کدو حلوایی، کدو قِل‌قِله زن قصه‌های کودکی‌مان یا همان پامپکینِ معروفِ جشن هالووین، نوعی کدو است که در فصل سرما به بار می‌نشیند و به جز قطب جنوب در تمام قاره‌ها با هر نوع آب و هوایی کشت می‌شود، اما اصالت این کدو برمی‌گردد به آمریکای شمالی. دانستنی‌‌های جالب زیادی درباره کدو حلوایی وجود دارد اما از همه جالب‌تر، این که پامپکین مانند کدوی سبز در دسته‌بندی سبزیجات قرار نمی‌گیرد و در واقع به خاطر داشتن تخم و نحوه رسیدنش یک نوع میوه محسوب می‌شود. با این حال از نظر ارزش غذایی بیشتر به سبزیجات شباهت دارد تا میوه‌ها. کدو حلوایی در کنار طعم خوبی که دارد، بسیار مغذی است و مصرف آن برای درمان بسیاری از مشکلات سلامتی مفید واقع می‌شود.
کدو حلوایی‌ها از نظر شکل، اندازه و رنگ بسیار با هم تفاوت دارند. انواع بزرگ آن بین ۴ تا ۶ کیلوگرم وزن دارند و این وزن ممکن است تا ۲۵ کیلوگرم هم برسد. جالب است بدانید سنگین‌ترین کدو حلوایی دنیا ۲۶۰۰ پوند، نزدیک به ۱۱۸۰ کیلوگرم وزن داشته است. پوسته بیرونی کدو حلوایی نارنجی یا زرد است و بعضی از گونه‌های آن رنگ‌های تیره‌تر و رو به سبز، قهوه‌ای، قرمز و خاکستری دارند.
کدو حلوایی و ارزش غذایی آن
اگر به جدول ارزش غذایی کدو حلوایی نگاهی بیندازید متوجه مقدار فراوان ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌های حیاتی و مواد معدنی آن در کنار کالری بسیار کم و ۹۴% آب تشکیل دهنده این میوه نارنجی رنگ و بزرگ خواهید شد .بتاکاروتن موجود در کدو حلوایی، که بدن شما آن را تبدیل به ویتامین A می‌کند هم مقدار قابل توجهی دارد. علاوه براین، تخم کدو حلوایی نیز قابل خوردن بوده و فواید بسیاری برای سلامتی دارد.
زیگزانتین یک آنتی‌اکسیدان طبیعی است که اشعه ماورای بنفش را درعنبیه چشم فیلتر می‌کند. همین‌طور می‌تواند از بیماری چشمی ماکولا که بر اثر کهولت سن ایجاد می‌شود جلوگیری کند.
این میوه یک منبع خوب و غنی از ویتامین‌های گروه ب مثل فولات، نیاسین، ویتامین B-6، تیامین و پانتوتنیک اسید بوده و همچنین سرشار از مواد معدنی مثل مس، کلسیم، پتاسیم و فسفر است.
هر یک عدد کدو حلوایی حدود ۵۰۰ عدد تخم دارد. تخم کدو حلوایی، منبع بسیار خوبی برای تامین فیبر خوراکی و اسیدهای چرب غنی نشده است که برای سلامت قلب ضروری هستند. تخم کدو حلوایی حاوی ترکیب غلیظی از پروتئین، مواد معدنی و ویتامین‌های ضروری برای حفظ سلامت بدن است. آمینو اسید تریپتوپان موجود در تخم کدو حلوایی در مغز انسان تبدیل به گابا (میانجی عصبی مهم در سیستم عصبی مرکزی) می‌شود. تخم کدو حلوایی را می‌توانید مانند تخم گل آفتابگردان یا تخم کدو به صورت بو داده مصرف کنید.
چگونه کدو حلوایی مناسب را تهیه و نگهداری کنیم؟
کدو حلوایی را حتما به شکل کاملا رسیده و درسته بخرید. نوع رسیده آن سنگین است، ساقه‌اش کاملا بلند است و نوک آن بافت چوبی نازکی دارد. از خریدن کدوهای چروکیده، ترک خورده یا کبود شده خودداری کنید.
اگر کدو حلوایی کاملا رسیده باشد، می‌توانید آن را تا چند هفته در هوای نسبتا خنک و با تهویه مناسب در خانه نگه داری کنید. با این حال اگر کدو دارای بریدگی است آن را حتما داخل یخچال قرار داده و ظرف چند روز مصرف کنید.
