در “آئین نکوداشت زنده یاد استاد غلامعلی خاکسار ابهری” از عشق خاکسار به زادبوم و مردمان شهرش ابهر، بازتاب گویش ابهری در اشعار ترکی او، مضمون و بلاغت و طنز و طنزسرایی در اشعارش، قدرت نویسندگی و نثر نویسی و اشعار عرفانی و آئینی خاکسار ابهری سخن گفته شد.
به گزارش روابط عمومی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان، در آیین نکوداشت زنده یاد خاکسار ابهری شاعر، نویسنده و طنز پرداز ابهری که به مناسبت ولادت حضرت علی (ع) و بیست و هفتمین سالروز درگذشت ؛ با حضور امراله حسنی مدیر کل فرهنگ وارشاد اسلامی استان زنجان، مسئولین شهرستانی و استانی، خانواده مرحوم خاکسار، اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه در فرهنگسرای نور برگزار شد، سخنرانانِ برنامه در راستای شناخت آثار ادبی و وجه تأثیر گذار فعالیت های مرحوم خاکسار به ایراد سخنانی پرداختند.
علی اصغر میرزایی مهر؛ نویسنده، پژوهشگر و مدرس دانشگاه، از تناقض میان نارضایتی و انزجاری که در عمده اشعار خاکسار نسبت به ابهر و زادبومش موج میزند با عشق خاکسار به زادبوم و مردمان شهرش چنین می گوید: خاکسار در عمده اشعارش، ظاهرا از زاد بوم و همشهریان خود ناراضی بوده و با اینکه با مهاجرت به تهران و همکاری با نشریه توفیق و ارتباط با مراکز ادبی و چاپ کتاب ها و مقالات متعدد، به جایگاه ادبی خوبی در خارج از ابهر می رسد ولی با ارسال کتاب ها و هفته نامه هایش به ابهر، ارتباطش را با این شهر قطع نمی کند و پس از سالها دوباره به شهرش بازمی گردد و تا پایان عمر در این شهر می ماند.
وی در اثبات عشق وافرِ خاکسار به زادبوم و مردمش گفت: بهترین اشعار او، اشعاری است که با گویش و لهجه ی ابهری در اشعار ترکی و برای مردم ابهر سروده شده اند. او نه برای گذشتگان شعر می سروده و نه برای آیندگان و نه ادعای جهانی شدن داشته بلکه او شاعری برای مردم زادبومش با همان ویژگی ها و معایب و محاسنی که دارند، بوده است و در اشعارش با انتخاب واژگانی خاص در روح و روان مردم زادگاهش تأثیر داشته زیرا با لحنی دقیق، سهل الممتنع و روان با آهنگ ها و اوزان لطیف همانند شهریار به زبان توده مردم شعر گفته است و مخاطبانش بیشتر مردم عادی بودند نه مخاطب خاص.
به عقیده میرزایی مهر خاکسار یک رئالیست و واقع گرا بود که با ثبت و ضبط رویدادهای واقعی جامعه بیانش گاه در اشعار تلخ می شد که بازتاب این تلخی و بیان انتقادات اجتماعی برایش در جامعه لذت بخش نبود.
امیرحسین الهیاری؛ شاعر، نویسنده و مترجم ادبیات عرب با اشاره به آیه هایی از سوره شعراء و ذکر داستان هایی از معاذ صحابه پیامبر و متنبی شاعر بلند آوازه عرب (که هجو و هزل های او در میان مردم دهان به خوانده می شد)، به جایگاه شاعران در اجتماع و میان اقشار مردم و ریشه هزل و هجو و طنز در ادبیات عرب و ورود آن به شعر فارسی گفت: آیات 224 و 225 سوره الشعراء تقبیح شعراء نیست و برداشتن بار مسئولیت گران از دوش شعرا است و اینکه از شاعر صرفاً شعر بخواهید ولاغیر. یعنی شاعر باید در درجه اول “شاعر” باشد و بتواند کلامی را با مهندسی جنون آمیز زبانی طوری برای ما عرضه کند که به غیر از گزارش و صرفاً نظم کلامی باشد.
الهیاری ضمن اشاره به توانایی خاکسار در سرایش هجویات گفت: هزل، هجو و طنز از اَغراض اصلی شعر است. شعر عرب اغراض مختلفی دارد (که بعدا شعر فارسی وام گرفته شده از سبک و سیاق شعر عربی است) مانند مدح و وصف. اگر مدحِ یک انسان مطلوب به ذات است در جهت تعریف آن، هجو و هزل مطلوب به غَرَض است و بسیاری از شعراء بودند که سخنور بوده اند و هزل و هجو خوبی می گفتند.
فرشید امینی؛ هنرمند رشته موسیقی، مدرس تاریخ و پژوهشگر با تحلیل ساختاری و محتوایی دو داستان “قادر و جابر” (کتاب کودک و نوجوان) و “ملاظفر” و با اشاره به توانایی قلم و مهارت خاکسار ابهری در شخصیت پردازی و به تصویرکشیدن صحنه های زندگی به جنبه نویسندگی، نثر نویسی و داستان نویسی او اشاره نمود و گفت: در هر دو داستان گفتگوهای بین شخصیت ها نقش اساسی در پیشبرد داستان دارند. گفتارها گاه ساده و روان، گاه پیچیده و در هم تنیده و گاه کلیشه ای و تکراری و با صراحت و سادگی بیان می شوند که حاوی پیام های روشن و واضح از جامعه با اشاره به فقر و طبقات مختلف اجتماعی، جبر و اختیار و حکمت خلقت انسان ها است.
حسن رجبی؛ مدرس و دکترای زبان و ادبیات فارسی به ویژگی ها و مضامین اشعار خاکسار و بلاغت در آثار منظوم او اشاره کرد و گفت: آرایه های بلاغی در اشعار خاکسار ابهری که شاعری سنتی و کلاسیک سرا بوده به زیبایی موج می زند.
وی در ادامه با اشاره به ارادت خاکسار به ائمه اطهار و معصومین به ویژه حضرت علی (ع) و با توجه به سرودن اشعار آئینی و عرفانی به بررسی نگاه ویژه ی خاکسار به مضامین عرفانی در راستای رسیدن به کمال انسانی، توجه به جنبه روحانی انسان و توانایی هایش در شناخت مجهولات جهان که همواره مورد توجه عارفان بوده، پرداخت.
در ادامه حسن نظمده مدرس و پیشکسوت ادبیات به طنز و طنزسرایی در اشعار شاعر ابهری، و احمد بخشی دبیر پیشکسوت ادبیات و مسئول انجمن شعر و ادب ابهر به اشعار عرفانی کتاب کهنه خرابات شاعر اشاره نمودند.