سید حسن نصرالله با کارنامه‌ای سرشار از مبارزه و مقاومت به عنوان چهره‌ای برجسته در معادلات منطقه‌ای و جهانی شناخته می‌شود. برای درک بهتر شخصیت و مسیر مبارزاتی سید حسن نصرالله باید به کودکی، تحصیلات، فعالیت‌های سیاسی و نقش کلیدی او در رهبری حزب‌الله لبنان نگاهی داشته باشیم.
کودکی و زندگی شخصی
سید حسن نصرالله در ۳۱ اوت ۱۹۶۰ در منطقه “البازوریه” واقع در جنوب لبنان در یک خانواده مذهبی و متدین به دنیا آمد. او دومین فرزند از نه فرزند خانواده بود. خانواده نصرالله از شیعیان جنوب لبنان بودند و در فضایی متأثر از آموزه‌های اسلامی و روح مقاومت بزرگ شد. پدر سید حسن، عبدالکریم نصرالله مغازه‌دار بود و خانواده از لحاظ مالی وضعیت چندان مرفهی نداشتند. اما تعهد به دین و آموزه‌های اسلامی از همان ابتدا در خانواده نصرالله برجسته بود.
آغاز تحصیلات دینی سید حسن نصرالله
سید حسن نصرالله دوران ابتدایی خود را در مدارس جنوب لبنان گذراند. در همان دوران جوانی علاقه‌اش به علوم دینی آشکار شد و تصمیم گرفت که تحصیلات خود را در حوزه‌های علمیه ادامه دهد. او به حوزه علمیه نجف یکی از مهم‌ترین مراکز دینی شیعه در عراق رفت تا دروس اسلامی را نزد علمای برجسته شیعه بیاموزد. در نجف او زیر نظر آیت‌الله سید محمدباقر صدر که یکی از مراجع تقلید شیعه و از متفکران برجسته دینی بود به تحصیل پرداخت.
اما شرایط سیاسی و اجتماعی عراق در آن زمان به ویژه فشارهای رژیم بعث عراق علیه شیعیان و حوزه‌های علمیه نصرالله را مجبور به ترک نجف کرد. او به لبنان بازگشت و تحصیلات دینی خود را در حوزه‌های لبنان ادامه داد. در آنجا با افراد مهمی همچون سید عباس موسوی آشنا شد که بعدها نقش بزرگی در شکل‌گیری حزب‌الله ایفا کرد.
فعالیت‌های سیاسی و شکل‌گیری شخصیت مبارزاتی
بازگشت نصرالله به لبنان با تحولات سیاسی و نظامی در این کشور همزمان شد. در آن زمان اسرائیل به جنوب لبنان حمله کرده بود و شیعیان لبنان تحت فشار شدید قرار داشتند. نصرالله که از نزدیک شاهد این اوضاع بود به جنبش‌های مبارزاتی علیه اشغالگری اسرائیل پیوست. در دهه ۱۹۷۰ میلادی او به “حرکت امل” یک گروه شیعی مبارز که توسط امام موسی صدر تأسیس شده بود ملحق شد.
سید حسن نصرالله در این دوران با رهبران مهم شیعه همچون سید عباس موسوی و دیگر اعضای روحانیت شیعه لبنان همکاری نزدیک داشت. او به سرعت در میان نیروهای جوان “حرکت امل” به عنوان یک فرمانده نظامی باهوش و سخنور برجسته شناخته شد. اما در سال‌های بعد اختلافاتی در داخل “حرکت امل” درباره نحوه مبارزه با اشغالگری اسرائیل به وجود آمد.
تأسیس حزب‌الله لبنان
در اوایل دهه ۱۹۸۰ پس از حمله گسترده اسرائیل به لبنان و اشغال بیروت، گروهی از اعضای حرکت امل و دیگر شخصیت‌های شیعه لبنان تصمیم به تشکیل یک گروه مبارزاتی جدید گرفتند که بر اساس اصول مقاومت اسلامی شیعه باشد. این گروه جدید به نام “حزب‌الله” تأسیس شد و سید حسن نصرالله به عنوان یکی از رهبران این جنبش شناخته شد.
حزب‌الله در سال ۱۹۸۲ رسماً فعالیت خود را آغاز کرد و به مرور زمان تبدیل به یکی از قدرتمندترین گروه‌های مقاومت در لبنان شد. این گروه با حمایت ایران و سوریه توانست نقش بزرگی در مبارزه با اشغالگری اسرائیل ایفا کند. سید حسن نصرالله که در این زمان هنوز جوانی نسبتاً ناشناخته بود به مرور به یکی از چهره‌های برجسته حزب‌الله تبدیل شد.
رهبری حزب‌الله
در سال ۱۹۹۲ پس از ترور سید عباس موسوی دبیرکل وقت حزب‌الله توسط اسرائیل، سید حسن نصرالله به عنوان جانشین او انتخاب شد. انتخاب نصرالله به عنوان دبیرکل حزب‌الله تغییری اساسی در مسیر این جنبش ایجاد کرد. نصرالله نه تنها به عنوان یک فرمانده نظامی قوی، بلکه به عنوان یک رهبر سیاسی و مذهبی توانست حزب‌الله را به سمت گسترش نفوذ و قدرت هدایت کند.