برخی از انواع ترکیبی این میوه معمولا در معرض پودر حشره‌کش یا اسپری قرار گرفته‌اند. بنابراین قبل از استفاده از میوه آن را کاملا با آب روان بشویید تا گرد و خاک روی پوسته و اثر هرگونه حشره‌کش و قارچ‌کش از بین برود.
بهترین روش مصرف
ساقه کدو را جدا کرده و میوه را به دو قسمت مساوی تقسیم کنید. بافت توری شکل داخلی را بیرون بیاورید، دانه‌ها را جدا کرده و در ظرف دیگری قرار دهید. مغز میوه را در اندازه‌های دلخواه تکه تکه کنید و اگر قصد درست کردن هرگونه غذا یا خوراکی با این کدو را دارید، بهتر است آن را به تکه‌های کوچک تقسیم کنید تا در آشپزی راحت‌تر مورد استفاده قرار گیرد. فراموش نکنید که تقریبا تمام قسمت‌های این میوه قابل خوردن هستند، از برگ‌ها گرفته تا دانه ها و مغز میوه.
از کدوحلوایی می‌شود برای درست کردن طیف بزرگی از خوراکی‌ها استفاده کرد. از درست کردن نان و شیرینی گرفته تا به روش بخارپز یا سرخ شده. با این حال اگر می‌خواهید از حداکثر خاصیت غذایی آن بهره‌مند شوید بهتر است آن را بخارپز کنید. در کشور چین، از برگ‌های تازه و جوان کدو حلوایی برای درست کردن سوپ و خوراک‌های گیاهی استفاده می شود.
در هندوستان و کشورهای آسیایی هم‌جوار از جمله کشور خودمان، بیشتر از کدو حلوایی برای درست کردن حلوا و انواع دسر استفاده می‌شود و در آمریکا و اروپا از آن پای کدو حلوایی، سوفله و پن‌کیک درست می‌کنند.
خواص تخم کدو حلوایی برای سلامت
بهبود مشکلات پروستات و مثانه
تخم کدو حلوایی می‌تواند باعث بهبود تورم غدد پروستات که دفع ادرار را مشکل می‌سازند شود. مطالعات علمی بسیاری نشان دهنده تاثیر مثبت تخم کدو حلوایی در حل این مسئله بوده‌اند. یکی از این مطالعات که روی ۱۴۰۰ مرد مبتلا به BPH در طول یک سال صورت گرفته، تاثیر مصرف تخم کدو حلوایی روی کاهش علایم و بهبود شرایط بیماران را در طول ادامه حیاتشان ثابت می‌کند.
مطالعه دیگری که روی ۴۵ زن و مرد مبتلا به بیش فعالی مثانه انجام شده، نشان دهنده تاثیر مثبت مصرف روزانه ۱۰ گرم تخم کدو حلوایی روی
بهبود عملکرد دستگاه ادرار این بیماران است.
پایین نگه داشتن سطح قند خون
تحقیقات انجام شده روی گونه‌های حیوانی، نشان می‌دهند که مصرف آن، تخم آن، پودر تهیه شده از تخم این میوه و آب عصاره کدو حلوایی موجب پایین آمدن قند خون می‌شوند. این موضوع برای افراد مبتلا به دیابت که ناچار به کنترل قند خون خود هستند اهمیت بسیاری دارد.
بهبود کیفیت خواب
و در نهایت اگر شب‌ها نمی‌توانید راحت بخوابید، قبل از رفتن به تختخواب مقداری از تخم کدو بخورید. تریپتوفان، نوعی آمینو اسید است که در تخم کدو حلوایی به وفور یافت می‌شود و می‌تواند به کیفیت خواب شما کمک کند. دقت داشته باشید که در هر وعده باید ۲۰۰ گرم تخم کدو مصرف کنید تا تریپتوفان مورد نیاز برای این منظور تامین شود.
از سوی دیگر زینک موجود در تخم کدو تریپتوفان را به سروتونین تبدیل کرده و سپس سروتونین به ملاتونین یعنی هورمون تنظیم کننده خواب تبدیل می‌شود.
علاوه بر این، مطالعات مختصری هم وجود دارند که نشان می‌دهند منیزیم موجود در تخم کدو روی کیفیت خواب و طول مدت خوابیدن افرادی که دچار کمبود منیزیم بوده‌اند تاثیر مثبت داشته است.
