ارزش غذایی شیر بادام بسیار بالاست و خواص زیادی برای سلامتی دارد. طرز تهیه شیر بادام آسان و با انجام چند مرحله ساده در خانه امکان‌پذیر است. اگر گیاه‌خوار هستید یا به لاکتوز و کلسترول لبنیات حیوانی حساسیت دارید، شیر بادام بهترین جایگزین شیر گاو برای شماست. ارزش تغذیه‌ای بادام بسیار بالاست و آماده کردن نوشیدنی سرشار از خاصیت آن زمان زیادی از شما نمی‌گیرد. طعم شیر بادام نیز برای کودکانی که به شیرهای حیوانی علاقه‌ای ندارند، بسیار دلنشین و دوست‌داشتنی است. در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر با این نوشیدنی مغذی و خوشمزه آشنا شوید.
اگر گیاه‌خوار هستید، به لبنیات علاقه‌ای ندارید، به دنبال ایجاد تغییری جدید و خوشمزه در تغذیه خود هستید یا به‌دنبال یک جایگزین خوب برای شیر گاو می‌گردید، شیر مغزهای آجیل مناسب‌ترین و پرخاصیت‌ترین پیشنهاد برای شما خواهد بود. شیر مغزها فوق‌العاده هستند و کاربردهای زیادی در آشپزی دارند. از این شیرها می‌توانید برای درست کردن پوره‌ها، فرنی، اسموتی، بستنی، سوپ، سس، سالاد و دسر استفاده کنید. همچنین این شیرها را می‌توانید به کورن فلکس، چای یا قهوه خود اضافه کنید.
شیر بادام چیست؟
شیر بادام از مخلوط کردن بادام با آب و گرفتن عصارهٔ این مخلوط تهیه می‌شود. این طرز تهیه شیر بادام پرکاربردترین و بهترین روش درست کردن آن است. البته بعضی افراد نیز این نوشیدنی محبوب را با اضافه کردن آب به کرهٔ بادام درست می‌کنند. نوشیدنی شیر بادام دارای طعم دلپذیری است و بافت کرمی رنگی مانند شیر گاو دارد. به همین دلیل کسانی که گیاه‌خوار هستند یا به بعضی از مواد موجود در شیرهای لبنی آلرژی دارند، از این نوشیدنی استقبال زیادی می‌کنند.
شیر بادام‌های کارخانه‌ای با طعم‌های مختلف، در بسیاری از سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌های زنجیره‌ای سطح شهر به فروش می‌رسند. البته درست کردن این نوشیدنی مغذی در خانه نیز امکان‌پذیر است. اگر تصمیم دارید شیر بادام آماده خریداری کنید، انتخاب مدل‌هایی که دارای شکر نباشند بهتر و برای سلامتی مفیدتر است. برخی از برندهای شیر بادام موجود در بازار با ویتامین ها، مواد معدنی و پروتئین های مختلف غنی شده‌اند. اگر از آن دسته افرادی هستید که به خوردن لبنیات حساسیت دارید، بهتر است شیر بادام‌های غنی شده با کلسیم را برای نوشیدن انتخاب کنید.
طرز تهیه شیر بادام خانگی
معروف‌ترین و پرکاربردترین نوع شیر مغزها، شیر بادام است. پیش از آنکه بخواهیم دربارهٔ فواید بیشمار شیر بادام برای سلامتی صحبت کنیم، بهتر است طرز تهیهٔ شیر بادام خانگی را به شما آموزش بدهیم. برای درست کردن شیر بادام خانگی تنها به مقداری مغز بادام خام، یک مخلوط کن، مقداری آب و ظرفی برای پوست کندن بادام‌ها نیاز دارید. پس از آماده کردن همهٔ این مواد و لوازم، مراحل زیر را به ترتیب دنبال کنید:
۱. یک فنجان یا حدود ۲۰۰ گرم مغز بادام را برای یک شب یا به مدت ۸ تا ۱۲ ساعت در یک ظرف آب خیس کنید.
۲. پس از خیس خوردن، پوسته‌های قهوه‌ای رنگ روی مغز بادام‌ها را به راحتی جدا کنید.
۳. مغز بادام‌ها را در مخلوط‌کن بریزید و ۴ فنجان آب به آن‌ها اضافه کنید. چند دقیقه صبر کنید، سپس ترکیب آب و مغز بادام‌ها را مخلوط کنید.
