- فرهنگی, هنر

هویت ایرانی در این رویدادها باید حفظ شود

 
 
 آیین اختتامیه دومین جایزه ملی روح‌الله خالقی همزمان با پنجاه و نهمین سالگرد درگذشت استاد خالقی در برج آزادی برگزار شد.در این مراسم پیام تصویری حسین علیزاده، آهنگساز، پژوهشگر و نوازنده پیشکسوت تار و سه‌تار، پخش شد. علیزاده در این پیام گفت: نام روح‌الله خالقی در موسیقی ایران، نام جاودانه‌ای است و خیلی از بزرگان موسیقی درباره خالقی صحبت کرده‌اند.

او افزود: در شرایطی که موسیقی در ایران در فشار است و در شرایط مطلوب خودش نیست، همیشه دلسوزانی هستند که درکی از این موضوع دارند و می‌توانند شرایطی را به وجود بیاورند که این نام‌های جاودان، جاودان بمانند. این ابتکاری که جایزه روح‌الله خالقی ترتیب داده شده، رویداد بسیار مهمی است چون شاید کمتر به این مساله توجه شده باشد. خالقی شخصیت بسیار بزرگی بوده و حیف است وقتی که از بزرگان موسیقی یاد می‌شود، از او یاد نشود.

علیزاده گفت: استاد خالقی یک روشنفکر بود. آن موقع خیلی دوران مهمی بود و اگر کسی در موسیقی فعالیت می‌کرد یا مسوولیتی داشت، باید ذهن باز و روشنی می‌داشت. برای یک موسیقیدان فقط توجه به حرفه موسیقی مهم نیست و جنبه‌های اجتماعی موسیقی و تاثیرگذاری موسیقی در جامعه هم باید برایش مهم باشد.

این آهنگساز گفت‌: استاد خالقی نقش مهمی در ارکستر «گل‌ها» و رادیو داشته است و سرمشق خوبی بوده.  در دوره‌ای که رادیو می‌توانست خیلی تاثیر داشته باشد، موسیقی ایرانی از طریق برنامه‌های «گل‌ها» و رادیو مردمی شد. هر هنری که می‌خواهد مردمی باشد، همیشه این شک هست که یک موقع نازل نشود تا مردم‌پسند شود، اما ابتکار و کاری که هنرمندان در سطح عالی در رادیو انجام دادند که خالقی در آن خیلی نقش داشت، این بود که چگونه موسیقی ایرانی را مردمی کنیم اما در اندازه هنری باقی بماند. این جای تقدیر دارد.

او با اشاره به برگزاری جایزه استاد خالقی گفت: هویت ایرانی در این رویدادها باید حفظ شود و به آن اهمیت داده شود؛ به خصوص برای نسل جوان‌تر که ممکن است هویت و موسیقی ایرانی را کمتر بشناسند و همیشه معیارها برای آنها چیزهایی باشد که در جاهای دیگر مطرح است. اما هر چیزی که در ایران با ارزش و خوب کار شده، اگر خوب عرضه و دیده شود، هیچ وقت حس خود کم‌بینی برای جوانان به وجود نمی‌آید که فکر کنند که ما هنرمند بزرگی نداشتیم، این رویدادها واقعا تاثیرگذار خواهد بود.

علیزاده ادامه داد: در شرایطی که می‌دانم هر کار مستقلی چه رقابت سختی را باید پشت سر بگذارد، به برگزارکنندگان جایزه استاد خالقی تبریک می‌گویم و امیدوارم این جشنواره همواره برگزار شود و ما همیشه یاد خالقی را از زبان جوانان و نسل جدید بشنویم.

محمدعلی مرآتی، مدیرعامل انجمن موسیقی ایران، نیز در این آیین با گرامیداشت یاد استاد خالقی گفت: وقتی به اسم روح الله خالقی فکر می‌کنم، به یاد واژه موسیقی ملی می‌افتم. این واژه ملی، یک واژه هویتی خیلی مهم است اما یک نکته اساسی برایم دارد؛ از عنصری در موسیقی می‌خواهد حمایت کند . ممکن است در ادبیات موسیقایی ایران به‌اشتباه فقط به مساله همبستگی و وحدت توجه شود که برای ایران به قرن‌های دور و هویت ملی ایران می‌رسد.

او گفت: نکته بارز خود روح‌الله خالقی برای این جشنواره، واژه موسیقی ملی است که می‌تواند آن را یک مقدار از واژه‌های موسیقی، مثل واژه موسیقی علمی که متاسفانه چند دهه است استفاده می‌شود تفکیک کند.موسیقی هنر ارزشمندی است اما نمی‌دانم علمی بودن برای موسیقی به چه معناست، موسیقی ساحت هنر دارد. مثل این می ماند که از واژه علم برای مجسمه‌سازی و نقاشی استفاده کنیم.

مرآتی افزود: خالقی با ترمیم و تجلی واژه ملی، مساله ارکستراسیون و کنسرت را به صورت هویت ملی برای موسیقی ایران، واژه‌سازی کرده و او از واژه ملی در موسیقی شناسی، از نبوغ، استعداد و هویت ایرانی چیزی ساخته است که امروز ما تجلی آن را در این جشنواره نوظهور به عنوان یک ادای دین به خاصیت موسیقی ایرانی می‌بینیم. خوشحالم که این جشنواره برگزار شده و به اختتامیه رسیده است.

بابک خضرایی، رئیس دانشکده موسیقی دانشگاه هنر، نیز در این آیین بیان کرد: وقتی نام روح‌الله خالقی مطرح می‌شود، کلمه نجابت برایم تداعی می‌شود؛ نجابت در گفتار، ساخته‌ها و حتی در صدا و عکس‌های او، نجابت برایم مجسم است به‌خصوص در نوشته‌های او که همراه با انصاف و با نثر بی‌تکلف نوشته شده است، در کتاب «سرگذشت موسیقی ایران» استاد خالقی تواضع همراه با عزت نفس را می‌توان دید. خالقی ادعای تاریخ نویسی ندارد و آنچه را دیده می‌نویسد. از این منظر شاید شبیه به بیهقی باشد که او هم آنچه را می‌دید منصفانه و با ساده‌ترین نثری که در آن روزگار بود، به رشته تحریر آورد.

نادره رضایی، معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در این آیین گفت: من دهه شصتی هستم. نسل من علی رغم همه آنچه دیده، ریشه‌هایش در وطن است و با تمام سختی‌ها و تلخی‌ها، این ریشه‌ها نمی‌گذارد که فکر رفتن بکنیم. به نسل بعد نمی‌گویم که نروید اما از عمق وجود آرزو می‌کنم با دستان پرتوان‌تر و اندیشه ورزیده‌تر به ایران برگردید.

معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: امیدواریم آنهایی که در وطن هستند، بستر بهتری برای شکوفایی داشته باشند و برای آنهایی که ترک وطن می‌کنند، این‌قدر بستر بسازیم تا آنها با امید و خوشحالی بازگردند.