- فرهنگی

«الفی اتکینز»؛ نوستالژی کودکان دهه ۶۰

یک کارشناس تصویرسازی با اشاره به ساختار و ویژگی‌ آثار گونیلا بریستروم، مولف و تصویرگر سوئدی، گفت: انیمیشن «الفی اتکینز» جزء معدود انیمیشن‌های برنامه صبح کودک در دهه ۶۰ بود که همچنان در ذهن مخاطبان باقی مانده است.

زینب وفاکیش توحیدی با اشاره به آثار و فعالیت‌های گونیلا بریستروم، مولف و تصویرگر سوئدی، اظهار کرد: پویانمایی «الفی اتکینز» شناخته شده‌تر از خالق آن گونیلا بریستروم است. این انیمیشن جزء معدود کارتون‌های برنامه صبح کودک در دهه ۶۰ بود که با تصویرسازی بسیار ساده، در ذهن بسیاری از مخاطبان باقی مانده است. در واقع بریستروم به اندازه فرزند خود، الفی، شناخته شده نیست. در حالی که بسیاری از دهه شصتی‌ها با شخصیت الفی آشنایی کامل دارند، اما افراد معدودی گونیلا بریستروم را می‌شناسند.

وی ادامه داد: انیمیشن «الف اتکینز» کمی با دیگر کارتون‌های تلوزیون در آن دوران متفاوت بود و با رنگ‌هایی پخته، فرم‌ها و داستانی ساده توانسته بود خود را در دل مخاطبان جای دهد. بیشتر مخاطبان در دهه ۶۰ شخصیت الفی را با انیمیشن او می‌شناختند، اما در حال حاضر، بچه‌ها الفی را توسط والدین خود، با کتاب‌های او می‌شناسند. 

این طراح گرافیک با اشاره به درگذشت گونیلا بریستروم، خالق شخصیت الفی اتکینز، در سن ۷۹ سالگی، تصریح کرد: او در ابتدا روزنامه‌نگار بود و بعدها شروع به نویسندگی کتاب کرد. بریستروم در آغاز فعالیت نویسندگی خود کتابی را درباره دختر بچه‌ای که والدینش از هم جدا شده‌ بودند، چاپ کرد و سپس در سال ۱۹۷۲، اولین کتاب از مجموعه «الفی اتکینز» را منتشر کرد. انتشار این مجموعه سال‌ها ادامه پیدا کرد و در سال ۲۰۱۲ آخرین شماره از آن به چاپ رسید. این کتاب چاپ جهانی بسیار زیادی داشته است و ۲۵ جلد از این کتاب تا سال ۲۰۰۷ چاپ شده و به ۳۵ زبان مختلف دنیا ترجمه شده است. ۴میلیون نسخه در کشور سوئد و در کل ۸ میلیون نسخه در سرتاسر جهان به فروش رسیده است.

وی خاطرنشان کرد: بریستروم در نوشتن داستان‌هایش صادقانه و با نگاهی واقع‌گرایانه عمل کرده و از زندگی روزمره، رفتارها و واکنش‌های کودکان و اتفاقاتی که برای هر کودکی امکان دارد رخ بدهد، استفاده کرده است. این نویسنده، به پیشنهاد ناشر خود، تصویرسازی‌های کتابش را خود بر عهده گرفته است. بریستروم در حالی این پیشنهاد را پذیرفت که تجربه تصویرسازی نداشت و به همین دلیل تصاویر کتاب، ساده، کودکانه و البته دلنشین شده است.

توحیدی در رابطه با این شخصیت کتاب‌های کودک، عنوان کرد: الفی پسری معمولی و تنها است که با پدرش زندگی می‌کند. او یک دوست خیالی به نام «مالکوم» دارد و البته بعدها با دوستانی واقعی هم ارتباط برقرار می‌کند. او همچون پدرش، صورت، مو و فیگور زیبایی ندارد و دارای چهره‌ شیطنت‌آمیزی که برای شخصیت پسر جذابیت ایجاد می‌کند، نیست. او کاملاً یک کودک معمولی است که اتفاقات معمولی را تجربه می‌کند. الفی دنیای ساده‌ای دارد و با خواندن داستان‌های آن، مخاطب احساس می‌کند که یک کودک در حال گفتن این داستان‌هاست و این موضوع، قدرت نویسندگی بریستروم را می‌رساند. 

این کارشناس تصویرگری در رابطه با شخصیت‌هایی که در داستان وجود دارند، بیان کرد: ما در داستان‌ تقابل کودک و بزرگسال را می‌بینیم. پدری که زندگی ایده‌آلی ندارد و با فرزند خود زندگی می‌کند. با توجه به اینکه در دهه ۶۰ انسجام خانواده از اهمیت بیشتری برخوردار بود، وجود پدری تنها در داستان کمی بحث‌برانگیز بوده است و همچنین کودکان داستان و انیمیشنی را بدون حضور زن و مادر دوست ندارند و علاقه‌ای به دنبال کردن آن نشان نمی‌دهند، اما با این وجود چیزی از جذابیت الفی کاسته نمی‌شود و همچنان دلنشین، پررنگ و ماندگار است.