۴. با استفاده از یک پارچه تنظیف، مخلوط به دست آمده را صاف کنید و شیر را از مخلوط جدا کنید. خمیر بادام باقی مانده را در ظرفی بریزید تا خشک شود، سپس آن را آسیاب و از آن به‌عنوان آرد بادام استفاده کنید.
۵. اکنون شیر بادام شما آماده است. برای نگهداری آن، بهتر است از یک ظرف شیشه‌ای تمیز دردار استفاده کنید. شما می‌توانید شیر بادام خود را به مدت ۳ تا ۴ روز در یخچال نگهداری کنید.
به‌خاطر داشته باشید که شیر مغزها از دو ترکیب جداگانه تهیه می‌شوند و ته‌نشین شدن موادشان کاملا طبیعی است. بنابراین بهتر است پیش از هر بار مصرف، ظرف اصلی آن‌ها را خوب تکان بدهید.
اکنون که طرز تهیهٔ شیر بادام خانگی را یاد گرفتید، بهتر است بدانید که روش درست کردن شیر سایر مغزها نیز مانند شیر بادام است. پس اگر علاقه‌ای به مغز بادام ندارید، می‌توانید از مغزهای دیگر برای تهیهٔ شیر مغز استفاده کنید و از خواص بیشمار مغزهای آجیل به این صورت بهره ببرید. برای این کار دقت کنید، زمان لازم برای خیس خوردن هریک از مغزها با یکدیگر متفاوت و براساس جدول زیر است:
| نوع مغز | زمان لازم برای خیس خوردن |
| بادام | ۸ تا ۱۲ ساعت |
| فندق | ۸ ساعت |
| بادام زمینی | ۸ ساعت |
| گردو | ۴ ساعت |
| پسته | نیازی ندارد |
| بادام هندی | ۲ ساعت |
| دانه کاج | ۸ ساعت |
طرز تهیهٔ شیر بادام به همین آسانی بود. حالا بیایید دربارهٔ خواص شگفت‌انگیز این نوشیدنی صحبت کنیم. هر چند که در بسیاری از مطالعات، به خواص مغز بادام اشاره شده، اما دربارهٔ فواید بیشمار شیر بادام سخنی به میان نیامده است. شاید این موضوع به دلیل حذف مقدار زیادی از فیبر و آنتی اکسیدان‌های بادام در شیرش اتفاق افتاده است. وقتی شیر بادام را در خانه تهیه می‌کنیم، ابتدا پوست مغزها را جدا می‌کنیم و با این کار قسمت زیادی از فیبر و آنتی اکسیدان‌های بادام را دور می‌ریزیم. البته با این کار تنها بخش کوچکی از خواص بادام را به شیرش انتقال نداده‌ایم و سایر فواید آن باقی مانده است.
خواص شیر بادام برای سلامتی
زیاد و کم بودن خواص موجود در شیر بادام بستگی به غلظت این نوشیدنی دارد. اگر در طرز تهیهٔ شیر بادام مقدار مغز بادام آن بیشتر باشد، واضح است که خواص بیشتری را در خود جای داده است. مثلا برای تهیه یک فنجان شیر بادام خانگی ۷۲ عدد بادام (۸۶ گرم) لازم است، اما شیر بادام‌های آماده و کارخانه‌ای بسیار رقیق‌ترند و مقدار کم‌تری مغز بادام در آن‌ها وجود دارد. این موضوع باعث تفاوت در میزان خواص شیر بادام‌های مختلف می‌شود.
شیر مغزها و بخصوص شیر بادام خواص فراوانی برای سلامت انسان دارند. در ادامه قصد داریم شما را با ۷ فایدهٔ اساسی شیر بادام برای سلامتی، بیشتر آشنا کنیم.
