- ادبیات

سلیقه‌ای عمل کردن ناشران نوشتن را برای نویسنده سخت می‌کند

نویسنده کردستانی گفت: ناشران، کاملاً سلیقه‌ای عمل می‌کنند و این مسئله به‌خصوص برای یک نویسنده و شاعر کودک، نویسندگی را بسیار سخت می‌کند.

 نویسندگان رابط بین جهان واقعی و دنیای رئال هستند، که با نوشته‌های خود ما را به دنیای شگفت‌انگیز می‌برند.

هر کتاب برای خود جهانی دارد و مجموع کل کتاب‌ها سرزمینی وسیع است با مفاهیم و معانی وسیع‌تر که واژه‌ها در پوست خود در تعریف آنها نمی‌گنجند.

نگاه نویسندگان به جهان هستی و ماوقع آن متفاوت است و همین دید متفاوت دریچه‌ای نوین و تازه از مفاهیمی نو را به روی مخاطبان می‌گشاید.

آنها می‌بینند، عمیق نگاه می‌کنند، عاشقانه فکر می‌کنند، ساعت‌ها می‌نویسند، به نوشتن واژه‌ها می‌پردازند، کاغذها را پاره می‌کنند و در نهایت خالق زیبایی‌ها می‌شوند و کتاب‌ها متولد می‌شوند و باز هم تکرار می‌شود.

گلاله صادقی متولد سال ۱۳۶۰ در سنندج شهر فرهنگ و هنر، یکی از شاعران و نویسندگان خوش ذوق حوزه کودکان است، که گفت‌وگوی زیر مصاحبه با این هنر دوست سنندجی است.

گلاله صادقی در گفت‌وگو با  مهر، اظهار داشت: از کودکی حس خاصی به ادبیات داشتم و حتی یک موضوع انشا را برای چند نفر می‌نوشتم بدون آنکه شبیه به هم باشند.

وی با بیان اینکه در مدرسه همواره برگزاری و اجرای برنامه‌های فرهنگی، تئاتر و امور مربوط به کتابخانه با توجه به علاقه شخصی که داشتم بر عهده من بود، بیان کرد: اجرای همین برنامه‌ها علاقه درونی من نسبت به ادبیات و نوشتن را بیش از پیش کرد و کم کم داستان کوتاه و اشعار من در روزنامه و نشریات به چاپ رسید که همین موضوع مرا راغب به نوشتن کرد.

۱۸ سال فعالیت در زمینه کودک علاقه‌ام را به نویسندگی افزایش داده است

وی با بیان اینکه به مدت ۱۸ سال فعالیت در زمینه کودک دارم، اذعان کرد: در همین راستا با توجه به اینکه نوشتن و سرودن در حوزه کودکان را بیشتر دوست داشتم تعداد چند کتاب در این حوزه با نام‌های؛ «دنیای الفبا»، «سانان و خواردمه نی»، «هه تول و متول»، «صدای پای آب»، «آوای مژده»، «من و دونیا» به چاپ رسیده و «زمانی دایکی»، «منالی لایقی»، «سانان و دایه» و «دایک کوله که‌ی ماله» هم هم‌اکنون آماده چاپ است.

صادقی با اشاره به اینکه چندین کتاب جدید دیگر هم برای چاپ دارم، افزود: در حوزه ادبی و هنری علاوه بر نشریات محلی و کشوری، با صدا و سیمای استانی هم در بخش کودک و هم طنز نویسی و نمایش نامه نویسی همکاری و فعالیت داشتم.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر با یک تیم ایتالیایی که حامیان انتشار کتاب به زبان محلی هستند، مشغول به کار هستم، افزود: داستان‌های کوتاه من همیشە در مدرسە اول و اکثراً در مجله‌های زندگی شعرهای من به چاپ می‌رسید که همین موجب قوت قلب من و افزایش انگیزه در من می‌شد.

صادقی با بیان اینکه در حال حاضر مدیر مسئول انتشارات سانان هستم، بیان کرد: حرف زدن و بودن با کودکان را دوست دارم و از برگزاری کلاس مهارت‌های زندگی که برای بچه‌ها می‌گذاشتم و خودم هم با بچه‌های خود رابطه بسیار دوستانه برقرار می‌کردم ایده برای نوشتن در من ایجاد می‌کرد.

