- فرهنگی

ادبیات ما به گونه‌ای نیست که خواننده جهانی طالب آن باشد

یک داستان‌نویس می‌گوید: ادبیات ما به دلیل دیدگاه محدود، بسته و به تعبیری منطقی به گونه‌ای نیست که خواننده جهانی طالب آن باشد.

مهران بقایی ، گفت: اگر بازه زمانی دهه ۳۰ شمسی که نویسندگان ما به مرحله تولید اثر ادبی رسیدند تاکنون را در نظر بگیریم متوجه می‌شویم که ادبیات ما همواره با دیدگاه روش‌مند و محدود خود حرف تازه‌ای برای گفتن و چیز تازه‌ای برای نوشتن نداشته است.

وی با اشاره به اینکه فضای حاکم برای تولید آثار ادبی در دوره‌های مختلف تاریخی متغییر بوده خاطرنشان کرد: برخی حکومت‌ها به فرهنگ و هنر توجه ویژه‌ای داشته‌اند و برخی مواقع نیز بی‌توجهی فضای حاکم بر جامعه نسبت به ادبیات و در پی آن چالش‌ها و مشکلات سیاسی و اجتماعی در ضعف‌ ادبیات بسیار دخیل بوده‌اند.

او با اشاره به اینکه در دهه ۷۰ شمسی تغییر عمده‌ای در بستر ادبیات معاصر ایجاد شد یادآور شد: اتفاق مهم دهه ۷۰ این بود که نویسندگان در ادبیات جهان بازنگری کردند و به ترجمه آثار ادبی مشهور روی آوردند به طوری که پنجره‌هایی از از ادبیات جهان به روی شعر و داستان ما گشوده شد.

این داستان‌نویس با تصریح این مطلب که در دهه ۸۰ و حتی ۹۰ شمسی به تبع تحولات سیاسی ـ اجتماعی و ممیزی خلق آثار ادبی به رکود گرایید افزود: جهان با شروع ممیزی در مطبوعات دیگر مشتاق نگاه و صدای ادبیات ما نبود و بعضا صداهای دیگری که همان برخی اعتراضات اجتماعی است به طرز بارز و روشن نگاه جهان را جلب می‌کرد.

بقایی با بیان اینکه آثار ادبی جهان که فراگیر و جهانی می‌شوند نگاه انسانی‌تری به رخدادها دارند و محدود نیستند گفت: اگرچه در زمینه داستان‌های کوتاه و بلند نویسندگان ما نگاه خاصی داشتند و آثار برجسته‌ای هم تولید شد؛ از دیرباز تاکنون ادبیات کشور به اصطلاحی ادبیات جهان‌شمولی نیست.

او با تاکید بر این مطلب که نویسنده باید در نوشتن موقعیتی به دست آورد که صدای خودش را بتواند به افراد منتقل کند عنوان کرد: وقتی نویسنده‌ای نتواند صدای خود را حتی به افراد جامعه خود انتقال دهد چگونه می‌تواند صدا و دیدگاه خود را فراگیر کند و به جهان برساند؟

این نویسنده معتقد است: امروزه ارتباط نویسنده با جامعه به مرحله قطع شدن رسیده ‌است تا حدی که هیچ تولید جدیدی رخ نمی‌دهد و صدایی منعکس نمی‌شود و همین امر باعث شده به صورت طبیعی با فضای عمومی جامعه خود و جهان نتوان ارتباط برقرار کرد.

بقایی یادآوری کرد: ما بعد از دهه‌ ۴۰ شمسی که اوج خلاقیت نویسندگان در تولید آثار ادبی بود نتوانستیم حرکت‌های رشد ادبیات را حفظ کنیم و حتی می‌توان گفت بعد از آن در ادبیات سیر نزولی را طی کردیم.

ایسنا

دیدگاهتان را بنویسید