خانه هنرمندان ایران جمعه، ۲۶ آذر ماه به مناسبت شانزدهمین سالگرد درگذشت مرتضی ممیز، دو نمایشگاه «گزیده آثاری از بهزاد حاتم» و «گزیده آثاری از پوسترها و پروژه‌های محیطی آتلیه طراحی آر۲» از کشور پرتغال را با یاد و خاطره این هنرمند فقید کشورمان افتتاح کرد.
این مراسم که با حضور هنرمندانی چون امرالله فرهادی آردکپان (طراح گرافیک)، انوشیروان ممیز (فرزند استاد مرتضی ممیز)، مجید رجبی‌معمار (مدیر عامل خانه هنرمندان ایران)، نیکی کریمی (بازیگر و کارگردان) و جمعی از علاقمندان این طراح گرافیک، تصویرگر و استاد دانشگاه همراه بود، در ساعت ۱۷ و پس از پخش فیلم کوتاه «یک روز در کردان …» از نیکی کریمی که در سال ۱۳۷۹ از همراهی با زنده یاد عباس کیارستمی و مرتضی ممیز در کردان ساخته شده بود، در سالن استاد شهناز آغاز شد.
فرهادی آردکپان که به‌عنوان مجری در این مراسم حضور داشت، ضمن خوش‌آمدگویی به حاضران، خاطرنشان کرد: «برای همه‌ی ما و همه کسانی که دوست‌دار ممیز بودند، این مراسم غنیمت و نعمت است. قدمتان به روی چشم.»
وی همچنین در ادامه انوشیروان ممیز ـ فرزند مرتضی ممیز و مدیر موسسه فرهنگی هنری ممیز ـ را به روی صحنه دعوت کرد. ممیز نیز ضمن تشکر از بهزاد حاتم، اظهار کرد: « باید از آقای حاتم که امسال دعوت ما را برای برگزاری یک نمایشگاه درجه یک قبول کردند، تشکر ویژه کنم. چیدمان این نمایشگاه توسط ایشان برای من کلاس درسی بود که همه چیز توسط ایشان به صورت دقیق و با برنامه‌ریزی انجام شد و آخرین باری که این برنامه‌ریزی را شاهد بودم طراحی یک طراح فرانسوی در سال دوم سالگرد مرتضی ممیز بود که طی سال‌های بعد خودمان جانمایی آثار را برعهده گرفتیم. همچنین باید از خانم نیکی کریمی که علیرغم درگیری این روزهایشان، فیلم کوتاه خود را در اختیار ما برای نمایش قرار دادند، تشکر کنم.»
وی درباره علت انتخاب استودیو R2 برای حضور در این دوره از سالگرد ممیز توضیح داد: این استودیو تاکنون جوایز بسیاری دریافت کرده و در سراسر دنیا نمایشگاه‌هایی برگزار کرده است. همچنین از آتلیه‌های پیشرو است و طراحی‌های محیطی زیادی در سابقه فعالیت‌هایش دارد و به عنوان آتلیه برتر سال اروپا هم انتخاب شده است. از خانه هنرمندان ایران و آقای مجید رجبی معمار نیز کمال تشکر را دارم.
روزهای سخت خانه هنرمندان
بخش بعدی این مراسم به سخنرانی مجید رجبی معمار مدیرعامل خانه هنرمندان ایران اختصاص یافت.
وی بیان کرد: برگزاری سالگرد مرتضی ممیز در خانه هنرمندان ایران باعث افتخار ماست. این خانه متعلق به همه هنرمندان کشور است و سالگرد مرتضی ممیز جز سرچراغی‌های خانه هنرمندان ایران است. توفیق این را داشته‌ایم که تاکنون در خدمتشان باشیم و در آینده نیز خواهیم بود.
وی افزود: زنده یاد ممیز از بانیان اصلی خانه هنرمندان ایران هستند و تاثیرشان از میان دو یا سه نفر بانی، بیش از بقیه است. خاطرات و یادگاری‌هایی از او به یادگار وجود دارد که باعث شد این ساختمان، به خانه هنرمندان ایران تبدیل شود. گویی می‌خواهم به روح بلند او گزارش بدهم که در میان ما قطعا حاضر است. در سال‌های اخیر با سختی‌های بسیاری تلاش کرده‌ایم خانه هنرمندان ایران پابرجا بماند. اخیرا مطلبی را از ایشان درباره طراحی آرم خانه هنرمندان خواندم که اشاره داشته‌اند: «کیفیت معنوی اهداف خانه هنرمندان ایران مرا به فکر طراحی نقشی آشنا از خورشید انداخت که نمایشگر کیفیت و اهداف این خانه باشد. نمایش نیروهایی که برآیندشان خورشیدی است در میانه و پره‌های ستاره هشت پر که آزاد و رها هستند و به شکل مقیدی در هم تنیده نشده‌اند.»
