- فرهنگی

یک منتقد ادبی: در داستان نوجوان باید به عنصر آگاهی توجه ویژه داشت

نشست عصرانه داستان حوزه هنری قم با حضور سفانه الهی منتقد ادبی، به معرفی و بررسی رمان «پرواز اسب سفید» نوشته سید عذرا موسوی اختصاص یافت.

به گزارش روابط عمومی حوزه هنری،‌ چهل و دومین نشست عصرانه داستان حوزه هنری قم که با حضور سفانه الهی منتقد ادبی در سالن آسمان حوزه هنری قم برگزار شد، به معرفی و بررسی رمان «پرواز اسب سفید» نوشته سید عذرا موسوی اختصاص یافت.

در ابتدای این نشست که روز پنجشنبه ۲۹ دی ماه ۱۴۰۱ برپا شد، فاطمه جدیدی مجری کارشناس عصرانه داستان به معرفی نویسنده اثر و سوابق وی پرداخت و گفت: سیده عزرا موسوی سابقه همکاری در کانون پرورش فکری کودک و نوجوانان را در کارنامه دارد، مدرک کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی با گرایش کودک و نواجوان دارد و چندین اثر در حوزه داستانی منتشر نموده است.

در رمان شاهد بلوغ و رشد شخصیتی یک نوجوان هستیم

در ادامه سید عزرا موسوی به آغاز دوران داستان‌نویسی خود اشاره کرد و گفت: داستان‌نویسی را از دوران دبیرستان و با دوره‌های داستان‌نویسی علی مهر در حوزه هنری قم آغاز کردم.

وی تصریح کرد: رمان «پرواز اسب سفید» نخستین پروژه و کار سفارشی من بود که به سفارش انتشارات «به‌نشر» آماده چاپ شده‌است. طرح کتاب هم در ابتداء چیز دیگری بود و در ادامه تغییر یافت. در این کتاب شاهد بلوغ و رشد شخصیتی یک نوجوان هستیم.

وی دربار فضاسازی‌های کتاب هم گفت: من در دوران کودکی سابقه زندگی در فضای روستا را داشتم و بعد از دوران کودکی هم این ارتباط را حفظ کردم. فضای این رمان بسیار به تجربه‌ای که در زندگی داشتم نزدیک شد. این روزها نوجوانان کمتر چنین ارتباط و رفت و آمدهایی در فضای روستا دارند و ممکن است فضای این رمان برایشان جذاب باشد. فضای روستا به من کمک کرد تا «گلبرگ» شخصیت اول رمانم را از فضای بسته‌ی آپارتمانی نجات بدهم و فضای تازه‌ای به کار بدهم.

وی با اشاره به دیگر شخصیت کلیدی رمانش گفت: چون شخصیت اصلی داستان نوجوان ۱۶-۱۵ ساله است باید کسی کنار دست او قرار می‌گرفت تا او را از چالش‌ها بگذراند بنابراین معلم را کنار دستش قرار دادم که هر چند ممکن است شخصیت گل درشتی در کنار گلبرگ به نظر بیاید اما داستان را پیش می‌برد.

رمان نوجوان در طول عمرش رشد کمی و کیفی قابل قبولی داشته است

در ادامه سفانه الهی نویسنده و منتقد ادبی پشت تریبون قرار گرفت و نقطه نظراتش را در خصوص رمان «پرواز اسب سفید» مطرح کرد. وی درباره عمر رمان‌نویسی کودک و نوجوان در ایران گفت: رمان کودک و نوجوان در ایران عمری کوتاه در حدود ۵۰ سال دارد و در این مدت به ویژه در دوران پس از انقلاب رشد کیفی و کمی قابل توجهی داشته‌است.

وی تصریح کرد: در عصر حاضر نوجوانان سطح سواد تازه‌ای یافته‌اند و سلایق مختلف و تنوعی دارند و باید در انتخاب موضوع رمان و نوع پرداخت آن به جایگاه‌ حقیقی آنها توجه داشت و عنصر آگاهی را در آثار مرتبط با آنها در نظر بگیریم. این لزوم بالا بردن سطح مطالعه نویسنده را به ما یادآور می‌شود.

وی در ادامه افزود: نوجوانان معمولاً دوست دارند بزرگ فرض شوند و این نکته در متن رمان رعایت شده‌است. متن کتاب متنی روان و نزدیک به متن مرجع است. با این حال در پرداخت داستان گاهی دچار پرکندگی فضاها و زمان‌ هستیم.

این منتقد ادبی در ادامه خاطر نشان کرد: فضای قتل و تصویر خشن این اتفاق برای مخاطب نوجوان کتاب سنگین است و نویسنده باید راهی برای خروج از این سنگینی ارائه می‌کرد.

در پایان نیز برخی حاضران نظرشان را مطرح کردند، از جمله راضیه نفری از نویسندگان حاضر در نشست که تصریح کرد: فضای رمان نوجوان حتما نباید یک فضای فانتزی باشد گاهی لازم است نوجوان را درگیر چالش کرد و معضلاتی که ممکن است در یک زندگی واقعی گریبانش را بگیرد به او نشان داد و راه برون رفت از این مشکلات را هم نشانش داد. این متناظر با بحث انتظار است و پویا بودن در دوران انتظار را یادآور می‌شود.

دیدگاهتان را بنویسید