به گفته یک نویسنده و پژوهشگر حوزه دفاع مقدس، ویترین ادبیات دفاع مقدس به سایت ناشران محدود است. زیرا بیشتر کتابفروشیها این کتابها را در ویترین قرار نمیدهند.
گلعلی بابایی با اشاره به اینکه باید تاریخنگاری و داستاننویسی در حوزه دفاع مقدس از یکدیگر جدا شود، به خبرنگار ایرنا گفت: در تاریخ نگاری دفاع مقدس جایی برای خیال نیست و نویسنده نمیتواند جز واقعیت را بیان کند. فقط منابع و مستندات، شهود هستند و بیان میشوند. مستندنگاری باید دقیق براساس روایاتی باشد که بیان شده یا از میان منابع و مدارک که از جنگ مانده استفاده کند.
این نویسنده، پژوهشگر و مستندنگار دفاع مقدس ادامه داد: نویسنده میتواند در داستان و رمان خیالپردازی کند اما در تاریخنویسی باید عین واقعیتها نوشتهشود و نویسنده نمیتواند در آن دخل و تصرف کند. زیرا برای هر خط و کلمه باید پاسخگو باشد. اگر کسی درباره یک عملیات ادعا کرد، افراد ملزم هستند مستنداتی ارائه کنند اما اگر داستانی نوشتهباشد، چنین الزامی از بین میرود. زیرا فرد اعلام میکند که داستان نوشتهاست.
به گفته او برخی از کتابها در حوزه دفاع مقدس، خاطرات شخصی افراد است که یا به صورت خودنوشت تهیه شده یا دیگری آن را نوشتهاست. معمولا درباره این کتابها صحبت میشود و در جامعه نیز معرفی میشوند. بخشی از کتابها خاطرات دفاع مقدس است و بخشی مستندنگاری از واقعیتهای جنگ است که به شکل تاریخنگاری انجام میشود. اگر کتابهای جنگی در هر کدام از این گونه ها (ژانر) خوب نوشته شود و اگر استانداردهای ادبی در آنها مراعات شود، مخاطبهای خاص خود را دارد و آنها پیگیر هستند که این کتابها را تهیه و مطالعه کنند به شرطی که کیفیت و استاندارد کار خوب را داشتهباشند.
توزیع کتاب دفاع مقدس با محدودیت مواجه است
بابایی با تاکید بر اینکه در توزیع و ویترین کتابهای حوزه دفاع مقدس محدودیت وجود دارد، بیان کرد: نمیتوان مطلق گفت که این سبک از کتاب ها مخاطبهای خود را پیدا کردهاست. زیرا توزیع این کتابها محدودیت دارند و همه جا نیستند. به این دلیل که کتابهای دفاع مقدس خاص هستند، ناشرانی که کتاب را منتشر میکنند معمولا کتاب را در انبار دارند و آن را به فروش میرسانند اما به هر دلیل که از آن اطلاع ندارم، این کتابها در مراکز فروش کتاب مانند کتابفروشیهای جلوی دانشگاه تهران کمتر عرضه میشوند.
کتابفروشیهای خیابان انقلاب نسبت به فرهنگ دفاع مقدس عبوس هستند و هیچ وقت روی خوش نشان ندادند. وقتی این محرومیت در تهران وجود داشتهباشد حتما در شهرستان بیشتر است
این نویسنده دفاع مقدس با اشاره به اینکه مسئولان فرهنگی میتوانند تسهیلاتی برای تولید و فروش کتابهای حوزه دفاع مقدس در نظر بگیرند، ادامه داد: اقداماتی وجود دارد که مسئولان میتوانند برای ترویج کتابهای حوزه دفاع مقدس انجام بدهند. آنها میتوانند بیشتر کار کنند، هزینه و یارانه برای کاغذ، فیلم و زینک به ناشر بدهند. زیرا کتابی که ۳۰ هزار تومان قیمت داشت این روزها به دلیل بالا رفتن قیمت کاغذ، فیلم و زینک قیمتی حدود ۱۰۰ هزار تومان پیدا کردهاست. مردم نمیتوانند این کتابها را خریداری کنند و کتاب از سبد نیازمندیهای مردم کنار میرود، مگر اینکه مردم بتوانند در نمایشگاه، کتابها را تهیه کنند. در کل وضعیت اقتصادی این لطمهها را به کتاب دوستان وارد کرده است.
او افزود: یکی از نویسندگان میگفت ویترینهای کتابفروشیهای خیابان انقلاب نسبت به فرهنگ دفاع مقدس عبوس هستند و هیچ وقت روی خوش نشان ندادند. وقتی این محرومیت در تهران وجود داشتهباشد حتما در شهرستان بیشتر است.
معمولا کتابهای دفاع مقدس به عنوان کتاب برتر انتخاب میشوند
بابایی با تاکید بر اینکه ادبیات دفاع مقدس از نظر فنی و ادبی جایگاه خود را پیدا کردهاست، گفت: میتوان تبلور آن را در جوایزی مانند جایزه جلال آل احمد و جایزه کتاب دفاع مقدس دید که در این جوایز معمولا کتابهای دفاع مقدس به عنوان کتاب برتر انتخاب میشوند. دراین رقابت همه گونه های ادبی حضور دارند. ادبیات دفاع مقدس باید به حدی از استاندارد رسیده باشد تا بتواند در میدان بزرگ با آثار دیگر رقابت داشتهباشد.
این نویسنده با اعلام اینکه موسسات و سازمانهای دولتی میتوانند بودجه خود را در راه ترویج فرهنگ و ادبیات دفاع مقدس صرف کنند، افزود: موسسات و سازمانهای دولتی، بودجههایی را که میگیرند، در راستای نشر و گسترش این فرهنگ استفاده کنند. اینطور نباشد که از بودجه استفاده نکنند و آخر سال آن را به دولت برگردانند. این صرفه جویی نیست و عین اسراف است. بخش فرهنگ و ادب همیشه مهجور مانده و مورد غضب قرار گرفته است.
او افزود: در سالهای اخیر نهاد کتابخانههای عمومی کشور اقداماتی انجام داده و برخی از کتابهای حوزه دفاع مقدس را خریداری کرده که دسترسی به آنها در کتابخانه ممکن است. در این قسمت توجه بیشتری انجام میشود اما این اقدامات نهاد به بودجه آنها بستگی دارد. اگر پیش از این با ۱۰ میلیون تومان میتوانستند تعدادی کتاب خریداری کنند، در این سالها به کمتر از نصف کاهش یافته است.
ایرنا