معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران می‌گوید: با ابلاغِ حکمِ تخریب سینما «ایران» در لاله‌زار به میراث فرهنگی از سوی دیوان عدالت اداری، برای به دست آوردن راهکاری مناسب با هدف حفظ این سینمای تاریخی و قدیمی، جلسه‌ای رسمی در وزارتخانه میراث فرهنگی برگزار می‌شود.
گورستان سینماهای دنیا یا همان پایتخت منقرض شده‌ی سینما در کشور این روزها منتظر دعوای حقوقی بین میراث فرهنگی و مالک خود است تا قدرت فرهنگ و پول را بسنجد؛ هر چند میراث فرهنگی نه تنها هنوز فرصت ثبت ملی خیابان لاله‌زار را با آن همه قدرت تاریخی و فرهنگی‌اش به دست نیاورده و به جز چند بنای منحصربفردتر، هیچ کدام از بناها و ساختمان‌های واجد ارزش تاریخی و فرهنگی این خیابان را ملی نکرده است، اما هستند بناهای قدیمی و جداره‌های تاریخی زیادی که نیازمند ثبت ملی هستند.
اقدامی که می‌توان آن را دست‌کم به عنوان یک فرصت برای خریدنِ زمان با هدف جلوگیری از تخریب بنا حساب کرد. هر چند تا همین لحظه قرار داشتنِ نامِ سینمای قدیمیِ «ایران» در فهرست آثار واجد ارزش شورای عالی معماری و شهرسازی راهی برای رد و بدل کردن نامه‌های قضایی و قانونی برای رسیدن به نتیجه‌ای بوده که از حضور لحظه‌ای لودرها و تخریب این سینما مانند خانه‌های قدیمی زیادی که یک شبه نابود شدند، جلوگیری می‌کند، اما سرانجام این فرصت هم روزی تمام می‌شود تا اگر میراث فرهنگی موفق نبود، حرکتِ چنگک لودرها آغاز شود.
با انتشار خبر حکم دیوان عدالت اداری برای سینمای قدیمی «ایران» در لاله‌زارِ تاریخی نه تنها فعالان میراث فرهنگی نسبت به آن واکنش نشان دادند که فعالان حوزه‌ی سینما نیز واکنش‌های اعتراضی زیادی نسبت به این تصمیم و حکم دیوان عدالت اداری داشتند، برای سینمای حدود ۸۰ ساله‌ای که تبدیل بخشی از ان به ساندویچ‌فروشی و سروصدای زیادی که برای ان به پا شد، میراث فرهنگی تلاش نکرد تا با ثبت ملی ان، راه را برای آسیب‌های بیشتر به این بنا مسدود کند.
اکنون مرتضی ادیب‌زاده – معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی – در گفت‌وگو با ایسنا می‌گوید: با ابلاغِ رای دیوان عدالت اداری به میراث فرهنگی برای حکم تخریب این سینما، کارشناسانِ این سازمان، واجد ارزش بودن آن را از سوی میراث فرهنگی به دیوان عدالت اداری اعلام کردند که ان رای نیز ابطال شد.
او با بیان این‌که چهارشنبه ۲۶ آذر قرار است در جلسه‌ای در وزارتخانه میراث فرهنگی وضعیت این سینما و احتمال تخریب آن بررسی شود، ادامه می‌دهد: قرار است در آن جلسه راهکارهای مناسب، برای جلوگیری از تخریب آن بررسی شود. در هرصورت این سینما در جداره‌ی خیابان لاله‌زار به عنوان یک فضای تاریخی قرار دارد، به همین دلیل حساسیت زیادی نسبت به آن داریم و حفاظت از ان خواهیم بود.
وی با اشاره به این که مالک این سینما در حدود دو سال گذشته درخواست تخریب و نوسازی این سالن سینما را داده بود، اظهار می‌کند: در آن زمان با استعلام شهرداری از میراث فرهنگی، اعلام کردیم این ملک نباید تخریب شود، با این وجود مالک همچنان پیگیر تخریب ان بود و با شکایت به دیوان عدالت اداری، اکنون حکم تخریب ان را گرفته است.
کتابِ سال سینمای ایران درباره سالن های سینمای ایران که توسط عباس بهارلو گردآوری شده است،در سال ۱۳۸۱ سینما «ایران» را دومین سینمای دائمی پایتخت معرفی کرده و درباره‌ی آن این‌طور اورده است: « دومین سینمای دایمی تهران با نام «ایران» در دوم اردیبهشت ۱۳۰۶ به جای کافه قنادی «اوگانف» (در محل فعلی سینما البرز واقع در لاله‌زار) افتتاح شد. موسسان سینما ایران آرنولد یاکوبسون و الکساندر لوین بودند. یاکوبسن و شریکش با افتتاح سینما «ایران»، رقیب اصلی علی وکیلی و گراند سینما بودند. فیلم «تاریخ بشریت» در دو سری و ده پرده از نخستین فیلم‌هایی است که در سینما ایران به نمایش درآمد و به مشتریان بابت خرید هر بلیت یک فنجای چای مجانی هم داده می‌شد.
منبع:ایسنا
