نوشابه‌ی کوکاکولا در سال ۱۸۸۶ و توسط یک داروساز بهنام جان پمبرتون (John Pemberton) در کلمبوس جورجیا اختراع شد. این نوشیدنی ابتدا به‌عنوان دارو عرضه می‌شد و فرمول ساخت آن به‌صورت اتفاقی بعد از ترکیب شدن با آب گازدار بدست آمد. حق امتیاز برند کوکاکولا و فرمول ساخت این نوشیدنی که تعداد افراد کمی از آن مطلع هستند در سال ۱۸۸۹ توسط آسا کندلر (Asa Candler) خریداری شد و او شرکت کوکاکولا را در سال ۱۸۹۲ راه‌اندازی کرد. این شرکت امروزه به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نوشیدنی و مواد غذایی جهان شناخته می‌شود و دفتر اصلی آن در شهر آتلانتا ایالت جورجیا قرار دارد. برند کوکاکولا نوشیدنی‌های متنوعی تولید می‌کند و جالب است بدانید که برندهای فانتا، دسانی، اسپرایت و زیرو زیر مجموعه‌ی کوکاکولا هستند.
تاریخچه شکل‌گیری برند کوکاکولا
جان پمبرتون که دکتر داروساز بود بعد از شرکت در جنگ جهانی و به پایان رسیدن جنگ، داروهای زیادی اختراع کرد اما همه‌ی آن‌ها با شکست مواجه شدند و هیچ‌کدام از آن‌ها برای او پول‌ساز نبودند. او تصمیم داشت چیزی اختراع کند که از نظر تجاری درآمد خوبی داشته باشد. بنابراین جان پمبرتون پس از رفتن به آتلانتا تصمیم گرفت که شانس خود را در بازار نوشیدنی امتحان کند. در آن زمان نوشیدنی‌های گازدار در میان مردم محبوب بودند از این رو تصمیم گرفت نوشیدنی گازدار جدیدی را درست کند و فکر می‌کرد شانس خوبی در بازار داشته باشد. به این ترتیب نوشابههای کوکاکولا برای اولین‌بار تولید شدند. در آن زمان کوکائین و کافئین دو ماده‌ی اصلی این نوشیدنی را تشکیل می‌دادند. کوکائین از برگ کوکا (Coca) گرفته می‌شد و کافئین آن نیز از دانه‌ی کولا (Kola) بدست می‌آمد (بعدها کوکائین این نوشابه از فرمول آن حذف شد). درواقع نام این نوشیدنی یعنی Coca-Cola هم از ترکیب نام دو ماده‌ی اصلی آن گرفته شده است که حرف K در کلمه‌ی Kola برای مقاصد تجاری به حرف C تغییر کرده است.
فرمول ساخت نوشابه کوکاکولا
جان پمبرتون در هر گالون از شربت ۵ اونس (حدود ۱۴۲ گرم) برگ کوکا می‌ریخت که در آن زمان مقدار قابل توجهی بود. آسا کندلر این فرمول را تغییر داد و مقدار آن را به یک دهم کاهش داد. به طوریکه تخمین زده می‌شد در هر لیوان از این نوشابه ۹ میلی‌گرم از برگ کوکا باشد. اما فرمول ساخت این نوشیدنی بازهم تغییر کرد و در سال ۱۹۰۳ برگ کوکا به‌طور کامل از فرمول ساخت این نوشیدنی کنار گذاشته شد. دانه‌های کولا منبع کافئین هستند و به‌عنوان طعم‌دهنده استفاده می‌شدند.
دولت آمریکا در سال ۱۹۱۱ از این شرکت درخواست کرد که کافئین را از نوشیدنی‌های خود حذف کند. اما دادگاه به نفع شرکت کوکاکولا رای داد و تنها شرط آن‌ها این بود که باید از این به بعد نام کافئین و مقدار آن را در لیست مواد تشکیل‌دهنده در پشت بسته‌بندی محصولات درج کنند.
