- حیات وحش

چگونه هند پرجمعیت، ببرهایش را نجات داد؟

 
طی ده سال گذشته، هند توانسته است جمعیت ببرهای این کشور را دو برابر کند و مطالعه سیاست‌هایی که به کار گرفته شده است می‌تواند درس‌های مهمی برای حفاظت از محیط‌زیست داشته باشد.

مطالعه جدیدی که در مجله «ساینس» منتشر شده نشان می‌دهد هند با وجود داشتن بالاترین تراکم جمعیت و دارا بودن تنها ۱۸ درصد از زیستگاه جهانی ببر، بزرگترین جمعیت ببر جهان را در خود جای داده است.

در مدت زمان کمی بیش از یک دهه، هند جمعیت ببر خود را دو برابر کرده است و به بیش از ۳۶۰۰ ببر رسانده است که ۷۵ درصد از ببرهای جهان را شامل می‌شوند. این ببرها اکنون در منطقه‌ای به وسعت ۱۳۸۲۰۰ کیلومتر مربع (تقریباً نصف اندازه انگلستان) در کنار حدود ۶۰ میلیون نفر زندگی می‌کنند.

در این مقاله که در مجله معتبر «ساینس» منتشر شده است آمده: حفاظت از این گربه‌های بزرگ با جلوگیری از شکار و تخریب زیستگاه، تأمین طعمه، کاهش تعارض انسان و حیات وحش و ارتقای دانش جوامع محلی امکان‌پذیر شده است.

نویسنده اصلی این مقاله در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی می‌گوید: «درست است تراکم جمعیت می‌تواند سدی در راه حفاظت از گوشتخواران بزرگی مانند ببرها باشد اما بیشتر از انبوه جمعیت، نگرش مردم اهمیت دارد.»

محققان معتقدند احیای ببر در هند نشان می‌دهد که چگونه می‌توان این گربه‌های بزرگ را از خطر انقراض نجات داد، تنوع زیستی را بهبود بخشید و از جوامع محلی حمایت کرد. از سال ۲۰۰۶، هند در بازه های چهار ساله زیستگاه‌های ببرها را در ۲۰ ایالت بررسی کرده و توزیع گربه‌های بزرگ، شکارچیان مشترک، طعمه‌ها و کیفیت زیستگاه را ارزیابی می‌کند. از همان سال، به وسعت زیستگاه ببرها سالانه ۳۰ درصد یا حدود ۲۹۲۹ کیلومتر مربع اضافه شده است.

 

ببرها در مناطق محافظت‌شده و غنی از طعمه اما در همسایگی با تقریبا ۶۰ میلیون نفر، عمدتا ساکن جوامع کشاورزی و در سکونتگاه‌هایی که خارج از ذخایر ببر و پارک‌های ملی هستند، رشد کرده و سازگار شده‌اند. محققان دریافته‌اند سطح همزیستی با ببرها در سراسر هند متفاوت است و تحت تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی قرار دارد.

محققان خاطرنشان می‌کنند که همزیستی ببر با مردم، اغلب در مناطق مرفه اقتصادی یافت می‌شود که از گردشگری مرتبط با ببر و غرامت های دولتی برای خسارات ناشی از تعارض بهره می‌برند.

 

نویسنده‌ این مقاله می‌گوید اما توسعه همزیستی با آنها می‌تواند همچون یک «شمشیر دو لبه» عمل کند. رونق اقتصادی از طریق استفاده پایدار از اکوسیستم‌ها به احیای ببرها کمک می‌کند. با این حال، اغلب منجر به تغییراتی در نحوه استفاده از زمین می‌شود که به زیستگاه‌های ببر آسیب می‌رساند.

نویسنده مقاله می‌گوید: «می‌توان نتیجه گرفت، اتخاذ سیاست های رفاه روستایی فراگیر و پایدار در عوض اقتصاد مبتنی بر تغییر کاربری فشرده زمین، می‌تواند برای احیای ببر مفید و با محیط‌گرایی و پایداری مدرن هند نیز همسو باشد.»

با این حال، محققان می‌گویند کماکان احیای گوشتخواران بزرگ در مناطق شلوغ و فقیر چالش‌برانگیز است. یک رویکرد، جداسازی زمین را پیشنهاد می‌کند که مردم را از حیوانات شکارچی جدا نگه می‌دارد. رویکرد دیگر، مبنی بر اشتراک زمین، از همزیستی بین انسان و حیات وحش حمایت می‌کند.

اغلب منتقدان اتفاق نظر دارند که اشتراک زمین و همزیستی با درندگان منجر به درگیری میان انسان و حیوان می‌شود، این در حالی است که جداسازی زمین عملا ناممکن است. این مطالعه نشان می‌دهد که هر دو رویکرد، «جداسازی زمین» و «اشتراک زمین»، نقشی حیاتی در احیای جمعیت ببر هند داشته‌اند و با برقراری تعادل میان این دو رویکرد، هند موفق به احیای جمعیت ببرهای خود شده است.

دنیای اقتصاد