آنچه به عنوان چشم انداز سند نظام تحول فرهنگی در باغ کتاب تهران مطرح می‌شود «تبدیل شدن به مرکزی پویا و جذاب برای توسعه شناخت و جهت دهی به استعداد‌های اعضای خانواده به گونه‌ای که الهام بخش نقش افراد در جامعه و الگوی زیست بوم فرهنگی و آموزشی پیرامون خود باشد» است. در تحقق این مهم سه مأموریت کلی در دستور کار باغ کتاب تهران قرار گرفت:

۱-ایجاد فضایی برای آموزش کودکان و الهام بخشی و ترغیب نوجوانان با همکاری خانواده به منظور کشف تقویت و جهت دهی استعداد‌های آن‌ها بر بستر صنایع خلاق.

۲- باغ کتاب تهران بستری برای میزبانی تمام فعالین حوزه صنایع خلاق با هدف توانمند سازی خانواده.

۳- ایجاد بستر ترویج و عرضه کتاب در راستای توانمندسازی ناشرین و نویسندگان بعنوان یکی از مهمترین عناصر فرهنگی در حوزه تحول اجتماعی.

در راستای فعالیت‌های باغ کتاب تهران در طول یک سال گذشته و به مناسبت سالگرد تأسیس این مجموعه علمی و فرهنگی با رضا مجدی مدیر عامل باغ کتاب تهران گفت‌و‌گویی انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید.

با سپاس از حضور جنابعالی در این گفتگو، ابتدا بفرمایید که در دوره مدیریت جنابعالی باغ کتاب چند عنوان کتاب و محصولات فرهنگی را برای گروه‌های سنی مختلف عرضه کرد؟

تعداد عناوین کتاب موجود در فروشگاه کتاب بزرگسال باغ کتاب (سروستان) در حال حاضر ۳۲ هزار عنوان و تعداد کل موجودی کتاب‌ها ۱۵۱ هزار جلد است که طیف گسترده‌ای از انواع کتاب‌ها، نویسندگان، ناشران در رشته‌ها و حوزه‌های مختلف برای سنین مختلف را شامل می‌شود. علاوه بر آن محصولات فرهنگی غیر از کتاب در این فروشگاه با تنوع بیش از ۳۵ هزار نوع محصول همراه است.

فروشگاه کتاب کودک و نوجوان (بوکتاب) با ۲۵ هزار عنوان و ۲۷۰ هزار جلد کتاب موجود، یکی از مجموعه‌های بزرگ کتاب برای کودکان و نوجوانان در کشور است. همچنین کالا و محصولات فرهنگی با ۲۴ هزار عنوان نیز عمده نیاز‌های کودکان و نوجوانان و خانواده‌ها را تأمین می‌کند.

علاوه بر عرضه کتاب، چه رویداد‌هایی در رابطه با کتاب و کتاب‌خوانی و مسائل علمی و سرگرمی در مجموعه باغ کتاب تهران برگزار شد؟

در یک سال گذشته حدود ۱۵۰ رویداد در زمینه بررسی و معرفی و نقد کتاب، رویداد‌های علمی و سرگرمی با دعوت از نویسندگان، ناشران کتاب، کارشناسان مختلف فرهنگی و صاحب نظران و مخاطبان این رویداد‌ها برگزار شد. تلاش کرده ایم که کتاب‌های مطرح در زمینه‌های مختلف که برای آگاهی مردم و بخصوص نسل امروز لازم است را معرفی و نقد و بررسی کنیم و ناشران کتاب‌های ارزشمند را از این طریق حمایت کنیم.

درباره نسبت مخاطبان باغ کتاب و رویداد‌های آن توضیحاتی بدهید.

بیش از ۶۵ درصد مخاطبان باغ کتاب خانواده‌ها هستند. بر همین اساس بسیاری از رویداد‌های باغ کتاب بر محور کودک، نوجوان و خانواده بود. جشن ولادت حضرت زهرا (س)، جشن روز دختر که با حضور شهید رئیسی و شهردار محترم تهران برگزار شد و جشن ولادت امام علی (ع)، جشن فرا رسیدن نوروز از جمله این برنامه‌ها بودند.

همچنین باغ کتاب میزبان «رویداد ایران آینده ۳» بود که در شاخه‌های بازی‌های رومیزی، بازی‌های دیجیتال دخترانه و پسرانه، بازی‌های استعدادیابی، بازی‌های هوش مصنوعی با استقبال خوبی از سوی مدارس و خانواده‌ها برگزار شد.

