حکیم ابوالقاسم فردوسی با آفرینش شاهکار بیبدیلش، شاهنامه، از سویی حکمت و خرد و بینش و منش ناب ایرانی و اسلامی را زنده کرد و از سوی دیگر به زبان پارسی پایندگی و پویایی بخشید و این هردو داده ایزدی به ملت ایران را با جان و دل از دستبرد یورش زمانه و بیگانه در امان نگاه داشت.
از فحوای ابیات شاهنامه روشن شده که حماسهسرای بزرگ ایران، حکیم ابوالقاسم فردوسی اوایل قرن چهارم هجری چشم به جهان گشود و در اواخر قرن چهارم چشم از جهان فرو بست و در زادگاه خویش به خاک سپرده شد.
هنوز پژوهشگران و فردوسیشناسان در خصوص سال تولد، وفات و آغاز و پایان سرایش شاهنامه به تاریخ مستند و جامع نرسیدهاند و بویژه درباره روز دقیق تولد وی سندیت تاریخی قائل نیستند.
میرجلالالدین کزازی، از شاهنامهپژوهان و محققان زبان و ادبیات فارسی در گفتوگو با ایبنا با تاکید بر اینکه هیچکدام از تاریخهای بیان شده درباره روز تولد فردوسی از جمله سوم دی یا یکم بهمن بیچندوچون نیست، میگوید: در شاهنامه بهروشنی تاریخ تولد فردوسی بازتاب نیافته و اگر چنین بود، نیاز به گمانهزنیهایی برای تاریخ تولد سراینده شاهنامه نداشتیم.
وی میافزاید: اکنون بهناچار باید به گمانهزنیها دل خوش کرد تا زمانی که با برهانهایی استوار یکی از آن گمانها را بپذیریم یا همه را به کناری بگذاریم.
همچنین در این راستا محمدجعفر یاحقی، عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد نیز با اشاره به برخی تلاشها برای گرامیداشت سالروز تولد فردوسی میگوید: حتی سال تولد این بزرگمرد تاریخ ادبیات ایران پس از بررسی های متعدد با زحمت در سال 1329 هجری شمسی مشخص شد بنابراین تعیین روز دقیق تولد فردی در یک هزار سال پیش هرچند هم این فرد شاخص باشد به هیچ وجه امکانپذیر و شدنی نیست و هیچ سند تاریخی در این زمینه وجود ندارد.
وی تاکید دارد، روز دقیق تولد اهمیت آنچنانی برای بزرگداشت و گرامیداشت ارزش کار شعرا، فضلا و حکما ندارد چنانکه زادروز 90 درصد شعرا و فضلای بزرگ ایران زمین همچون مولوی، سعدی، حافظ و عطار مشخص نیست و خودشان نیز در آثارشان اشارهای به این تاریخ نداشتهاند.