متین اوجانی سال گذشته اولین تجربه سینمایی خود را به نام «این جمعیت قابل کنترل» را مقابل دوربین برده بود این روزها در تدارک اکران این فیلم سینمایی است، درباره فضای فعلی پیرامون فیلمهای مستقل و اجتماعی به ایران اکونومیست گفت: این روزها در سینمای ایران جای سینمای مستقل و اجتماعی دقیقا مشخص نیست، در حالی که تکلیف فیلمهای کمدی یا فیلمهایی که با بودجه دولتی ساخته میشوند مشخص است. مسئلهای که میماند این است که کارگردان فیلم اولی یا هر کارگردانی که قصد ساخت فیلم مستقل را دارد باید چطور در سینمای ایران به کارش ادامه دهد؟
او ادامه داد: مشکل سرمایهگذاری در سینمای مستقل و اجتماعی جدی است چرا که اگر سرمایهگذار، اولین تجربه حضورش در سینما باشد به سختی میتوان او را مجاب کرد که در فیلمهای اجتماعی سرمایهگذاری کند و اگر سرمایهگذار تجربه حضور در سینما را داشته باشد، معمولا سمت کارگردانهای اول نمیرود و اغلب فیلمهای کمدی را انتخاب میکند چون به بازگشت سرمایه خود فکر میکند.
اوجانی گفت: به نظرم سینمای مستقل دیگر نمیتواند در سینمای ایران به حیاتش ادامه بدهد. خطر از بین رفتن این سینما حس میشود. سینما به سمتی حرکت میکند که میزان موفقیت فیلمها به فروش در گیشه بستگی دارد و با این عنوان تعریف میشود. از طرف دیگر فیلمسازان و تهیهکنندگانی که بحث مالی برایشان اولویت دارد تا تولید اثر هنری، هجوم آوردند و تعداد زیادی فیلم برای گیشه تولید کردهاند وآماده پخش دارند. سینمادار هم که از این موضوع استقبال میکند. این زنجیره باعث میشود تا فیلمهای کمدی پشت سرهم اکران شوند و این خطری را ایجاد میکند که فیلمهای مستقل یا درام اجتماعی به ندرت دیده شوند و یا فضا و سانسهای کمتری به آنها اختصاص داده شود.
وی با بیان اینکه «به نظرم در این شرایط باید به این فکر کرد که تمامی فیلمهای در حال اکران دیده شوند» افزود: شاید این مورد نیازمند قانونی محکمتر از جانب وزارت ارشاد است تا فیلمهای مستقل و جدی در گیشه فرصت برابری با فیلمهای کمدی داشته باشند و سینماگرانی که در حوزهای غیر از کمدی فعالیت میکنند، نگران این نباشند که وقتی فیلمی ساخته میشود چه مدت زمانی در اکران خواهند بود.
این کارگردان در بخش دیگری از صحبتهایش گفت: مقایسه فیلم اجتماعی و مستقل با فیلم دولتی یا کمدی سطحی درست نیست. فیلمهای کمدی عموما به تکرار افتادهاند؛ از قصه و مضمون گرفته تا بازیگرانی که مدام تکرار میشوند. در این شرایط وقتی در یک سینما یا یک پردیس سینمایی چهار فیلم کمدی همزمان اکران است و تنها یک فیلم جدی یا اجتماعی در میان آنها است، مشخص است که فیلم جدی به لحاظ تعداد مخاطب به حد کافی نمیرسد که سانسهایش را حفظ کند.
اوجانی درباره فرایند ساخت و نمایش فیلم «این جمعیت قابل کنترل» بیان کرد: اردیبهشتماه سال گذشته فیلمبرداری به پایان رسید و همزمان مراحل فنی انجام شد. سال گذشته پروانه نمایش فیلم صادر شد و از سال گذشته در صف اکران بودم. در حال حاضر فیلم برای اکران عمومی آماده است و پخش آن به عهده «خانه فیلم» است که حامی سینمای مستقل و جدی بوده است. با این حال فضای اکران به گونهای است که مدام فکر میکنم در میان فیلمهای پرتعداد کمدی آیا فرصت دیده شدن فیلم فراهم میشود؟ فکر میکنم این روزها سینمای ایران بیش از پیش به حمایت مدیران فرهنگی خود نیاز دارد تا با اعمال قوانینی از سینمای مستقل حمایت کنند. زدن رکورد در گیشه اتفاق بدی نیست اما اگر همین موارد به کاهش سطح سلیقه مردم منجر شود دیگر نمیتوان خوشبین بود. مدتها است که سینمای دغدغهمند به حاشیه رانده شده است. این دغدغهمندی فقط منوط به سینمای جدی نیست. ما در سینمای کمدی هم بعضا شاهد ساخت فیلمهایی هستیم که دغدغه دارند و حرفهای مهمی مطرح می کنند. کمااینکه در سینمای کمدی سالیان قبل ایران هم چنین مواردی دیده میشد اما متاسفانه سالهاست که این موارد فراموش شده است. اگر فیلم دغدغهمند نباشد اصلا چرا ساخته می شود؟
«این جمعیت قابل کنترل» اولین تجربه سینمایی محمدمتین اوجانی، یک درام اجتماعی است و مهرداد فرید تهیه کنندگی این فیلم را برعهده داشته است. فریده سپاه منصور، محمدرضا داوودنژاد، علیرضا استادی، زهرا داوودنژاد، مرجان قمری، روناک برخوردار، رسول عظیمی، مهناز افتادهنیا، وحید الهویی، مریم شاهولی و محسن آشتیانیپور در این فیلم ایفای نقش کردهاند.
داستان این فیلم درباره پیرزنی است که دچار دِمانس شده اما هنوز اصلیترین آرزویش را از خاطر نبرده است. تلاش فرزندان برای برآورده کردن این آرزو ماجراهایی را رقم میزند.
ایسنا