جشنواره کن، جشنواره‌ای سالانه است که در کن فرانسه برگزار می‌شود. جشنواره کن یکی از بزرگترین و باشکوه‌ترین رویدادهای سینمایی جهان و محلی برای پیش‌نمایش فیلمهای جدید از تمامی ژانرها از جمله مستند به‌شمار می‌آید.
جشنواره کن از اولین سال های تأسیس اش در سال 1946 به گواه اکثر سینما دوستان و منتقدان سینمایی، معتبرترین جشنواره اروپایی و یکی از معتبرترین جشواره های جهان است. فیلم های جشنواره کن هرساله در سطح برترین فیلم های سینمای جهان از لحاظ سینمایی و نه سرگرمی (برخلاف اسکار) قرار دارند. نام فیلم هایی که در جشنواره کن برنده جایزه می شوند در تاریخ سینما ماندگار خواهد شد. حضور بزرگترین کارگردانان و ستارگان کهکشان سینما در جشنواره کن، به این رویداد فرهنگی جهانی اعتبار زیادی بخشیده است.
فیلم هایی که در جشنواره کن نمایش داده می شود کمتر در بقیه جشنواره ها مورد توجه قرار می گیرند و اصولاً فروش زیادی هم در گیشه نخواهند داشت. ولی جایزه جشنواره کن از لحاظ هنری ارزشی والاتر از سایر جوایز بین المللی دارد. به عبارت دیگر بعد معنوی جشنواره کن بالاتر از بعد های مادی آن است. در هر سال دهها کارگردان بزرگ که آثارشان را غیر از جشنواره کن نمی توانید در جشنواره های دیگری پیدا کنید در این جشنواره حضور دارند.
وب‌سایت رسمی جشنواره کن این رویداد را جشنی برای تجلیل از هنر سینما توصیف کرده است. پس می‌توان گفت که در معتبرترین جشنواره فیلم جهان در وهله نخست فیلم‌ها و مستندهای ژانرهای مختلف سینما از کشورهای متفاوت به نمایش در‌می‌آیند.
برخی از بزرگترین آثار سینمایی جهان برای نخستین نمایش جهانی خود، جشنواره کن را انتخاب می‌کنند و بسیاری از این آثار پس از نمایش در کن پیروزمندانه تا انتهای فصل جوایز سینمایی پیش می‌روند.
تاریخچه جشنواره فیلم کن به اواخر دهه ۳۰ بازمی گردد؛ زمانی که «ژان زای»، وزیر آموزش ملی دولت فرانسه با حمایت آمریکا و انگلیس تصمیم گرفت در واکنش به نفوذ دولت های فاشسیت آلمان و ایتالیا در انتخاب فیلم های جشنواره ونیز، جشنواره ای سینمایی راه اندازی کنند.
در ژوئن ۱۹۳۹ بود که «لویز لومیر»، از بنیانگذاران صنعت فیلم هالیوود پذیرفت تا اولین رییس جشنواره فیلم کن نام بگیرد که قرار بود از اول تا ۳۰ سپتامبر برگزار شود. اما حمله آلمان به لهستان و متعاقب آن اعلام جنگ فرانسه و انگلیس علیه آلمان موجب شد تا اولین دوره جشنواره کن پیش از آنکه آغاز شود پایان یابد.
جشنواره کن در سال ۱۹۴۶ با حمایت وزارت خارجه فرانسه باردیگر راه اندازی شد و با وجود آنکه ماهیت اصلی شکل گیری آن رقابت با جشنواره ونیز بود، اما مقامات این دو فستیوال در توافقی پنهانی پذیرفتند تا برگزاری هر دو فستیوال در سال های متمادی را جشن گرفته و رسمی بدارند. جشنواره کن در اولین سال برگزاری به موفقیت چشمگیری دست یافت و در سال دوم در پیشرفتی قابل توجه، ۱۶ فیلم به بخش رقابتی آن دعوت شدند و تصمیم گرفته شد برای اجرای عدالت در جشنواره کن، هیات داوران متشکل از یک نماینده از هر کشور باشد.
