کارگردان سینما گفت: از نظر من کیانوش عیاری یکی از نوابغ سینمای ایران است. اغلب میگویند با عیاری کار کردن سخت است اما وقتی فیلمهای او اکران میشود متوجه میشوید یکی از بهترین بازی بازیگران و حضور عوامل، در فیلمهای عیاری است.
همایون اسعدیان در کارگاه انتقال تجربه کارگردانی گفت: در هر فیلم کارگردان دو وظیفه عمده دارد که ۷۰ درصد آن مدیریت پروژه و ۳۰ درصد آن خلاقیت و نوآوری هنری است.
وی با تشریح نقش کارگردان به عنوان مدیر یک اثر سینمایی ادامه داد: دوستی کلامی، هدایت بازیگر و رابطه دوستانه با عوامل از جمله کارهایی است که یک کارگردان باید در پروژه سینمایی به آن توجه جدی داشته باشد و حتی در برخی موارد ذهن آدمها را نیز بخواند.
اسعدیان با اشاره به اینکه کارگردان باید از ایدههایی که به او پیشنهاد میشود استقبال کند، گفت: ایدهای که به شما داده می شود باید در راستای فکر و نظر شما باشد. به طور مثال، در فیلم «مرد آفتابی»، عبدالله اسکندری پیشنهادات خوبی را برای چهرهپردازی داد و من آن را پذیرفتم.
وی نقش کارگردان در سینمای ایران را با نقش کارگردان در سینمای آمریکا متفاوت دانست و بیان داشت: سینمای آمریکا یک سینمای صنعتی است اما سینمای ایران بدین شکل نیست؛ به همین دلیل کارگردان باید تطبیق پذیری بیشتری با شرایط و محیط ساخت فیلم داشته باشد.
اسعدیان با بیان اینکه کارگردان باید حواسش به همه گروه باشد، خاطرنشان کرد: از نظر من کیانوش عیاری یکی از نوابغ سینمای ایران است. او سر صحنه فیلمبرداری سخت گیر است و زمانیکه با عوامل و بازیگرانش صحبت میکنید اغلب میگویند با عیاری کار کردن سخت است اما وقتی فیلمهای او اکران میشود متوجه میشوید یکی از بهترین بازی بازیگران و حضور عوامل، در فیلمهای عیاری است.
محمدرضا اعلامی قرار بود مرد آفتابی را بسازد
کارگردان «طلا و مس» بر امر اخلاقی در ساخت یک فیلم تاکید کرد و افزود: باید از مسائلی که باعث میشود اعضاء یک گروه فیلمسازی از یکدیگر دلخور شود جلوگیری شود و اجازه ندهید افراد در اتاقها و لوکیشن پشت سر یکدیگر بدگویی کنند.
وی ادامه داد: همچنین در زمان ساخت یک فیلم مراقبت کنید تا حقوق دیگران پایمال نشود. به طور مثال، در زمان ساخت فیلم «مرد آفتابی» پیش از من با محمدرضا اعلامی برای ساخت این فیلم صحبت شده بود و من اعلام کردم اگر قرار است من این فیلم را بسازم باید اعلامی اعلام رضایت کند.
اسعدیان نقش کارگردان را در هدایت بازیگر و مدیریت صحنه و فیلمبرداری مهم دانست و افزود: بدترین بازیگر در یک فیلم کسی است که در یک سکانس خوب، در یک سکانس متوسط و در یک سکانس ضعیف باشد. کارگردان باید مواظب باشد تا بازی بازیگران یک دست باشد و از یک لحن تبعیت کنند. مثلا، در هنگام ساخت فیلم «شوخی» ما با پرویز پرستویی سه، چهار لحن مختلف را آزمایش کردیم و بعد از آنکه به یک نتیجه واحد رسیدیم فیلمبرداری را آغاز کردیم.
وی با اشاره به اینکه یک کارگردان باید تدوین بداند و با دوربین کاملا آشنا باشد ادامه داد: اما توصیه من این است که در زمان تدوین کارگردان در کنار تدوین گر حضور نداشته باشد زیرا به طور ذاتی کارگردان همه سکانسها را دوست دارد و علاقهای به حذف آنها ندارد درحالیکه تدوینگر فقط به دنبال ساخت یک فیلم خوش ریتم است.
قرار بود «گلاب آدینه» در بوسیدن روی ماه حضور داشته باشد
اسعدیان با اشاره به اینکه کارگردان نباید به دنبال ساخت یک اثر سینمایی به هر قیمتی باشد، بیان داشت: من در طول ساخت فیلمهایم هم با بازیگران حرفهای و هم با نابازیگرها همکاری و در این میان از پیشنهادات دیگران نیز استقبال کردم. به طور مثال، در هنگام ساخت فیلم «شوخی» بعد از آنکه متوجه شدیم پرویز پرستویی به مدت شش ماه به دلیل مشغله کاری نمیتواند در فیلمبرداری حضور پیدا کند به سراغ مهدی هاشمی رفتیم و خود او گفت که این نقش برای او مناسب نیست به همین دلیل شش ماه منتظر شدم تا پرویز پرستویی فرصت حضور در فیلم را پیدا کند و یا در هنگام ساخت فیلم« بوسیدن روی ماه» ابتدا قرار بود گلاب آدینه یکی از نقش های اصلی باشد اما خود گلاب پیشنهاد داد تا به جای بازیگر شناخته شده از دو بازیگر مسن استفاده کنیم.
وی بر اهمیت آغاز ساخت یک اثر با فیلمنامه قوی تاکید کرد و گفت: فیلمنامهای که نتواند قصهاش را جذاب و اصطلاحا پرضرب در ۱۰ دقیقه ابتدایی شروع کند، قطعا نمیتواند مخاطب را جذب کند. باید در زمان نگارش فیلمنامه و هم خواندن آن بدانید که کدام بازیگر برای کدام نقش مناسب است.
اسعدیان خاطرنشان کرد: کارگردان زمانیکه فیلمنامه را می خواند بازیگران مورد نظرش درباره هر نقش در ذهنش نقش میبندد اما این نکته را هم باید در نظر داشته باشید که در انتخاب بازیگران همیشه اولین انتخاب بهترین انتخاب نیست. به طور مثال، اولین انتخاب من برای بازیگر نقش اول فیلم «طلا و مس» ترانه علیدوستی بود اما این همکاری میسر نشد و بعد دیدیم نگار جواهریان برای این نقش انتخاب مناسبتری است.
زنده یاد امین تارخ بازیگر تکنیکال بود
کارگردان «شوخی» با اشاره به اینکه انتخاب بازیگر باید در جلوی کادر دوربین انجام شود، گفت: بعضی بازیگران تکنیکال (مانند زنده یاد امین تارخ) و بعضی بازیگران حسی (مانند فرهاد اصلانی) هستند و شما باید بدانید برای کدام نقش چه بازیگری مناسب است و چگونه باید هدایت شود و یکی از نکات مهم در انتخاب بازیگران صدا و فن بیان است.
وی به نقش آموزش در سینما و تئاتر اشاره کرد و ادامه داد: ورود به بازار سینما و حضور در فیلم ها بسیار سخت است. سالانه بین ۶۰۰ الی ۷۰۰ نفر از دانشکدههای مختلف هنری فارغ التحصیل میشوند درحالیکه تعداد آثار سینمایی و فیلم هایی که تولید میشود بسیار محدود است و امکان جذب این تعداد فارغ التحصیل وجود ندارد.
ایرنا