در دوران رهبری نصرالله، حزب‌الله توانست به موفقیت‌های بزرگی دست یابد. یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای این جنبش اخراج نیروهای اسرائیلی از جنوب لبنان در سال ۲۰۰۰ بود.این به عنوان یکی از بزرگ‌ترین پیروزی‌های مقاومت اسلامی در منطقه شناخته شد.
جنگ ۳۳ روزه با اسرائیل (۲۰۰۶)
یکی از مهم‌ترین و چالش‌برانگیزترین دوران رهبری سید حسن نصرالله جنگ ۳۳ روزه حزب‌الله با اسرائیل در سال ۲۰۰۶ بود. این جنگ که پس از اسیر کردن دو سرباز اسرائیلی توسط حزب‌الله آغاز شد به سرعت به یکی از بزرگ‌ترین درگیری‌های نظامی در تاریخ لبنان تبدیل شد.
در طول این جنگ سید حسن نصرالله با سخنرانی‌های تلویزیونی خود به عنوان نماد مقاومت لبنان در برابر اسرائیل شناخته شد. او با اعتماد به نفس و قدرتی که در سخنان خود داشت، توانست مردم لبنان و جهان عرب را به حمایت از مقاومت وا دارد. اگرچه لبنان در این جنگ خسارت‌های زیادی متحمل شد اما حزب‌الله توانست از نظر نظامی مقاومت کند و اسرائیل نتوانست به اهداف خود دست یابد.
نقش نصرالله در معادلات سیاسی لبنان و منطقه
سید حسن نصرالله نه تنها به عنوان رهبر حزب‌الله لبنان بلکه به عنوان یکی از چهره‌های کلیدی در معادلات سیاسی لبنان و منطقه شناخته می‌شود. او با هوش سیاسی و توانایی بالای خود در مدیریت بحران‌ها توانسته است حزب‌الله را به یکی از قدرت‌های اصلی در سیاست لبنان تبدیل کند.
نصرالله با ارتباط نزدیک با ایران و سوریه نقش مهمی در حمایت از محور مقاومت در منطقه داشته است. او در دوران جنگ سوریه حزب‌الله را به حمایت از دولت بشار اسد هدایت کرد و نیروهای حزب‌الله نقش کلیدی در مبارزه با گروه‌های تروریستی در سوریه ایفا کردند.
شخصیت نصرالله و محبوبیت مردمی
سید حسن نصرالله به دلیل شخصیت کارزماتیک و سخنرانی‌های آتشین خود محبوبیت زیادی در میان مردم لبنان و جهان عرب دارد. او به عنوان یک رهبر مردمی همیشه در کنار مردم و برای مردم صحبت کرده و با ارائه دیدگاه‌های روشن و واقع‌بینانه، توانسته است حمایت زیادی از اقشار مختلف جامعه جلب کند.
نصرالله در سخنرانی‌های خود به موضوعات مختلفی همچون مسائل سیاسی، اجتماعی و مذهبی می‌پردازد و با زبان ساده و شفاف ارتباط مستقیمی با مخاطبان خود برقرار می‌کند. این ویژگی‌ها باعث شده است که او نه تنها به عنوان یک رهبر نظامی بلکه به عنوان یک چهره معنوی و مردمی نیز شناخته شود.
ترور های نا فرجام سید حسن نصرالله
- ترور از طریق مسمویت غذایی (در سال ۲۰۰۴)
- بمباران برج محل اسکان وی توسط هواپیماهای اسرائیلی (در سال ۲۰۰۶)
- دستگیری یک گروه تروریستی که هدفشان حمله خمپاره ای به خودروی سید حسن نصرالله بوده است (در سال ۲۰۰۶)
- انفجار ساختمانی که تصور می شد سید حسن نصرالله در آن حضور دارد توسط هواپیماهای اسرائیلی (در سال ۲۰۱۱)
شهادت سید حسن نصرالله
در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۴ سخنگوی ارتش اسرائیل اعلام کرد که نیروی هوایی اسرائیل مقر اصلی حزب‌الله در بیروت را با هدف ترور نصرالله مورد حمله قرار داده است. متعاقباً ارتش اسرائیل اعلام کرد که در این حمله سید حسن نصرالله کشته شده است.به این ترتیب سید حسن نصرالله در این تاریخ به شهادت رسید.
سخن آخر
سید حسن نصرالله از کودکی در خانواده‌ای متدین در جنوب لبنان بزرگ شد و از همان جوانی به مبارزه با ظلم و اشغالگری پیوست. او با تحصیلات دینی و فعالیت‌های سیاسی خود به یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های مقاومت لبنان تبدیل شد. رهبری حزب‌الله تحت هدایت او، به یکی از قدرتمندترین جنبش‌های مقاومت در خاورمیانه تبدیل شده است.
نصرالله با استراتژی‌های هوشمندانه و رهبری قوی توانسته است حزب‌الله را به یک نیروی تأثیرگذار در سیاست‌های داخلی لبنان و منطقه‌ای تبدیل کند. محبوبیت او در میان مردم لبنان و جهان عرب، از او چهره‌ای کاریزماتیک ساخته که همچنان در قلب مقاومت و معادلات سیاسی خاورمیانه باقی خواهد ماند.