جان پمبرتون هر لیوان از نوشابههای کوکاکولا را به قیمت ۵ سنت به مشتریانش می‌فروخت و روزانه به‌طور متوسط ۹ لیوان نوشابه در آتلانتا فروخته می‌شد. امروز تخمین زده می‌شود که میزان فروش روزانه‌ی این نوشابه ۱.۹ میلیارد بطری در سراسر جهان است. از آنجایی که پمبرتون هیچ دانشی در مورد بازاریابی نداشت، ثبت فرمول ساخت این نوشیدنی و طراحی لوگوی آن را فرنک رابینسون (Frank Robinson) برعهده گرفت. امروزه لوگوی این برند به همان صورت نوشته می‌شود که فرنک رابینسون طراحی کرده بود. جان پمبرتون کمی قبل از مرگ خود در سال ۱۸۸۹ حق امتیاز و فرمول سری ساخت این نوشابه‌ها را به مبلغ حدود ۲ هزار و سیصد دلار به آسا کلندر فروخت.
کلندر از برند کوکاکولا یک نوشیدنی ملی آمریکایی ساخت که اسمش هم معنی با زندگی به سبک آمریکایی است. او اولین مدیرعامل شرکت کوکاکولا بود و توانسته بود برند کوکاکولا را بطور رسمی وارد دنیای تجارت کند. بطوریکه برای نخستین بار توانست این نوشیدنی را به خارج از مرزهای آمریکا صادر کند. پمبرتون در سال ۱۸۸۸ از دنیا رفت و هرگز نتوانست شاهد موفقیت چشم‌گیر اختراع خود باشد.
آسا کندلر یک مرد موفق اهل تجارت بود که توانسته بود کوکاکولا را از یک اختراع تبدیل به یک تجارت کند. او می‌دانست که مردم در خیابان تشنه هستند و با استفاده از راه‌های خلاقانه نوشیدنی‌های خود را به آن‌ها معرفی می‌کرد. روش‌های تبلیغاتی کندلر بسیار موثر بود به‌عنوان مثال او در میان مردم کوپن پخش می‌کرد و آن‌ها را تشویق می‌کرد که این نوشیدنی را برای اولین بار و به‌طور رایگان میل کنند. او همچنین روی وسیله‌های مختلفی مانند ساعت، تقویم و حتی ترازوی دارو فروشی‌ها برند کوکاکولا را چاپ می‌کرد تا مردم نام این برند را در هر جایی که هستند ببینند و با آن آشنا شوند.
در سال ۱۹۸۴ یک تاجر اهل میسی‌سیپی اولین شخصی بود که به ذهنش رسید این نوشیدنی‌ها را در بطری‌های مخصوص به فروش برساند. او ۱۲ عدد از این بطری‌ها را برای کندلر فرستاد اما هیچ پاسخ مثبتی از طرف او دریافت نکرد. کندلر یک تاجر فوق‌العاده باهوش بود ولی این موضوع را درک نکرد که آینده‌ی نوشابههای کوکاکولا در عرضه کردن آن‌ها در بطری‌های قابل حملی است که مصرف‌کنندگان بتوانند آن‌ها را در هرجایی با خود حمل کنند. ۵ سال بعد دو وکیل به نام‌های بنجامین توماس (Benjamin Thomas) و جوزف وایتهد (Joseph Whitehead) ایده‌ی فروختن نوشابه‌ها داخل بطری‌های مخصوص را بار دیگر مطرح کردند و این‌بار توانستند کندلر را قانع کنند و حق انحصار فروش هر بطری نوشیدنی را به قیمت یک دلار به ثبت رساندند. رابرت وودراف (Robert Woodruff) شخصی بود که بسیار بر موفقیت شرکت کوکاکولا تأثیر گذاشته بود. در سال ۱۹۲۳ یعنی ۴ سال بعد از زمانی که پدرش ارنست وودراف (Ernest Woodruff) شرکت کوکاکولا را از آسا کندلر خریداری کرد، رابرت ریاست شرکت را برعهده گرفت.