باغ کتاب به عنوان یک مرکز فرهنگی در راستای ترویج فرهنگ حجاب چه فعالیت‌هایی انجام داد؟

بیش از ۶۵ درصد مخاطبان باغ کتاب خانواده‌ها هستند و بازدیدکنندگان زمانی بین ۳ تا ۴ ساعت را در آنجا می‌گذرانند. این مسئله اهمیت تمرکز بر فعالیت‌های باغ‌کتاب در حوزه کودک و نوجوان و خانواده را پررنگ‌تر می‌کند؛ از این‌رو در تلاش کردیم تا این مجموعه فضایی امن و فرهنگی برای کودکان و خانواده‌هایشان باشد؛ مجموعه‌ای که حضور در آن تابع رعایت اصول و خط‌مشی‌هایی است.

در همین راستا فضایی صمیمی برای بحث و گفتگو در حوزه ترویج فرهنگ حجاب و عفاف در باغ کتاب برپا شد. در این فضا باغ کتاب به مناسبت‌های مختلف بیش از ۲۰ موکب برپا کرد که در کنار این موکب‌ها فعالیت‌های فرهنگی انجام شد.

وسعت باغ کتاب اهمیت مسائل تأسیساتی در این مجموعه را به ذهن متبادر می‌کند. در این حوزه در تغییراتی در باغ کتاب ایجاد شد؟

مسئله برق‌رسانی به باغ کتاب از ابتدای بهره‌برداری از این مجموعه به یکی از بزرگ‌ترین مشکلات آن تبدیل شده بود. در ماه‌های گرم سال ساعت‌های خاموشی این مجموعه با انبوهی از خدمات رفاهی و تفریحی که وابسته به برق هستند، به بالاترین حد خود می‌رسید. در ۶‌ماه گذشته نیز تلاش کردیم این مشکل قدیمی را با رایزنی و همکاری شرکت برق منطقه‌ای تهران حل کنیم.

در همین راستا برق اختصاص داده شده به باغ کتاب از یک به ۲ مگاوات افزایش یافت و در نتیجه ساعت‌های خاموشی این مجموعه کاهش پیدا کرد که باعث خدمات‌رسانی بهتر به مخاطبان شد.

با توجه به مطرح شدن بحث ایمنی باغ کتاب در دویست‌و‌هشتمین جلسه شورای اسلامی شهر تهران، چه اقداماتی در راستای افزایش ایمنی باغ کتاب انجام شد؟
باغ کتاب با ۶۵هزارمترمربع زیربنا، مسئله ایمنی محیط کار و HSE در آن اهمیت به‌سزایی دارد. در همین راستا باغ کتاب ماه‌های گذشته، تدابیر مختلفی برای بهبود وضعیت HSE و موارد عدم انطباق انجام داده است. این اقدامات در حوزه مردم و مخاطبان، بهره‌برداران و شرکا، سازه و ساختمان بود و شامل مواردی همچون تشکیل گروه واکنش سریع، حضور آتش‌نشانی و اورژانس در روز‌های پرتردد، راه‌اندازی سیستم اعلام حریق، نصب نرده جان‌پناه برای باغ و پله‌های سنگی مجموعه، شارژ منظم و دوره‌ای کپسول‌های آتش نشانی، باز کردن مسیر تردد و راهرو‌های منتهی به پله‌های فرار، شناسایی و رفع موانع و مشکلات ایمنی باغ از این دست موارد بود.

برای دانش‌آموزان به عنوان یکی از مخاطبان اصلی باغ کتاب چه برنامه‌هایی در نظر گرفته شد؟

در دوره مدیریتی حاضر، به‌منظور ارتقاء سطح علمی و فرهنگی دانش آموزان، مقرر شد مدارس با شرایط آسان‌تر از این مکان استفاده کنند. بدین منظور تمهیداتی اندیشیده شده است که مدارس دولتی و مناطق کم برخوردار در طول سال یک روز به صورت رایگان در مجموعه باغ کتاب حاضر و از خدمات باغ‌های علم کودک و نوجوان استفاده کنند.

در راستای گسترش فرهنگ کتاب و کتابخوانی، باغ کتاب تهران چه برنامه‌هایی داشته است؟

یکی از مهم‌ترین مأموریت‌های مجموعه باغ کتاب تهران (مؤسسه نشر شهر سابق) از بدو تاسیس همواره گسترش حوزه‌های مرتبط با نشر و توسعه فرهنگ مطالعه بوده است. نشر شهر با ۱۲ عنوان کتاب جدید در حوزه‌های علم، کودک، شهر و شهروندی در سی‌و‌پنجمین نمایشگاه کتاب تهران حضور پیدا کرد.