وی همچنین افزود: خوشبختانه لحظه سختی برای نوشتن نداشته‌ام و از کوچک‌ترین فرصت برای نوشتن استفاده می‌کنم و بستگی به موضوع کتاب، زمان برای نوشتن و ویرایش و در نهایت چاپ آن لازم است.

صادقی خاطرنشان کرد: اغلب کتاب‌هایم برای کودکان و طبق مهارت‌های زندگی متناسب سن آنها است و سعی کرده‌ام ناملموس بایدها و نبایدهایی که هر کودک لازم است در برهه‌ی کودکی یاد بگیرد در نوشته‌هایم به کار گیرم و همین‌ها تبدیل به ایده و موضوع نوشتن در من است.

وی گفت: تاکنون ۶ کتاب شعر کودک بە زبان کوردی و فارسی و یک مجموعە دلنوشتە فارسی بزرگسال نوشتە و هفت کتاب دیگر هم آماده چاپ دارم.

صادقی همچنین بیان کرد: بازخوردی کە از بچە‌ها و مادرانشان می‌گیرم بی‌نهایت انگیزە بخش و امیدوار کنندە برای تلاش و نوشتن کارهای بعدی است، خصوصاً کتابی که در مورد خواص خوراکی‌ها بود بسیار بازتاب عالی داشت و چندین نوبت تجدید چاپ هم داشت.

وی با بیان اینکه من همه آثارم را دوست دارم درست مثل مادری که نمی‌تواند بین فرزندانش فرق بگذارد، بیان کرد: کتابی که در مورد صرفه جویی آب بود (صدای پای آب) میان خانم‌ها و مادران بسیار مورد پسند قرار گرفت ولی کتاب کوردی «سانان و خوارده مه‌نی» بی‌نهایت مورد علاقه کودکان واقع شد.

وی گفت: همواره تعداد زیادی صدای ضبط شده از کودکان که توسط مادران از کودک دو ساله تا پانزده ساله در خصوص نوشته‌هایم برایم ارسال می‌شود.

صادقی افزود: یک خاطره بامزه هم از کتاب «هەتۆڵ مەتۆڵ» اینکه استقبال از این کتاب به گونه‌ای بود که چند مورد از پدربزرگ و مادربزرگ‌ها شعر آن را حفظ و فیلم‌هایی از آن برایم ارسال کرده بودند و برای من جذابیت داشت.

نویسندگی به صورت شغل حرفه‌ای دیده نمی‌شود

این نویسنده سنندجی با بیان اینکه اسم کتاب‌ها بر اساس عنوان و محتوای کتاب تعیین می‌شود، افزود: از جمله مشکلات و سختی کار نویسندگی در ایران این است که به صورت یک شغل حرفه ایی دیده نمی‌شود و بیشتر دید نسبت به آن جنبه تفننی است.

وی افزود: گرانی کاغذ، خصوصاً در زمینه کار برای کودکان، نبود یارانه برای چاپ کتاب، نبود نمایشگاه کافی و غیره همگی بر مشکلات نویسندگان صفحه گذاشته است.

صادقی بیان کرد: توقع نویسندگان از مسؤولان داشتن حمایت‌های اولیه برای چاپ کتاب است و موضوع دیگر اینکه ارگان‌ها تا کتاب به چاپ نرسد حاضر به خریداری و حمایت نیستند.

وی با بیان اینکه مسؤولان با نبود بودجه برای خرید و یا اوضاع بد اقتصادی را بهانه می‌کنند، افزود: این امر در حالی است که تمام ارگان‌ها و نهادهای دولتی مرکزی برای امورات فرهنگی و ترویج فرهنگ‌سازی کتاب و کتابخوانی حتماً دستورالعمل‌های دارند و موظف به حمایت هستند.

ادارات از کتاب کودکان در سبد بسته‌های فرهنگی کارکنان استفاده کنند

این نویسنده سنندجی همچنین عنوان کرد: برخی از ارگان‌های دولتی علی‌الخصوص آموزش و پرورش می‌توانند از کتاب‌های ما به عنوان کمک درسی یا به عنوان هدیه به دانش‌آموزان استفاده کنند و یا بهزیستی، کمیته امداد و غیره می‌توانند در سبدهای کالا و کمک‌هایشان به عنوان بسته فرهنگی از عناوین کتابی نویسندگان محلی استفاده کنند.

