- فرهنگی

کشف کوزه‌ ۸۰۰ ساله که شعر خیام روی آن نوشته شده

 در جریان یک کاوش باستان‌شناسی که در سال ۲۰۰۹ با هدایت دکتر رینا آونر (Rina Avner) در بخش تاریخی شهر بیت‌المقدس صورت گرفت، قطعه‌ای از یک کوزۀ سفالی کشف شد که شعری از عمر خیام، رباعی‌سرای نامدار ایرانی بر روی آن نقش بسته بود.

 

کشف کوزه‌ ۸۰۰ ساله که شعر خیام روی آن نوشته شده

 

این کوزه که دارای لعاب فیروزه‌ای و نقش و نگار‌های سیاه‌رنگ است، از نظر باستانشناسان متعلق به قرن ۱۳ میلادی (تقریباً یک قرن بعد از مرگ خیام) است و به احتمال قریب به یقین در ایران ساخته شده است.

کشف کوزه‌ای سفالی که ابیات فارسی روی آن نقش بسته باشد قبلاً اتفاق افتاده است اما این نخستین بار بود که چنین کشفی در فلسطین صورت می‌گرفت. به احتمال زیاد این کوزه بخشی از کالا‌هایی بوده است که در مسیر‌های تجاری آن زمان در گردش و مبادله بوده‌اند.

نوشته‌ای که بر روی کوزه دیده می‌شود این مصراع است: «دستی است که در گردن یاری بودست»؛ کلمۀ «می‌بینی» از مصراع قبل از آن نیز بر روی این قطعه قابل مشاهده است. این یکی از مشهورترین رباعیات خیام است که شکل کامل آن به این صورت است:

این کوزه چو من عاشق‌زاری بوده است

در بند سر زلف‌نگاری بوده است

این دسته که در گردن او می‌بینی

دستی است که در گردن یاری بودست

دیدگاهتان را بنویسید