رجبی معمار ادامه داد: روزهای سختی را به لحاظ مالی در خانه هنرمندان ایران سپری می‌کنیم. در شرایطی که بودجه‌های چند صدمیلیاردی به برخی از نهادها و سازمان‌های فرهنگی و هنری اختصاص یافته است و بودجه یک سازمان از ۲۷۰۰ میلیارد تومان به یکباره به ۵۸۰۰ میلیارد تومان افزایش یافته است، هنوز نتوانسته‌ایم بعد از ۶ سال تلاش و به این در و آن در زدن یک ریال از بودجه کشور را به خانه هنرمندان ایران اختصاص بدهیم. متاسفانه در ایام درگیری با کرونا نیز همان مختصر بودجه خود را هم از دست داده‌ایم اما تلاش کردیم در فرصت‌های معدود بهبود نسبی شرایط کرونا درهای خانه را به روی هنرمندان باز و مراسم‌ها را مثل سابق برگزار کنیم. خرسند و مفتخریم که امسال نیز میزبان سالگرد مرتضی ممیز و آثار هنرمندان بزرگ کشورمان هستیم.
هیچگاه نشد مرتضی ممیز را به نام کوچکش صدا کنم
در ادامه تصویرسازی گیل گمش اثر مرتضی ممیز به همراه کتاب دو جلدی طراحی‌های او به رسم یادبود و تقدیر از سوی خانواده ممیز به مجید رجبی معمار اهدا شد.
در ادامه ابراهیم حقیقی درباره بهزاد حاتم صحبت کرد. او به یادداشتی از زنده یاد ممیز که در سال ۵۵ در مجله رودکی چاپ شده و ممیز حاتم را طی آن هنرمندی بااستعداد توصیف کرده است، اشاره و در ادامه عنوان کرد: هیچگاه نشد مرتضی ممیز را به نام کوچکش صدا کنم زیرا معلم بزرگی بود و باید او را آقای ممیز صدا می‌کردم. از افسانه و انوشیروان که این مراسم را هر ساله برگزار می‌کنند، تشکر می‌کنم.
وی درباره بهزاد حاتم نیز گفت: ۵۰ سال است با بهزاد حاتم دوستی دارم و در دانشگاه هنرهای زیبا با همدیگر درس خواندیم. مرتضی ممیز خیلی‌ها را به من شناساند و من چشم بسته نام کسانی که او با آنها دوستی داشت، به عنوان دوستان خود می‌پذیرفتم. معتقدم باید همراه بهزاد حاتم باشیم. او هر کاری که تاکنون کرده، دوست داشته است و برای دل خودش بوده. اگر کار تبلیغاتی بوده دوستش داشته است. او سازه‌هایی برای بیلبوردها طراحی می‌کند که بسیار طراحانه است، اگر اثر هنری می‌خرد آن را حتما دوست دارد. زیرا کلکسیونر نیست حتی اگر تعداد زیادی اثر در اختیار داشته باشد. زیرا نقاشی را هنر می‌بیند و نه کالا و بعضا آثارش را برای این می‌فروشد که بنیادی بسازد و آن را به مدرسه‌ای تبدیل کند.
حقیقی خاطرنشان کرد: امروز می‌دانیم که او چقدر نگاه درستی در پرورش هنرمندان داشته است و اگر کتابی چاپ می‌کند به آن اعتقاد دارد و خود نیز با کتاب رشد کرده است. تمام کارهایش را با عشق و دوست داشتن دنبال کرده است و آرزو می‌کنم فرزندان ما همگی با فرهنگ عجیبن باشند و با عشق.