یکی دیگر از ایده‌های رابرت وودراف برای تبلیغات این بود که او در سال ۱۹۴۱ که آمریکا وارد جنگ جهانی دوم شده بود اعلام کرد هر مردی که یونیفرم جنگی به تن داشته باشد یک بطری نوشابه را می‌تواند به قیمت تنها ۵ سنت خریداری کند. در سال ۱۹۴۳ یکی از ژنرال‌های جنگ یک پیغام ضروری برای شرکت کوکاکولا فرستاد و از آن‌ها درخواست کرد تا نوشابههای خود را با کشتی به مناطق جنگی بفرستند. در دوران جنگ بسیاری از افراد اولین‌باری بود که این نوشیدنی را امتحان می‌کردند و از طعم و مزه‌ی آن خوششان آمده بود. بعد از به پایان رسیدن جنگ تجهیزات آن‌ها در همان مناطق باقی ماند و مقدمه‌ی ساختن کارخانه‌های نوشابه سازی در کشورهای دیگر فراهم شد. هدف وودراف برای شناساندن این محصول به جهانیان در حال محقق شدن بود و از سال ۱۹۴۰ تا ۱۹۶۰ تعداد کشورهایی که نوشابههای کوکاکولا را بسته‌بندی می‌کردند تقریبا ۲ برابر شده بود.
یکی دیگر از ایده‌های رابرت وودراف برای تبلیغات این بود که او در سال ۱۹۴۱ که آمریکا وارد جنگ جهانی دوم شده بود اعلام کرد هر مردی که یونیفرم جنگی به تن داشته باشد یک بطری نوشابه را می‌تواند به قیمت تنها ۵ سنت خریداری کند. در سال ۱۹۴۳ یکی از ژنرال‌های جنگ یک پیغام ضروری برای شرکت کوکاکولا فرستاد و از آن‌ها درخواست کرد تا نوشابههای خود را با کشتی به مناطق جنگی بفرستند. در دوران جنگ بسیاری از افراد اولین‌باری بود که این نوشیدنی را امتحان می‌کردند و از طعم و مزه‌ی آن خوششان آمده بود. بعد از به پایان رسیدن جنگ تجهیزات آن‌ها در همان مناطق باقی ماند و مقدمه‌ی ساختن کارخانه‌های نوشابه سازی در کشورهای دیگر فراهم شد. هدف وودراف برای شناساندن این محصول به جهانیان در حال محقق شدن بود و از سال ۱۹۴۰ تا ۱۹۶۰ تعداد کشورهایی که نوشابههای کوکاکولا را بسته‌بندی می‌کردند تقریبا ۲ برابر شده بود.
وضعیت کنونی برند کوکاکولا
شرکت کوکاکولا در سال ۲۰۰۹ متعهد شد که فعالیت‌های خود را به گونه‌ای تغییر دهد که تأثیر مثبت بیشتری روی سبک زندگی مردم داشته باشد. در راستای این هدف آن‌ها تصمیم گرفتند تا نوشیدنی‌های متفاوتی را برای هر سبک زندگی تولید کنند، حمایت بیشتری از برنامه‌های مرتبط با سلامتی داشته باشند و با بازیافت بسته‌بندی‌هایشان به حفظ محیط زیست کمک کنند. این شرکت همچنین به فعالیت‌های حمایتی خودش از رویدادهای ورزشی مانند جام جهانی فوتبال FIFA و مسابقات المپیک لندن و برزیل ادامه داده است.
امروزه حدود ۱.۹ میلیارد بطری نوشابه‌ی کوکاکولا در سراسر جهان به فروش می‌رسد و ارزش این برند به ۸۳.۸ میلیارد دلار رسیده است. این یعنی ارزش برند کوکاکولا از برندهایی مانند: پپسی، ساب‌وی و کی‌اف‌سی نیز بیشتر است. یکی از عوامل موفقیت این برند تبلیغات خلاقانه و گسترده‌ی آن است. این برند حتی از اپل و مایکروسافت نیز هزینه‌ی بیشتری بابت تبلیغات خود پرداخت می‌کند و روزبه‌روز به تعداد محصولات و مصرف‌کنندگان آن افزوده می‌شود.