هر سال بیش از هزار فیلم از سراسر جهان به جشنواره کن فرستاده می‌شود. کمیتۀ انتخاب به تماشای تک‌تک فیلم‌ها نشسته و از میان آن‌ها فیلمهای حاضر در جشنواره کن را انتخاب می‌کنند. در جشنواره فیلم کن دو هیات داوران وجود دارد : یکی برای فیلمهای بلند و یکی برای فیلمهای کوتاه و سینه‌فونداسیون. داوری بخش نوعی نگاه و دوربین طلایی را هم هیات‌های داوری برعهده دارند. در جشنواره کن برای انتخاب برنده، اعضای هیات داوران به صورت مخفی رای می‌دهند و در نهایت فیلمی که بالاترین رای را دارد، برنده می‌شود. تمامی داوران جشنواره فیلم کن به دعوت کمیته انتخاب به جشنواره کن می‌آیند و همگی از فعالان صنعت سینمای جهان و اغلب کارگردان و بازیگر هستند.
یکی از نکات جالب جشنواره کن این است که داوران می‌توانند با در نظر گرفتن فیلمهای حاضر در بخش رقابتی جایزه‌ای به این جشنواره اضافه کنند. برای نمونه ساموئل ال.جکسون سال 1991 برای فیلم «تب جنگل» به کارگردانی اسپایک لی جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد گرفت که در جشنواره کن وجود ندارد.
در اواخر سال ۱۹۵۴ هیئت مدیره جشنواره کن گروهی از جواهرسازان را برای طراحی نخل دعوت کردند و در نهایت «لوچینه لازون» طراحی نخل طلای جشنواره کن را انجام داد. دریافت نخل طلا بالاترین افتخاری است که در جشنواره کن نصیب یک فیلمساز می‌شود. در حقیقت هر سال در جشنواره کن دو نخل طلا اهدا می‌شود؛ یکی برای بهترین فیلم بلند و یکی برای بهترین فیلم کوتاه، اما معمولا وقتی کسی به این جایزه جشنواره کن اشاره می‌کند منظورش همان نخل طلای بهترین فیلم بلند است..
اولین جایزه نخل طلای جشنواره کن در سال ۱۹۵۵ به «دلبرت مان» کارگردان آمریکایی برای فیلم «مارتی» اعطاء شد و تا سال ۱۹۶۴ نخل طلا جایزه اصلی این رویداد سینمایی بود تا اینکه بدلیل برخی مشکلات مرتبط با کپی رایت، جایزه بزرگ دوباره جای نخل طلا را گرفت.
در سال ۱۹۷۵ جایزه نخل طلا دوباره به عنوان جایزه اصلی جشنواره کن معرفی شد و تا به امروز جایزه سمبولیک این رویداد سینمایی باقی مانده است.
فیلم های رمانیتک و عاشقانه تاکنون شامل چهار فیلم، حدود ۱۱ و نیم درصد از مجموع فیلم های برنده نخل طلای جشنواره کن را تشکیل می دهند؛ «جنسیت، دروغ ها و نوار ویدئو» ساخته استیون سودربرگ ( ۱۹۸۹)، «بهترین نیات» ساخته بیل آگوست (۱۹۹۲)، «پیانو» ساخته جین کمپیون ( ۱۹۹۳)، «مارماهی» ساخته شوهی ایمامورا ( ۱۹۹۷)و «عشق» (۲۰۱۲)
فیلم «طعم گیلاس» ساخته عباس کیارستمی که در سال ۱۹۹۷ نخل طلای جشنواره کن را کسب کرد، به همراه فیلم «ابدیت و یک روز» ( ۱۹۹۸) ساخته «تئو آنجلوپولوس» کارگردان سرشناس یونانی تنها کارگردانانی هستند که تا کنون طی ۳۵ سال اخیر در ژانر مرگ موفق به کسب نخل طلای جشنواره کن شده اند.