نخواهید که پوسترتان امضای شما باشد
بهزاد حاتم گرافیست پیشکسوت نیز در این آیین عنوان کرد: خیلی خوشحال هستم که امروز اینجا هستم. سربلندم که کارهایم امروز در گالری به نام مرتضی ممیز که من خیلی به او علاقه داشتم دیده می‌شود. زمانی که تازه کار خود را شروع کرد بودم، برنامه‌ای پیش از انقلاب در تلویزیون ملی ایران بود که درباره رویدادهای مختلف هنری گزارش می‌داد، من به این برنامه دعوت شدم، مجری برنامه از من پرسید چرا پوسترها و آثار شما باهم فرق دارند و متفاوت هستند، من در جواب گفتم شاید چون من تازه کار هستم ولی احتمالاً در آینده بهتر شود، وقتی از استودیو بیرون آمدم، آیدین آغداشلو را دیدم که به من گفت چقدر خوب جواب دادی، در حالی که من بعداً فهمیدم چه جواب بدی دادم.
وی افزود: پوسترهای من با هم فرق دارند زیرا موضوعاتشان با هم فرق دارند و من وظیفه یک طراح می‌دانم که پوسترش آن چیزی را که می‌خواهد فریاد بزند، نشان بدهد. اگر پوستر برای یک اپراست یا نمایشگاه نقاشی یا مربوط به کالایی مثل ترمز یک ماشین باید آن را نشان بدهد. این نکته را مطرح می‌کنم چون می‌بینم پوسترهای امروزی گرافیک خوبی دارد و امروز طراحان گرافیک خوبی داریم و خوب است آثار چنین ویژگی داشته باشند. تصور می‌کنم برخی از استادان جوان در تدریس خود به هنرجویانشان توصیه می‌کنند که طراحی شان باید امضای خودشان را داشته باشد و آنها خود نیز در پوسترشان دیده شوند اما این توصیه نادرست است.
حاتم عنوان کرد: طراحی گرافیک همانندی زیادی با معماری دارد. کسانی که در مدارس معماری درس می‌خوانند مجموعه اصولی را برای طراحی‌ها آموزش می‌بینند تا بر مبنای آن کار کنند و به آن پایبند می‌مانند. من در واقع درباره روش کار صحبت می‌کنم. ویژگی و طبیعت تالار رودکی در سال‌های دور این بود که در آن اپرا، تئاتر، موسیقی کلاسیک و… اجرا می‌شد و طبیعی بود که پوستر برنامه‌ها باید ارتباطی با موضوع داشته باشد و در طراحی آنها بخش هنرمند وجودم غلبه می‌یافت چنانچه کارگردانان اپرا نیز با طراحی مدرن فرصت حضور و جذب تماشاگران جدیدی را ایجاد می‌کردند من نیز برای ویترین تالار رودکی آثاری را طراحی می‌کردم که شاید افراد جوانی که قبلا پا به آنجا نمی‌گذاشتند به تالار بیایند و از آثار استقبال کنند.
پس از پایان سخنرانی بهزاد حاتم سرانجام از حضار در مراسم برای افتتاح نمایشگاه‌های «گزیده آثاری از بهزاد حاتم» و «گزیده آثاری از پوسترها و پروژه‌های محیطی آتلیه طراحی آر۲» دعوت شد تا به گالری‌های پاییز، زمستان و میرمیران مراجعه کنند.
تهیه آرشیوی مناسب از آثار مرتضی ممیز
انوشیروان ممیز، فرزند مرتضی ممیز در حاشیه افتتاح این نمایشگاه‌ها ضمن اشاره به این نکته که به دلیل شرایط کرونا امکان برگزاری نمایشگاهی از آثار پدرش در خارج از کشور را ندارند، به خبرنگار بخش تجسمی ایسنا گفت: «بخشی از آثار پدرم که مربوط به نقاشی هستند، در موزه هنرهای معاصر تهران نگهداری می‌شوند اما بیشترشان به‌صورت دیجیتال هستند و آرشیو خوبی از آنها درست کرده‌ایم.»
به گزارش ایسنا، ۱۶ امین مراسم بزرگداشت مرتضی ممیز امروز در خانه هنرمندان ایران و در سالن استاد شهناز با حضور جمعی از دوستداران این هنرمند برگزار شد.
به مناسبت بزرگداشت این هنرمند همچنین دو نمایشگاه «گزیده آثاری از بهزاد حاتم» و «گزیده آثاری از پوسترها و پروژه‌های محیطی آتلیه طراحی آر۲» از کشور پرتغال افتتاح شدند که تا تاریخ هفتم دی ماه ادامه خواهند داشت.
ایسنا