۱. شیر بادام بسیار مغذی است
هر چند میزان مواد مغذی موجود در شیر بادام به شیر گاو نمی‌رسد، اما میزان غنی بودن آن به شیر گاو بسیار نزدیک است. البته خواص شیر بادام‌های غنی شده با ویتامین D، کلسیم و پروتئین بسیار به شیر گاو نزدیک است. در هر حال، شیر بادام از چندین ویتامین، بخصوص ویتامین E و مقدار زیادی مواد معدنی سرشار است. برای آنکه دربارهٔ خواص و مواد مغذی موجود در شیر بادام بیشتر بدانید، می‌توانید از اطلاعات جدول مقایسه‌ای مواد مغذی شیر بادام و شیر گاو کم چرب، استفاده کنید:
| شیر بادام | شیر گاو | |
| کالری | ۳۹ | ۱۰۲ |
| پروتئین | ۱/۵۵ گرم | ۸/۲۲ گرم |
| چربی | ۲/۸۸ گرم | ۲/۳۷ گرم |
| کربوهیدرات | ۱/۵۲ گرم | ۱۲/۱۸ گرم |
| ویتامین E | ۴۹ درصد از مقدار مورد نیاز روزانه | صفر درصد از مقدار مورد نیاز روزانه |
| ویتامین B1 | ۱۱ درصد از مقدار مورد نیاز روزانه | ۳ درصد از مقدار مورد نیاز روزانه |
| ویتامین B2 | ۷ درصد از مقدار مورد نیاز روزانه | ۲۷ درصد از مقدار مورد نیاز روزانه |
| منیزیم | ۵ درصد از مقدار مورد نیاز روزانه | ۸ درصد از مقدار مورد نیاز روزانه |
ناگفته نماند، برخی مواد معدنی موجود در شیر بادام که جذب بدن نمی‌شوند، در شیر گاو وجود ندارد. از این مواد می‌توان به فیتیک اسید اشاره کرد. این ماده خاصیت ضد باکتریایی دارد، اما باعث کاهش جذب آهن، روی و منیزیم در بدن انسان می‌شود. به همین دلیل، استفاده از شیر بادام به‌جای شیر لبنی برای نوزادان توصیه نمی‌شود.
۲. شیر بادام کالری کمی دارد
مغز بادام به تنهایی دارای ۵۰ درصد چربی و میزان کالری بالایی است، اما شیر بادام کالری کمی دارد. به این ترتیب شما می‌توانید روزانه مقدار زیادی از این نوشیدنی دلچسب را بدون آنکه نگران افزایش وزن خود باشید، مصرف کنید. مواد مغذی موجود در شیر بادام نسبت به میزان کالری آن بسیار بیشتر است. اگر شیر بادام کارخانه‌ای می‌خرید، بهتر است بدانید چربی آن‌ها به‌اندازهٔ شیر گاو کم‌چرب و حدود ۱ درصد است، زیرا تولیدکنندگان شیر بادام آن را با آب رقیق می‌کنند.
هر فنجان شیر بادام حاوی ۳۹ کالری انرژی است. این میزان با نیمی از کالری موجود در یک فنجان شیر گاو بدون چربی برابری می‌کند. دقت کنید، همهٔ شیر بادام‌ها از نظر میزان کالری یکسان نیستند. برخی برندها ممکن است حاوی کالری بیشتری باشند و این بستگی به میزان بادام خالص و شکر استفاده شده در آن‌ها دارد.
۳. شیر بادام شیرین نشده، قند خون را افزایش نمی‌دهد
شیر بادام بدون شکر، یک نوشیدنی با مقدار کربوهیدرات پایین است. هر فنجان از این نوشیدنی تنها دارای ۰٫۶ درصد (۱/۵ گرم) کربوهیدرات است. شیر بادام در مقایسه با شیر گاو که حاوی ۵ درصد (۱۲ گرم) کربوهیدرات در هر فنجان است، کربوهیدرات بسیار کم‌تری دارد. چربی و پروتئین شیر بادام نسبت به کربوهیدرات آن بیشتر است، به همین دلیل باعث افزایش قند خون نمی‌شود و برای قرار گرفتن در رژیم افرادی مناسب است که دارای رژیم غذایی با کربوهیدرات کم یا دیابتی هستند.
با همهٔ این‌ها اگر قصد خرید شیر بادام حاضری را دارید و میزان کمِ کربوهیدرات آن برای شما مهم است، قبل از خرید به برچسب فهرست غذایی موجود روی بسته‌بندی شیر بادام دقت کنید. البته می‌توانید با استفاده از دستور طرز تهیهٔ شیر بادام خانگی، آن را در خانه نیز تهیه کنید.
۴. شیر بادام، کاملا گیاهی و ضد آلرژی است
شیر بادام یک محصول کاملا گیاهی و مناسب برای افراد گیاه‌خوار یا کسانی است که به محصولات لبنی حساسیت دارند. همچنین افرادی که به لاکتوز حساسیت دارند و نمی‌توانند از شیر گاو استفاده کنند، با خیال آسوده می‌توانند از نوشیدن شیر بادام لذت ببرند.
لاکتوز ماده‌ای است که اگر بدن شما قادر به هضم آن نباشد، هنگام عبور از رودهٔ بزرگ، باکتری‌های ساکن آن‌ها را تخمیر می‌کنند و باعث ایجاد گاز بیش از حد، التهاب روده، اسهال و ناراحتی‌های مرتبط به رودهٔ بزرگ می‌شود. یکی از ویژگی‌های خوب شیر بادام، نداشتن لاکتوز است. پس اگر به لاکتوز حساسیت دارید، به‌راحتی می‌توانید با استفاده از طرز تهیه شیر بادام خانگی که در این مقاله گفتیم، آن را تهیه و جایگزین شیر لبنی کنید.
