شهر مکزیکوسیتی که طی دهههای گذشته با مشکلات حملونقل شهری بسیاری دستوپنجه نرم میکرد، اکنون با کسب تجربه از اشتباهات گذشته توانسته است رویکرد موفقی را در ساماندهی حملونقل عمومی اجرا کند.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری پردیسان آنلاین، مکزیکوسیتی پایتخت مکزیک مساحت تقریبی ۱۴۸۵ کیلومتر مربع دارد که و ۰.۱ درصد از سطح قلمروی ملی این کشور را تشکیل میدهد. جمعیت این شهر بیش از هشت میلیون نفر است و اگر کل منطقه شهری را در نظر بگیریم، این رقم به ۲۱ میلیون نفر میرسد. طی دو دهه گذشته و با توجه به رشد آن، مجموعهای از اقدامات برای ارتقای استفاده از حملونقل عمومی به جای خصوصی برای بهبود کیفیت هوا طراحی شده است.
برای درک این موضوع، قابل ذکر است که اگر در دهه ۱۹۵۰، نرخ شهرنشینی شهر حدود ۴۳ درصد بود تا سال ۲۰۱۰، به ۷۸ درصد میرسید. در این دوران مترو برای مدت طولانی شکل غالب حملونقل بود که حدود ۲۵۰ کیلومتر طول داشت و روزانه ۴.۵ میلیون مسافر را جابهجا میکرد. سیستمهای حملونقل سنتی نیز عموماً از سرویسهای اتوبوس کندرو و مینیبوسهای خصوصی تشکیل شده بودند. اتوبوسها قدیمی بودند و آلودگی بالایی داشتند و این کمبودهای حملونقل منجر به ایجاد بزرگراههای جدید شد. با این حال، با گذشت زمان مشخص شد که این اقدامات باعث تراکم ترافیک بیشتر شده است و این پروژه تنها به درصد کمی از ساکنان شهر خدمات میدهد.
در یک روز کاری معمولی، بیش از ۱۷.۳ میلیون نفر به شهر رفتوآمد میکنند. به علاوه، ۱۴.۷ میلیون سفر دیگر در داخل شهر وجود دارد، با این حال، از مجموع این سفرها، ۴.۳۴ میلیون سفر با خودرو است، در حالی که ۱۸.۹۸ میلیون با استفاده از حملونقل عمومی انجام میشود.
سیستم حملونقل عمومی در مناطق مرکزی اشباع شده است، در حالی که مناطق در حومه سیستم حملونقل عمومی بسیار ضعیفی دارند بهطوریکه تخمین زده میشود که هر سفر در هر جهت رفت و برگشت بین دو تا سه ساعت طول میکشد. علاوه بر همه این موارد، سیستم حملونقل عمومی برای خانوادههای کمدرآمد نیز ارزان نیست. در بعضی موارد، مردم باید از هر سه دلار یک دلار را برای حملونقل اختصاص دهند.
کاهش آلودگی با اعمال محدودیت
حملونقل جادهای عامل اصلی انتشار CO2 است و به همین دلیل مسئولان تصمیم گرفتند مجموعهای از سیاستها، برنامهها و اقدامات را با هدف کاهش آلودگی و بهبود شبکه حملونقل عمومی اجرا کنند. یکی از موفقترین و طولانیترین اقدامی که از سال ۱۹۸۹ به اجرا درآمده است، پروژه «امروز رانندگی نکنید» است. با استفاده از این سیستم، استفاده از خودرو در روزهای هفته بر اساس پلاک ثبتی محدود میشود. علاوه بر این، تاکسیهایی که بیش از ۱۰ سال از عمر آنها میگذرد، مجاز به تردد در خیابانها نیستند و خودروها باید میزان آلایندگی خود را هر شش سال یکبار بررسی کنند.
اجرای سامانه اتوبوس تندرو
هنگامی که آلودگی به بالاترین حد خود میرسد، ترافیک تا ۴۰ درصد کاهش مییابد. یکی از نمادینترین پروژههای حملونقل عمومی دولت، اجرای سامانه اتوبوس تندرو (BRT) در سال ۲۰۰۵ بود که ارزانتر و انعطافپذیرتر از سایر جایگزینهایی است که دارای سیستم ارتباط بهتری با سایر روشهای حملونقل مانند مترو یا دوچرخههای اشتراکی است.
اتوبوسهای با ظرفیت بالا جایگزین بیش از ۲۳۰۰ میکروبوس آلاینده شدند و مقامات تخمین میزنند که سیستم متروبوس امکان حذف ۲۷۰ هزار سفر با استفاده از اشکال دیگر حملونقل را فراهم کرده است و از انتشار بیش از ۱۸۰ هزار تن گازهای گلخانهای در هر سال جلوگیری میکند. اتوبوسهایی که بین نیمهشب تا پنج صبح کار میکنند و ۱۱ مسیر را در امتداد شبکه ۳۱۹ کیلومتری پوشش میدهند نیز در بین این اقدامات بسیار ارزشمند هستند. این سرویس در سال ۲۰۱۳ آغاز شد و یک مسیر جدید در سال ۲۰۱۸ با توقفها و جدول زمانی ثابت اجرا شد. این خدمات ایمنی و کارایی سیستم حملونقل شبانه را در شهر افزایش داده است.
سیستم جابهجایی یکپارچه
این شهر همچنین متعهد به اجرای واحد خدمات حملونقل الکتریکی شده است که در مجموع ۲۰۳ کیلومتر را پوشش میدهند. از جمله آنها طرح «راهروی اتوبوس بدون آلایندگی – کریدور دوچرخههای انتشار صفر» است که در سال ۲۰۱۲ افتتاح شد.
سیاستهای جدیدتر مانند قانون تحرک ۲۰۱۴، روی یک سیستم جابهجایی یکپارچه، جامع، اجتماعی، مقاوم و مردممحور تمرکز دارد. برنامه تحرک استراتژیک مکزیکوسیتی ۲۰۱۹ بر توزیع مجدد فضای جاده و ترویج سرمایهگذاری در روشهای حملونقل پایدار با هدف ادغام اشکال مختلف حملونقل در شهر، بهبود زیرساختها و خدمات و افزایش دسترسی و ایمنی برای همه کاربران تمرکز دارد.
ترویج جابهجایی اشتراکی
جابهجایی اشتراکی طی دهه گذشته در مکزیکوسیتی به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. به عنوان مثال، سیستم اشتراک دوچرخه عمومی دارای ۴۸۰ ایستگاه و ۶۸۰۰ دوچرخه است. از زمان راهاندازی در فوریه ۲۰۱۰، این سیستم بیش از ۵۸.۵ میلیون سفر را ثبت کرده و از انتشار ۴۵۴۱ تن CO2 جلوگیری کرده است.
پروژهها و تغییرات حملونقل شهر در دهههای اخیر مزایای اقتصادی، اجتماعی و شهری قابلتوجهی را به همراه داشته است که به اقتصاد منطقه یا طراحی مجدد فضاهای عمومی کمک کرده است. تصمیم شهر برای متنوع کردن سیستم حملونقل عمومی یا سرمایهگذاری در گزینههای جدید حملونقل مانند BRT و سیستمهای اشتراک دوچرخه موفقیتآمیز بوده و تا حدی امکان کاهش فشار اعمال شده بر سیستمهای اشباع مترو را فراهم کرده است.