- فیلم و سینما

هوشنگ توکلی: زمان تغییر نگاه نسبت به زنان در سینما فرارسیده است

هوشنگ توکلی با مرور برجسته‌ترین نقش‌های زنان در سینما بیان کرد: زمان تغییر نگاه نسبت به زنان در سینما فرارسیده است تا آن‌ها سهم بیشتری از این هنر داشته باشند.

هوشنگ توکلی بازیگر باسابقه سینما و تلویزیون در آستانه برگزاری نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم «حوا» درباره ماندگارترین تصویر «زن» در سینمای ایران گفت: واقعیت این است که در همین روزهای اخیر وقتی خبر درگذشت سرکار خانم فخری خوروش را شنیدم، بسیار متأثر شدم چرا که اولین تصاویری که در سال‌های نوجوانی من، از بازی خلاقه یک بانو در سینما ثبت شده، مربوط به نقش‌آفرینی‌های او بوده است. این قضاوت هم از طرف من مربوط به نبوغ یک بازیگر می‌شود. از نگاه حرفه‌ای و تخصصی چنین نظری دارم.

وی افزود: هنوز و بعد از گذشت چند دهه حضورم در سینما و تلویزیون، پیش می‌آید که بازی بازیگر خانمی را در فیلمی ببینم و بگویم چقدر در کارش تواناست و چقدر قابلیت برای ایفای نقش‌های متفاوت را دارد. این نگاه همیشگی من به بانوان هنرمند در سینما بوده است. همواره آن‌ها را ابتدا از منظر رویکرد خلاقه‌شان به بازیگری قضاوت کرده‌ام و بعد سراغ کیفیت حضورشان در یک اثر اعم از تئاتر، فیلم و یا سریال رفته‌ام.

توکلی ادامه داد: معتقدم در سال‌های بعد از انقلاب شاهد ظهور بالغ‌بر 10 بازیگر توانمند زن بوده‌ایم که متأسفانه به مرور زمان از میدان فعالیت حذف شده‌اند، یا خودشان خسته شدند یا به دلایل دیگر خانه‌نشین شده‌اند. در میان بازیگران زن امروز سینما اما کمتر شاهد حضوری خلاقه و ماندگار هستیم که باید دید دلیلش چیست.

این کارگردان و بازیگر درباره بازنمایی تصویر زن در سینمای ایران هم بیان کرد: در بعضی از آثار در بازنمایی تصویر زن موفق عمل کرده‌ایم اما در کلیت، تصویر مرتبط با حضور زن در اجتماع، در فیلم‌های ما کمرنگ شده است. در سینمای ایران حتی خیلی از آثار فضای مردانه دارند و هیچ زنی در آن‌ها حضور ندارد. اگر هم زنی در داستان هست در حد یک مادر زحمت‌کش و یا یک همسر وفادار است. به همین دلیل سهم بازنمایی توانایی‌های زنان در فیلم‌های ما کم‌رنگ شده است. هر چقدر که به حافظه‌ام فشار می‌آورم، نقش تأثیرگذاری مرتبط با حضور فعال زنان در فضای اجتماع را در فیلم‌های ایرانی به یاد نمی‌آورم.

وی افزود: تولیدکنندگان محصولات هنری و نمایشی ما باید توجه داشته باشند که زن هم مانند مرد، عنصری فعال و تأثیرگذار در جامعه هستند. از نظر آماری هم اگر توجه کنیم، 50 درصد جامعه ما زنان هستند. اگر این‌ها به هر دلیلی از فیلم‌ها حذف شوند، سینمای ما تبدیل به یک سینمای مردانه می‌شود. حتی می‌توانم بگویم در سال‌های دفاع مقدس هم زنان ما بیش از مردان حضور موثر در میدان داشتند و ارزش‌های بسیاری خلق کردند. 

توکلی تأکید کرد: در مجموع می‌توان گفت در فیلم‌های ایرانی توجه لازم به جایگاه زنان نشده است. همه 85 میلیون جمعیت ایران باید در ویترین سینمای ایران سهم داشته باشند و اگر این اتفاق رخ بدهد و زنان به اندازه مردان مورد توجه قرار بگیرند، می‌توان به مسائل دیگر هم عمیق‌تر فکر کرد. امیدوارم این نگاه در مدیریت بالادستی و کلان فعالیت‌های فرهنگی هم وجود داشته باشد. همه باید بدانیم که وقتش رسیده بیشتر به بانوان بها بدهیم. اگر این اتفاق در بالادست رخ دهد، در پایین‌دست شاهد خلق آثار درخشانی خواهیم بود. نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم حوا به دبیری مهدیه سادات محور ۱۶ تا ۲۳ تیر ۱۴۰۲ برگزار می‌شود.

صبا

دیدگاهتان را بنویسید