وی افزود: زمانی که شخصیت‌های داستانی مهم را که در تاریخ ماندگار شده‌اند مرور می‌کنیم، می‌بینیم که تمام این شخصیت‌ها با هیکلی ورزیده و موهایی زیبا خلق شده‌اند و یا با قدرت و شیطنتی خاص همراه بوده‌اند. با این حال الفی نه تنها خودش اینگونه قدرتمند و زیبا نیست، بلکه پدر او هم قدرتی ندارد و حتی گاهی از حد معمول هم کندتر عمل می‌کند.

توحیدی با اشاره به اینکه این کتاب در سراسر دنیا طرفداران بسیاری دارد، عنوان کرد: بریستروم تمام کودکان دنیا را به ساده‌ترین شکل ممکن مخاطب خود قرار داده است و به هیچ اقلیم و دوره خاصی در کتابش اشاره نمی‌کند تا کودکان بتوانند در هرجای دنیا و در هر دوره‌ای از این آثار لذت ببرند. او کتاب را برای ترویج فرهنگ اقلیم خود ننوشته و فقط داستانی را خلق کرده تا تمام کودکان از خواندن آن لذت ببرند و این مسئله باعث جهان‌شمولی الفی شده است. بریستروم بعدها شرکتی را تأسیس کرد و محصولات زیادی از جمله انیمیشن، بازی، پازل و عروسک را به بازار عرضه کرد که به شخصیت الفی مرتبط بود.

این طراح گرافیک در رابطه با تصویرگری این کتاب، عنوان کرد: چیزی که توجه مخاطب را در تصویرگری کتاب‌های الفی، در نگاه اول جلب می‌کند، استفاده از خطوط و سطوح است. این چیزی است که ما در نقاشی کودکان می‌بینیم و بریستروم در تصویرگری کتاب‌های خود از آن بهره برده است. کودکان از خطوط برای ابراز هیجانات درونی خود و از سطوح برای بیان تصویری موضوعات استفاده می‌کنند و بریستروم از این نکته بهره برده است. ساده بودن روند داستان و همچنین ماهر نبودن بریستروم در تصویرگری، دلایلی بوده که باعث شده تصویرسازی کتاب‌های الفی در ساده‌ترین شکل ممکن باشد. 

توحیدی با اشاره به اینکه ما در ایران می‌توانیم شخصیت‌هایی کارتونی همچون الفی داشته باشیم، بیان کرد: الفی می‌تواند مسیری را به ما نشان دهد، که برای موفقیت در خلق یک شخصیت انیمیشنی و ثبت آن در ذهن مخاطب چگونه باید عمل کرد. ما می‌توانستیم در ایران شخصیت‌های انیمیشنی زیادی مثل «دارا و سارا» را که خلق کرده‌ایم، به جایگاهی  همچون الفی برسانیم، اما متأسفانه با قطع این مجموعه همراه بودیم و هیچ قدرتی برای حمایت از این موضوع وجود نداشت تا بتواند این انیمیشن را حفظ کند. 

این تصویرگر مشهدی ادامه داد: از نگاه بریستروم باید متناسب سنش با کودک رفتار شود و تمام اتفاقات و حواشی زندگی هیچ اهمیتی ندارند. یک کودک، خوب یا بد به دنیا نمی‌آید، اما این توانایی را دارد تا به انسان خوب یا بدی تبدیل شود. در دنیا، نویسندگان و تصویرگران آزاد زیادی وجود دارند که می‌توانند دنیایی زیبا و پر رنگ و لعابی را تصویرسازی کنند، اما شاید تصویرسازی دنیایی ساده و معمولی برای کودکان، دنیای زیباتر و مهربان‌تری را به وجود می‌آورد.

وی افزود: راز موفقیت الفی، بدون توجه به اتفاقاتی که در زندگی رخ می‌دهد در کودک بودن و کودکی کردن است. الفی در موقعیتی است که زیبایی ظاهری ندارد و با مادر خود را ارتباطی ندارد، اما با این وجود می‌توان این موضوع را درک کرد که مکان زندگی او، مکان امنی است و به راحتی می‌تواند بچگی کند. پیام بریستروم به تمام بچه‌های دنیا این بوده  که در هر موقعیتی که در آن قرار دارند، باید خوشحال باشند و از کودکی خود لذت ببرند زیرا از کودکان، چیزی جز این نباید انتظار داشت.

ایسنا

دیدگاهتان را بنویسید