همچنین با آن‌ها صحبت کنند که چه شد که ما در جنگ چالدران از عثمانی‌ها شکست خوردیم، درباره جنگ اصفهان و درباره نادرشاه که توانست وسعت ایران را گسترده کند، با کودکان صحبت کنند.

نباید پنهان‌کاری انجام شود

به گفته نویسنده کتاب «خیابانی که حوصله‌اش سررفت» باید کودکان درباره جنگ هشت ساله، فرماندهانی که شهید شدند، اطلاع داشته باشند. نباید پنهان‌کاری انجام شود. کودکان با واقعیت کنار می‌آیند. وقتی یکی از بستگان فوت می‌کند، باید واقعیت را غیرمستقیم به کودکان بگوییم و آن‌ها متوجه خواهند شد.

ادبیات مفهوم مسائلی را که درک آن برای کودکان دشوار است، ساده می‌کند

امیریان با معرفی کتابی با عنوان «خداحافظ راکون پیر» ادامه داد: این کتاب نوشته کلر ژوبرت است این نویسنده فرانسوی مفهوم مرگ را در این کتاب برای کودکان توضیح داده است. کاربرد ادبیات همین است تا مفهوم مسائلی را که درک آن برای کودکان دشوار است، ساده کند.

او درباره روش انتخاب کتاب مناسب برای کودکان توضیح داد: در عصر اینترنت زندگی می‌کنیم به راحتی از فضای مجازی، براساس فروش و شمارگان کتاب، نام انتشارات‌ها و نویسندگان خوب، که شناخته شده هستند می‌توان کتاب مناسب را انتخاب کرد.

ایرنا