در فروشگاه کتاب بزرگسال باغ کتاب نیز تلاش کردیم با رویکردی متفاوت برخی از کمبود‌های حوزه دینی و معرفتی را جبران کنیم. همچنین در معاونت انتشارات رویداد‌هایی در حوزه نقد و رونمایی از کتاب برگزار شد که از آن‌ها می‌توان به رونمایی از کتاب «حانیه» و جلسه بررسی کتاب «غدیر از زبان امیر المؤمنین علیه السلام» اشاره کرد.

باغ کتاب در جهت رشد فکری و ترویج مباحث علمی میان کودکان و نوجوانان و خانواده‌ها چه فعالیت‌هایی داشته است؟

در تابستان سال گذشته، ما دوشنبه‌های علم و فناوری داشتیم که ۲۵۰۰ دانش آموز در مباحث اسکراچ و برنامه نویسی آموزش دیدند. همچنین در بخش رباتیک باغ کتاب، رویداد‌های فناورانه برگزار کردیم که آموزش رباتیک بخشی از این رویداد‌ها بود. باغ علم کودک و نوجوان هم گروه‌های مختلفی برای مزایده با یکدیگر رقابت کردند که هم اکنون یک شتاب دهنده از کارگزاران معاونت علمی ریاست جمهوری به نام «نوآوری‌های آموزشی سرآمد» با باغ کتاب همکاری می‌کند. قرار هست این در طراحی جدید، سناریوی جذابی به باغ علم کودک و نوجوان اضافه کند و دستگاه‌های جدیدی به مجموعه اضافه خواهد شد. در حقیقت، سبد آموزشی کودک و نوجوان را متناسب با مباحث آموزشی کتاب‌های درسی شان تکمیل می‌کنیم. همچنین، اولین تم پارک علمی مهندسی در مجاورت باشگاه رباتیک راه اندازی خواهد شد و در چهار ماه آینده به عرصه جدیدی از مباحث علمی در باغ کتاب خواهیم رسید.

در پایان لطفا از فعالیت‌ها و بخش‌های فرهنگی هنری باغ کتاب بگویید.

پردیس سینمایی که پیش از این به دلیل برخی مسائل تعطیل بود در آبان ماه ۱۴۰۲ با دو سالن شروع به کار کرد. سالن شماره ۸ و بخش روباز با ۴۷۰ صندلی پذیرای مخاطبان شد. در بهمن ماه ۱۴۰۲ سالن‌های دیگر هم شروع به فعالیت کردند و باغ کتاب به ظرفیت ۱۸۹۰ صندلی رسید. در پردیس تئاتر و موسیقی هم علاقمندان به تماشای تئاتر حضور پیدا می‌کنند و در استودیو باکس موسیقی تمرین بسیاری از گروه‌های کنسرت مثل آقای قربانی و آقای عصار و آقای عقیلی برگزار می‌شود. اکران‌ها و فرش قرمز‌های خصوصی با حضور بازیگر‌ها و عوامل فیلم‌ها در مدت گشایش سینما‌ها اتفاق افتاده است.

باغ کتاب در یک سال و نیم گذشته، پرفورمنس‌های مختلف برگزار کرد که برگزاری کارگاه‌های آموزشی در روز صنایع دستی و در رشته‌های مختلف هنری با کمک بخش آموزش وزارت میراث فرهنگی و گردشگری تهران، «دستی به نشانه بیعت» در روز عید غدیر و پویش گلباران شهادتگاه نمادین رئیس جمهور و یارانش از رویداد‌های قابل توجه بود.

با توجه به نداشتن بخش گالری، قسمت‌هایی از باغ کتاب را به برپایی گالری‌های هنر‌های تجسمی و هنر‌های ترسیمی اختصاص دادیم و در حال انجام مذاکرات برای آغاز به کار گالری بودیم تا در سالروز ولادت سهراب سپهری و با نمایش آثار کمتر دیده شده از ایشان شروع به کار کنیم.

همچنین، در صدد تبدیل باغ کتاب به پایگاهی برای آموزش و برگزاری تئاتر‌های عروسکی برای کودکان و نوجوانان بودیم تا در کنار پخش فیلم‌ها و انیمیشن‌های کودکان که به صورت مناسب سازی شده پخش اکران می‌شد، به تئاتر هم بپردازیم.

بنا داشتیم در صورت اختصاص بودجه، کارت‌هایی مخصوص هنرمندان صادر کنیم که شامل تخفیفات، استفاده از پارکینگ و بلیت‌های رایگان می‌شود که در مراسم‌های تقدیر و تشکر از هنرمندان این کارت‌ها را دریافت می‌کردند. در راستای تکریم هنرمندان هم، در حال طراحی و نامگذاری در‌های ورود و خروج باغ کتاب به نام بزرگان عرصه فرهنگ و هنر و دانش زبان فارسی بودیم.

خبرگزاری دانشجو