ژوئیه ماه مریخ است. قرار است در ماه میلادی جاری سه ماموریت روانه سیاره سرخ شود که از مهم‌ترین آنها می‌توان به مریخ‌نورد ناسا موسوم به “استقامت”(Perseverance) اشاره کرد که به اندازه یک خودرو است و در این سیاره به دنبال نشانه‌هایی از حیات باستانی و نمونه برداری برای آوردن به زمین خواهد بود.
به نقل از اسپیس، همچنین یک ماموریت دیگر اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، هفته آینده شروع خواهد شد. ماموریتی موسوم به “هوپ”(Hope) به معنی “امید” که نخستین تلاش میان سیاره ای امارات متحده عربی برای رسیدن به مریخ است که با نام “مأموریت مریخ امارات” نیز شناخته می‌شود. این ماموریت قرار است در تاریخ ۱۴ ژوئیه روانه مریخ شود.
مدارگرد “هوپ” در اوایل سال ۲۰۲۱ به مریخ خواهد رسید، سپس از سه ابزار علمی خود برای مطالعه جو، آب و هوا و اقلیم سیاره سرخ از بالا استفاده می‌کند.
اعضای تیم مأموریت می‌گویند مشاهدات این کاوشگر می‌تواند به محققان کمک کند تا انتقال طولانی مدت مریخ را از یک دنیای نسبتاً گرم و مرطوب به یک سیاره سرد و بیابانی که امروز می‌شناسیم، درک کنند. این انتقال با از بین رفتن جو ضخیم مریخ توسط بادهای خورشیدی که جریان ذرات باردار تهاجمی هستند که از خورشید روانه می‌شوند، اتفاق افتاده است.
فضاپیمای “هوپ” توسط مرکز فضایی “محمد بن راشد” در امارات و با همکاری دانشگاه “کلرادو بولدر”، دانشگاه ایالتی “آریزونا” و دانشگاه “کالیفرنیا برکلی” ساخته شده است.
این پروژه پیش از آنکه برای امارات متحده عربی اسم و رسم بیاورد، یک رکورد دیگر هم به همراه دارد: “هوپ” اولین مأموریت علمی میان سیاره ای است که توسط یک کشور اسلامی عرب انجام می‌شود.
کمی بیشتر از یک هفته پس از پرواز “هوپ”، چین نیز به سوی یک نقطه عطف در پرتاب‌های فضایی خود می‌رود.
قرار است در تاریخ ۲۳ ژوئیه اولین مأموریت کاملا بومی چین موسوم به “تیان ون-۱”(Tianwen-۱) سوار بر موشک “لانگ مارچ ۵”(Long March ۵) روانه مریخ شود.
“تیان ون -۱” یک پروژه بلندپروازانه است که شامل یک مدارگرد، یک فرودگر و یک مریخ نورد ۲۴۰ کیلوگرمی به اندازه یک سبد گلف کوچک است.
مقامات چینی در مورد این مأموریت محتاطانه و محرمانه عمل کرده‌اند و هنوز به طور رسمی و عمومی مکان فرود نهایی آن را روی مریخ اعلام نکرده‌اند، اما ابزارهای علمی “تیان ون-۱” حاکی از یک عملیات اکتشاف گسترده در محیط مریخ است.
مدارگرد “تیان ون-۱” دارای شش ابزار است که شامل دوربین با وضوح بالا، مغناطیس سنج و طیف سنج مواد معدنی است که به اعضای تیم مأموریت این امکان را می‌دهد که ترکیب سنگ‌های سطح مریخ را شناسایی کنند.
مریخ نورد “تیان ون-۱” نیز دارای شش ابزار از جمله ایستگاه هواشناسی، یک ردیاب میدان مغناطیسی و یک رادار قابل نفوذ به زیر سطح مریخ است که می‌تواند یخ-آب‌های زیرسطحی را تا عمق حدود ۱۰۰ متر شناسایی کند.
اگر ماموریت “تیان ون-۱” موفق باشد، چین پس از اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده به عنوان سومین کشور شناخته خواهد شد که یک فضاپیما در مریخ می‌نشاند و این فرود حماسی می‌تواند راه را برای کارهای بزرگتر در آینده نزدیک هموار کند؛ از جمله اینکه مقامات فضایی چین از تمایل خود برای اجرای یک مأموریت بازگرداندن نمونه‌های مریخی صحبت کرده‌اند که احتمالاً در اوایل سال ۲۰۳۰ پرتاب شود.
ایالات متحده و اروپا همچنین در نظر دارند مواد اولیه بکر سیاره سرخ را به زمین بیاورند و این برنامه با راه‌اندازی ماموریت “استقامت” این پروژه رسما کلید خواهد خورد. قرار است این مریخ نورد یک تنی که تا چندی پیش “مارس ۲۰۲۰” نام داشت، محور اصلی این ماموریت ۲.۷ میلیارد دلاری ناسا باشد که سوار بر موشک “Atlas V” از ایستگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال فلوریدا در تاریخ ۳۰ ژوئیه پرتاب می‌شود و در ۱۸ فوریه ۲۰۲۱ به دهانه “Jezero” در مریخ خواهد رسید.
“استقامت” از هفت ابزار خود برای توصیف سطح شناسی دهانه “جزرو” و جستجوی نشانه‌هایی از حیات باستانی در مریخ در شعاع ۴۵ کیلومتری سنگ‌های این دهانه میلیاردها سال پیش میزبان یک دریاچه و یک دلتای رودخانه‌ای بوده است، استفاده خواهد کرد.
این ربات شش چرخ همچنین چند ۱۰ نمونه از مکان‌های قابل مطالعه و امیدوارکننده جمع‌آوری و ذخیره می‌کند. این نمونه‌ها سپس در عملیاتی که توسط ناسا و آژانس فضایی اروپا انجام خواهد شد، به زمین آورده خواهند شد و دانشمندان در آزمایشگاه‌های سراسر جهان، آنها را با جزئیات کامل بررسی می‌کنند و به دنبال نشانه‌هایی از زندگی و سرنخ‌هایی در مورد تاریخ تکامل سیاره سرخ در آنها خواهند گشت.
“استقامت” همچنین قصد دارد زمینه‌هایی را برای ماموریت‌های سرنشین دار به سیاره سرخ که ناسا می‌خواهد در دهه ۲۰۳۰ آن را انجام دهد، فراهم کند. به عنوان مثال، “استقامت” نیز مانند مریخ نورد “تیان ون-۱” مجهز به رادارهای نفوذپذیر به زیر سطح مریخ برای یافتن یخ-آب است.
همچنین یکی دیگر از ابزارهای مریخ نورد ناسا موسوم به “MOXIE” از جو نازک مریخ که دارای ۹۵ درصد کربن دی اکسید است، اکسیژن تولید می‌کند.
ابزار “MOXIE” تنها نمایش فناوری “استقامت” نیست، چرا که این مریخ نورد به یک هلیکوپتر ۱.۸ کیلوگرمی به نام “نبوغ”(Ingenuity) نیز مجهز است که زیر “استقامت” تعبیه شده و به سیاره سرخ سفر می‌کند.
“نبوغ” پس از فرود روی سطح مریخ، آزاد خواهد شد و چند پرواز آزمایشی کوتاه را در آسمان مریخ انجام می‌دهد تا اولین کاوش هوایی در دنیای فرازمینی را رقم بزند.
