موسیقی نواحی میراث بهجای مانده از هزاران سال تاریخ پرفراز و نشیب اقوام ایرانی و آیینهبرای نمایش تاریخ، هنر و جاودانگی این سرزمین محسوب میشود که یکی از کارکردهای آن، حفظ وحدت، برادری و برابری اقوام پیشینهدار ایرانی در عرصه ملی و بینالمللی است و حفظ آن و توجه به سنتها و آیینهای ملی و بومی، به پایداری استقلال فرهنگی کمک خواهد کرد.
موسیقی نواحی ایران که با نام هایی همچون موسیقی محلی، فولکلور، اقوام و مقامی شناخته می شود به نغمهها، سازها و نواهای مناطق و نواحی ایران نظر داشته و به عقیده کارشناسان و صاحبنظران نقش کلیدی و عمیقی در تعلیم، تربیت و اندیشه ورزی غیرمستقیم مخاطبان دارد.
موسیقی نواحی ایران با کلام و نغمه و نوای جانبخش خود به عنوان موسیقی اصیل و ریشهدار با زیست اجتماعی و تفکری این سرزمین آمیخته است و در لایههای آن میتوان اصالت، معرفت و معنویت را به گوش جان شنید.
موسیقی نواحی هنر کلیدی وحدت بخش
نوازنده ترکمن گفت: موسیقی سنتی نواحی انسان ها را به یکدیگر نزدیک کرده و آنها را به فرزانگی، پاکی و وحدت دعوت می کند.
حاج محمد ایری افزود: هنر موسیقی به نوعی برای یاری جستن از خداوند مورد استفاده قرار می گیرد و کلید واژه طلایی الفاظ به کارگرفته شده در موسیقی نواحی، وحدت است.
یکی از خواننده های قزلباش هم گفت: اصالت موسیقی قوم قزلباش وحدت و همدلی بی مثال آنهاست که از اصالت آن محافظت کرده و نباید گذاشت این اصالت از بین برود.
سلمان کاغذلو افزود: قرن هاست که سینه به سینه موسیقی قزلباش به صورت شفاهی به ما رسیده و ما هم سعی داشته این هنر را به جامعه امروز انتقال دهیم.
این هنرمند ۷۳ ساله گلستانی افزود: در اشعار موسیقی قزلباش تاکید زیادی به برادری و همدلی شده است.
موسیقی نواحی گنجینه همدلی و همزیستی
معاون هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان هم گفت: وحدت در عین کثرت شعار شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران است که تمامی اقوام زیر پرچم مقدس جمهوری اسلامی به طور عملی به آن میپردازند.
رضا یازرلو افزود: اقوام مختلف ایران زمین در جشنواره موسیقی نواحی گوشه ای از وحدت خود را اجرا می کنند.
وی اظهار داشت: در استان گلستان بیش از ۱۶ قوم در کنار یکدیگر زندگی کرده و نمونه کامل و جامع وحدت آفرینی هستند.
نخستین شب شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران با اجراهای صحنهای گروههایی از استانهای گلستان، خراسان شمالی و قزوین به میزبانی استان گلستان در شهر گنبد کاووس برگزار شد.
در نخستین اجرای جشنواره شانزدهم موسیقی نواحی، گروه ابراهیم جرجانی از استان گلستان با اجرای موسیقی ترکمان در صحنه حاضر شد و به اجرای قطعاتی مختلف شامل تکنوازی و همنوازی پرداختند؛ در ابتدای اجرای این گروه قطعهای به تکنوازی تقی یوسفنیا (نوازنده نی) و خوانندگی احمد کشواد به اجرا درآمد. در ادامه نیز محمد ایری (نوازنده نی و زنبورک) به اجرای دو قطعه با سازهای نی زباندار و زنبورک بصورت تکنوازی پرداخت.
یاندیم(سوختم)، قاراگوز گریم (عروس چشم سیاه)، بیلانی(دانستن)، گوزل دن(شما قشنگی)، قاشلی یار(ابروی یار)، چیقدیم گولر(گلزار) قطعات اجرایی این گروه بود.
پس از هنرنمایی قربانگلدی کُر، نوازنده کمانچه گروه که مورد تشویق حاضران در سال نیز قرار گرفت، دو قطعه با همنوازی عبدالمناف آهنگر و عاشورگلدی برزین نوازندگان دوتار و نوازنده کمانچه گروه با تکخوانی آهنگر و برزین به اجرا درآمد. در آخر نیز ابراهیم جرجانی که سرپرست گروه را بر عهده داشت به اجرای قطعهای بصورت تکنوازی با ساز دوتار پرداخت.
دومین گروهی که در نخستین شب برگزاری شانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران به سرپرستی محمد نعیمی روی صحنه به اجرا پرداختند، گروه موسیقی قزلباش و قزاق استان گلستان بود؛ محمد نعیمی که نوازندگی این گروه دو نفره را بر عهده داشت، در ابتدا قطعهای با ساز دوتار اجرا و همزمان آن را خوانندگی کرد. در ادامه نیز او به اجرای قطعهی دیگری با ساز نی پرداخت که این قطعه را سلمان کاغذلو خوانندگی کرد.
دو حالت از مقام هارای، مقام پنج ضربی یوسفعلی (حالت اول و دوم)، مقام گوکلنگ بولو و مقام بایوم)، اجرای دو نوع شاهختایی از قطعات اجرایی برنامه این هنرمندان بود.
پس از گروه قزلباش، گروهی متشکل از دو نوازنده پیشکسوت و با تجربه دوتار از استان خراسان شمالی جهت اجرا روی صحنه رفتند؛ محمد صادقی (نوازنده دوتار )نخستین اجرای این گروه را به صورت تکنوازی اجرا کرد و سپس قطعهای با همنوازی و خوانندگی صفرعلی ایزدی نواخت؛ این قطعه نسبتاً طولانی دارای اشعاری با مضامینی در مدح امیرالمومنین (ع) بود. در پایان نیز این گروه دو نفره قطعهای را به صورت همنوازی اجرا کردند که مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت.
کلیسا(کلیسیا)، کفتر و لاچین( نوعی پرنده)، هرایی ترکمن(در مورد زلیخا)، شاهختایی(نصیحت خدا بر بشر) از دیگر قطعات اجرایی این گروه بود.
بخش پایانی اجراهای نخستین روز جشنواره موسیقی نواحی به میزبانی شهر گنبد کاووس با اجرای یک تعزیه حماسی که روایتگر پیوستن حر به جمع یاران امام حسین (ع) در واقعه عاشورا بود، توسط گروهی از استان قزوین همراه شد؛ نوازندگی این اجرا را که ایوب حاج علی، اسماعیل غفوری، محمد ملاعلی و حسن ملک محمدی بازیگری میکردند، محمدرضا عباسی نیکو (نوازنده بادی) و حسین جمشیدی (نوازنده سایدرام) بر عهده داشتند.
ایرنا