کتاب «طبیعتِ راستین: زیارتِ پیتر ماتیسن» (True Nature: The Pilgrimage of Peter Matthiessen) عنوان اولین زندگی‌نامه جامع از این نویسنده بزرگ آمریکایی است. این اثر توسط لَنس ریچاردسون نوشته شده و قرار است در ۱۴ اکتبر ۲۰۲۵ از سوی انتشارات پَنتئون (Pantheon) منتشر شود.

کتاب به زندگی پیتر ماتیسن (۱۹۲۷-۲۰۱۴)، یکی از پیچیده‌ترین و تأثیرگذارترین چهره‌های ادبی قرن بیستم، می‌پردازد. ماتیسن شخصیتی چندوجهی بود: هم‌بنیانگذار مجله معتبر پاریس ریویو، مامور مخفی سیا، رمان‌نویس، طبیعت‌پژوه پیشگام، فعال حقوق بومیان آمریکا و استاد مکتب ذن. موضوع اصلی کتاب، کاوش در این زندگی‌های متکثر و یافتن پاسخی برای این پرسش است که چگونه یک جوان ثروتمند به صدای رسای طبیعت و انسان‌های به حاشیه رانده‌شده تبدیل شد. نویسنده، لنس ریچاردسون، این تحول را به یک «بی‌قراری عمیق» و جستجویی دائمی برای یافتن خویشتن نسبت می‌دهد.
سفر در دل یک زندگی پرماجرا

بخش اصلی کتاب «طبیعت راستین» به تشریح سفرهای فیزیکی و معنوی پیتر ماتیسن اختصاص دارد. ریچاردسون با جزئیات نشان می‌دهد که ماتیسن چگونه از امتیازات طبقاتی خود فاصله گرفت و خود را وقف ماجراجویی و کاوش در جهان کرد. این بخش از کتاب، خواننده را با او در سفرهایش همراه می‌کند: از جنگل‌های آمازون و زندگی در کنار قبایل گینه نو گرفته تا شنا با کوسه‌ها در استرالیا.

مهم‌تر از آن، کتاب نشان می‌دهد که این تجربیات زیسته چگونه مستقیماً به آثار برجسته او جان بخشیدند. برای مثال، ریچاردسون توضیح می‌دهد که چگونه کتاب «حیاتِ وحش در آمریکا» (Wildlife in America) به یکی از متون بنیانگذار جنبش مدرن محیط‌زیست تبدیل شد. در ادامه، کتاب تحلیل می‌کند که چگونه ماتیسن در رمان‌هایش، مانند «کشتن آقای واتسون»، دغدغه‌های خود درباره ویرانی طبیعت، استثمار و بی‌عدالتی اجتماعی را در هم می‌آمیخت.

نقطه اوج این سفرها و تاثیرشان بر آثار او، در تحلیل کتاب مشهور «پلنگِ برفی» (The Snow Leopard) نمایان می‌شود؛ ریچاردسون توضیح می‌دهد که سفر ۲۵۰ مایلی ماتیسن در هیمالیا، بیش از آنکه تلاشی برای یافتن یک حیوان نادر باشد، اوج جستجوی معنوی او برای رسیدن به آرامش و در نهایت، گرویدن به مکتب ذن بود.

تصویری صادقانه و بدون روتوش

کتاب «طبیعت راستین» تنها به ستایش ماتیسن نمی‌پردازد. ریچاردسون با رویکردی منصفانه، وجوه تاریک شخصیت او را نیز به تصویر می‌کشد. در این بخش از کتاب، به تضادهای درونی ماتیسن، حسادت‌های حرفه‌ای او و مهم‌تر از همه، بهای سنگینی که خانواده‌اش برای سبک زندگی او پرداختند، اشاره می‌شود. نویسنده با استفاده از مصاحبه‌های بی‌پرده با فرزندان ماتیسن، نشان می‌دهد که چگونه جستجوی معنوی او گاهی به قیمت نادیده گرفتن نزدیکانش تمام می‌شد. این رویکرد، چهره‌ای واقعی و انسانی از ماتیسن می‌سازد، نه یک اسطوره بی‌نقص.

یک زندگی‌نامه قطعی برای مردی پیچیده

در بخش پایانی، کتاب به بررسی جایگاه «طبیعت راستین» به عنوان یک اثر مهم در حوزه زندگینامه‌نویسی می‌پردازد و با استقبال گسترده‌ای از سوی منتقدان طراز اول مواجه شده است. کای بِرد، برنده پولیتزر، آن را «دستاوری درخشان» می‌خواند و پیکو آیر بر روایت «منصفانه و پرکشش» آن تأکید می‌کند. به نظر می‌رسد لَنس ریچاردسون موفق شده است کاری را انجام دهد که به گفته مگان مارشال «تقریباً ناممکن» است: هم خوانندگان ناآشنا با ماتیسن را مجذوب کند و هم طرفداران جدی او را با ارائه جزئیات و تحلیل‌های نو، راضی نگه دارد.

این کتاب، بیش از آنکه صرفاً شرح وقایع زندگی یک نویسنده باشد، شرحی عمیق بر یکی از بی‌قرارترین و تأثیرگذارترین چهره‌های ادبی قرن بیستم است. ریچاردسون با نثری روان و تحقیقی ستودنی، نشان می‌دهد که چگونه تمام آن زندگی‌های متکثر — از مأمور سیا تا طبیعت‌پژوه و استاد ذن — همگی جلوه‌هایی از یک روح جستجوگر بودند که در پی یافتن «طبیعتِ راستین» خود، جهان را درنوردید. این اثر، یک زندگینامه جامع و پرکشش از مردی است که ادبیات و آگاهی زیست‌محیطی دوران خود را برای همیشه دگرگون کرد و با این کار، به نظر می‌رسد که به عنوان زندگی‌نامه نهایی پیتر ماتیسن در تاریخ ادبیات ثبت خواهد شد.

منبع: آمازون و کرکز ریویوز