صادقی با بیان اینکه تاکنون شرایط آموزش نویسندگی را نداشتم، افزود: چون این توانمندی را در خودم سراغ ندیدم، ولی کارگاه‌های مهارت‌های زندگی و کتاب و کتابخوانی و شعرخوانی و قصه گویی برای بچه‌ها در چندین نوبت برگزار کردم.

وی همچنین با عنوان اینکه مشوق‌های من در زندگی زیاد بودند، اذعان کرد: چون علاقه زیادی به بچه‌ها دارم و کار دوبله کودکان هم انجام می‌دهم از بچه‌های خودم گرفته تا دوستان و فامیل همه مشوق من بودند ولی بهترین و تنها کسی که بی‌نهایت اصرار بر نوشتن من می‌کرد یکی از دوستان بسیار خوبم سرکار خانم سمیره مجیدی هستن که هم اکنون ازایشان سپاسگزارم و آرزوی طول عمر باعزت و تندرستی برایشان دارم.

وی خاطرنشان کرد: من با آثار صمد بهرنگی به دنیای کودکان ورود کردم، ولی آثار همه شعرای کودک را دوست دارم، آقای رحماندوست و ناصر کشاورز و پروین دولت آبادی و غیره، آثار زنده یاد استاد مهدی آذریزدی، هشت بهشت و قند و عسل، زنده یاد خانم سوسن طاقدیس، و بی‌نهایت عاشق شعرهای یغما گلرویی هستم که من را یاد سهراب سپهری می‌اندازد.

کتاب صوتی باید به اندوخته فرهنگی اضافه کند

این نویسنده سنندجی در بخش دیگری از سخنان خود عنوان کرد: کتاب‌های صوتی یکی از انواع تکنولوژی‌هایی است که در سال‌های اخیر به زندگی انسان‌ها وارد شده، هرچند در گذشته هم کتاب‌های صوتی و قصه‌خوانی برای کودکان وجود داشت، اما حالا مؤسسات فرهنگی شاهکارهای بزرگ ادبی را به صورت صوتی منتشر کرده‌اند که به نظر من برای علاقه‌مندان به کتاب هیچ تفاوتی میان کتاب کاغذی و صوتی وجود ندارد و مهم آن چیزی است که به اندوخته‌های فرهنگی آدم اضافه می‌کند.

این نویسنده کردستانی با بیان اینکه من همچنان دلبسته بوی کاغذ هستم و در مواقع نادر به کتاب صوتی گوش می‌دهم، افزود: خوبی کتاب صوتی این است که شنونده هم می‌تواند در حین پیاده‌روی، رانندگی، نظافت و فعالیت‌های روزمره دیگر همچنان به مطالعه بپردازد.

صادقی شرایط بازار، افزایش قیمت کاغذ، کاهش وضعیت رقابتی بین نویسندگان، تعطیلی جشنواره‌ها را مسائلی دانست که نویسندگان در روند تألیف و چاپ با آن مواجه هستند.

وی گفت: زمانی که بتوانیم نویسندگان بهتری تربیت کنیم، قطع به یقین در سایر هنرها نظیر تئاتر و سینما به لحاظ داستانی موفق‌تر خواهیم بود.

صادقی همچنین خاطرنشان کرد: نویسندگی و کلاً دنیای اهالی قلم دنیای سختی است و تفاوتی ندارد فرد نویسنده، شاعر یا یک روزنامه نگار و خبرنگار باشد و همواره برای نوشتن و ثبت اثر با چالش‌های بزرگی مواجه است که اکثر آنها از حیطه اختیارات یک نویسنده خارج است.

وی مهمترین چالش یک نویسنده، را قبل از نوشتن و محتوا، نگرانی از چاپ آن است، و بیان کرد: به‌ویژه هنگامی که ناشران، کاملاً سلیقه‌ای عمل می‌کنند و این مسئله بخصوص برای یک نویسنده و شاعر کودک قلم زدن را بسیار سخت می‌کند.

این نویسنده سنندجی اذعان کرد: از طرفی این روزها خیلی از ناشرها، کتاب را با تیراژ پایین چاپ می‌کنند و گرانی کاغذ را دلیل این مساله می‌دانند، پس برای سیر این مرحله نیازمند تسهیلات چاپ هستیم که باید دستگاه‌های ذیربط حمایت کنند و در بسیاری مواقع تیراژ کتاب‌ها واقعی نیست و این مساله باعث دلسردی نویسنده می‌شود.