۵. شیر بادام غنی شده باعث تقویت استخوان‌ها می‌شود
محصولات لبنی منبع غنی از کلسیم هستند و در مقابل کلسیم موجود در بادام بسیار کم است. تولیدکنندگان شیر بادام‌های حاضری، برای نزدیک‌تر کردن خواص این نوشیدنی به شیر گاو، معمولا آن را با کلسیم غنی می‌کنند. یک فنجان شیر بادام کارخانه‌ای غنی شده می‌تواند حاوی ۴۵ تا ۵۰ درصد کلسیم مورد نیاز روزانه (RDI) باشد. در مقابل مقدار کلسیم موجود در یک فنجان شیر گاو می‌تواند بین ۲۸ تا ۳۱ درصد از مقدار مورد نیاز روزانه باشد.
کلسیم برای استخوان‌سازی و نیز تقویت آن‌ها بسیار مفید و ضروری است و مصرف مرتب آن باعث کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان می‌شود. افرادی که دچار بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان هستند، باید به‌طور مرتب از مواد غذایی کلسیم‌دار و دارای ویتامین E استفاده کنند. شیر بادام که حاوی میزان زیادی ویتامین E است، در صورتی که با کلسیم غنی شده باشد، نوشیدنی مناسبی برای قرارگیری در رژیم غذایی این دسته از افراد است.
۶. شیر بادام خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد
مطالعات علمی نشان می‌دهد، مصرف منظم مغزهای آجیل در کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی نقش مؤثری دارند، زیرا حاوی مقادیر زیادی ویتامین E و چربی‌های سالم هستند. با توجه به این مطالعات، در بین مغزهای چرب آجیل، خواص روغن بادام برای سلامتی بسیار فراوان است و شیر بادام نیز حاوی ۱ درصد روغن با چربی اشباع شده و ۹۰ درصد روغن با چربی غیراشباع است. اسید چرب اصلی در روغن بادام، اسید اولئیک است که با تغییرات مفید در چربی خون ارتباط دارد.
در یک تحقیق صورت گرفته روی بزرگسالان، مشخص شد که خوردن روزانه ۶۶ گرم بادام یا روغن بادام به مدت ۶ هفته سبب کاهش ۶ درصدی کلسترول بد (LDL)، کاهش ۱۴ درصدی تری‌گلیسیرید و در نهایت افزایش ۶ درصدی کلسترول خوب (HDL) خون می‌شود. همهٔ این اثرات بر روی چربی خون، باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی می‌شود. هر چند حدود ۵۰ درصد از کالری موجود در شیر بادام، حاصل چربی موجود در آن است، اما این نوشیدنی بسیار کم‌چرب تأثیر قابل توجهی بر چربی خون ندارد.
شیر بادام منبع غنی ویتامین E است و براساس یافته‌های دانشمندان، ویتامین E برای سلامتی بسیار مفید است و از چربی‌های مفید بدن در برابر اکسید شدن محافظت می‌کند. ویتامین E همچنین با پایین آوردن سطح کلسترول مضر اکسید شده در بدن، ریسک ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد.
۷. شیر بادام غنی شده دارای مقادیر زیادی ویتامین D است
کمبود ویتامین D باعث شکننده شدن استخوان‌ها، ضعیف شدن عضلات و احساس خستگی مداوم می‌شود. غذاهای کمی وجود دارند که منبع مناسبی از ویتامین D باشند. به همین دلیل، یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های بهداشت عمومی، غنی کردن مواد غذایی مشخص بخصوص محصولات شیری، با ویتامین D است.
درست مانند شیر معمولی، شیر بادام‌های موجود در بازار نیز معمولا با ویتامین D غنی شده‌اند. جالب است بدانید، یک فنجان شیر بادام غنی شده حاوی ۱۰۱ واحد (۲/۴ میکروگرم) ویتامین D است. این میزان از ویتامین D برابر با ۲۵ درصد از مقدار مورد نیاز روزانه است و مقدار آن با مقدار موجود در یک فنجان شیر غنی شده گاو برابری می‌کند. بنابراین شیر بادام منبع مفیدی است، که مصرف منظم آن می‌تواند کمبود ویتامین D را در بدن جبران کند.
